W jakim dziale i rozdziale klasyfikacji budżetowej należy planować dochody związane z nabyciem spadku po zmarłym mieszkańcu gminy oraz wydatki dotyczące długu spadkowego? – z takim pytaniem zwróciło się do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie jedno z miast.
W odpowiedzi, izba stwierdziła, że zastosowanie właściwej klasyfikacji budżetowej dochodów związanych z nabyciem spadku po zmarłym mieszkańcu gminy oraz wydatków dotyczących długu spadkowego uzależnione będzie od masy spadkowej oraz tytułu zobowiązania.
Dlaczego? Jak wskazuje izba, rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych nie wskazuje uniwersalnego sposobu klasyfikowania dochodów związanych z nabyciem spadku po zmarłym mieszkańcu gminy oraz wydatków dotyczących długu spadkowego.
Przytoczono rozważania jakie prowadzono na ten temat. Jak pisze szczecińska RIO, w toku prac legislacyjnych dotyczących projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, regionalne izby obrachunkowe w 2023 r. wskazywały Ministerstwu Finansów potrzebę utworzenia paragrafu wydatkowego dotyczącego ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego wydatków związanych z przejęciem spadku po zmarłym mieszkańcu gminy. Ministerstwo Finansów nie przychyliło się jednak do wniosku. Uzasadniono to tym, że odziedziczone długi nie zmieniają swojego charakteru, a jedynie podmiot zobowiązany do spłaty. Wydatki ponoszone przez jednostki wynikające z odziedziczonych długów należy więc klasyfikować w paragrafach właściwych dla tytułu zobowiązania, tj. zgodnie z ich pierwotnym charakterem. Natomiast wydatki inne niż zobowiązania spadkowe (np. koszty związane z postępowaniem spadkowym) powinny być klasyfikowane w paragrafach odpowiednich do rodzaju wydatku.
Izba przytoczyła jednak przykłady, które mogą zobrazować jak powinno klasyfikować się pieniądze z tytułu spadków:
„Dochody z tytułu odziedziczonych przez gminę środków pieniężnych mogą zostać zaklasyfikowane w dz. 758 – Różne rozliczenia, rozdz. 75814 – Różne rozliczenia finansowe, § 0960 – Wpływy z otrzymanych spadków, zapisów i darowizn w postaci pieniężnej, środki ze sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku mogą być ujęte w dz. 700 – Gospodarka mieszkaniowa, rozdz. 70005 – Gospodarka gruntami i nieruchomościami, § 0770 – Wpłaty z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości. Natomiast wydatki związane z zapłatą zobowiązań ciążących na nabytej przez gminę w drodze spadku nieruchomości można sklasyfikować w dz. 700 – Gospodarka mieszkaniowa rozdz. 70005 – Gospodarka gruntami i nieruchomościami, w paragrafach właściwych ze względu na rodzaj zobowiązań i kategorię wierzyciela. Ponadto, zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów wyrażonym w piśmie znak: ST1/4834/99/BTM/2014/RD68182, ponoszenie przez gminę wydatków z tytułu spłaty należności głównej (kapitału) przejętej w drodze dziedziczenia ustawowego kredytu należałoby klasyfikować w paragrafie 801 – Rozliczenia z bankami związane z obsługą długu publicznego, natomiast odsetki powinny być klasyfikowane w paragrafie 807 – Odsetki, dyskonto i inne rozliczenia dotyczące skarbowych papierów wartościowych, kredytów i pożyczek oraz innych instrumentów finansowych, związanych z obsługą długu krajowego” – wskazała Izba.
Opracowano na podstawie: pismo Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie z dnia 26 czerwca 2024 r., znak WI.43.2.2024
