Zgodnie z art. 14 ust. 2a ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zabrania się spożywania napojów alkoholowych w miejscu publicznym, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów. Natomiast przepis art. 14 ust. 2b stanowi, że rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych, jeżeli uzna, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i nie będzie zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Z przepisu art. 14 ust. 2b wynika zatem, że rada gminy może wprowadzić odstępstwo od zakazu spożywania alkoholu w miejscach publicznych (przy zaistnieniu wskazanych w tym przepisie przesłanek) przez określenie miejsca publicznego, na jakim wspomniany zakaz nie obowiązuje.
W niniejszej sprawie Rada Miasta Stołecznego Warszawy, odwołując się do treści art. 14 ust. 2b wprowadziła odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych dopuszczając spożywanie napojów alkoholowych na lewym brzegu rzeki Wisły na wyznaczonej długości.
Zdaniem sądu pierwszej instancji sprzeczności zaskarżonej uchwały z przepisami prawa należy upatrywać w braku pełnej realizacji zakresu delegacji ustawowej, upoważniającej do wydania aktu poprzez nieuwzględnienie wszystkich wytycznych zawartych w upoważnieniu do wydania aktu prawa miejscowego, co przejawiało się w braku dostatecznego uzasadnienia motywów podjęcia uchwały, przy jednoczesnym braku w aktach sprawy informacji dotyczącej przeprowadzenia przez organ analizy spełnienia merytorycznych przesłanek podjęcia aktu przez organ gminy. W istocie zarzut ten Sąd pierwszej instancji sprowadza do braków uzasadnienia projektu zaskarżonej uchwały, podkreślając doniosłość i znaczenie prawne uzasadnienia projektu uchwały.
Kontrola uchwał organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego nie jest dokonywana z punktu widzenia oceny odnośnie do celowości lub zasadności ich podjęcia, lecz ich zgodności z prawem, zaś podstawę stwierdzenia ich nieważności uzasadnia - może uzasadniać - istotne naruszenie prawa, a więc nie każde naruszenie.
Tak więc jeżeli z przywołanego przepisu prawa wynika, że rada gminy może wprowadzić, w drodze uchwały, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych, jeżeli uzna, że nie będzie to miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi, o której mowa w art. 2 ust. 1, i nie będzie zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego, to w takiej sytuacji ocena Sądu pierwszej instancji winna sprowadzać się do wykazania braku zaktualizowania się przesłanek (jednej z przesłanek) podjęcia uchwały, o której w nim mowa.
Podkreślić również należy, że przepisy nie wskazują na istnienie prawem określonego obowiązku sporządzenia uzasadnienia uchwały bowiem wartość normatywną ma wyłącznie akt prawa miejscowego (normy w nim zamieszczone), a nie jego uzasadnienie, które ma wyłącznie wartość informacyjną.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 stycznia 2023 r., sygn. II GSK 1185/22
Źródło: CBOSA
