Ustawa o działalności leczniczej przewiduje ogólną zasadę w myśl której pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku (art 97 ust. 1).
Ustawa przewiduje, że w przypadku pracowników pełniących dyżur medyczny 11-godzinny okres odpoczynku dobowego, który przypada w dobie pracowniczej, powinien zostać udzielony bezpośrednio po zakończeniu pełnienia dyżuru medycznego (art. 97 ust. 2). Jak ten przepis ma się do zasad udzielania czasu wolnego wynikających z Kodeksu pracy? Zgodnie bowiem z 151 (5) par. 2 Kodeksu pracy, czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do dobowego i tygodniowego odpoczynku. Natomiast w przepisach ustawy o działalności leczniczej to czas dyżuru stanowi uzasadnienie przesunięcia momentu rozpoczęcia korzystania z odpoczynku na następną dobę. Z uwagi na fakt, że ustawa o działalności leczniczej stanowi regulację szczególną, to wyłącza w tym zakresie unormowania kodeksowe.
Główny Inspektorat Pracy wydał stanowisko, że regulacja ta oznacza w praktyce, że nie ma przeszkód prawnych, aby odpoczynek dobowy udzielany był po zakończeniu dyżuru medycznego, którego maksymalny okres trwania musi się zamykać w obrębie 24 godzin od chwili rozpoczęcia pracy, gdy dyżur pełniony jest po dniu pracy pracownika, lub 24 godzin, gdy dyżur taki pełniony jest w dniu wolnym od pracy. Również Ministerstwo Zdrowia wskazało, że możliwe jest zobowiązanie pracownika do pełnienia dyżuru bezpośrednio po zakończeniu pracy w wymiarze 7 godzin 35 minut lub – w przypadku zastosowania równoważnego systemu czasu pracy – w wymiarze nieprzekraczającym 12 godzin, z tym że łączny czas pracy obejmujący czas dyżuru nie będzie mógł wykraczać poza dobę pracowniczą, a więc nie będzie mógł być dłuższy niż 24 godziny. Również w tym przypadku w następnej dobie bezpośrednio po zakończeniu pełnienia dyżuru pracownikowi należy udzielić 11-godzinnego odpoczynku wyrównawczego. (Dercz Maciej, Rek Tomasz, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, wyd. III, LEX).
Ustawa o działalności leczniczej wskazuje także, że w każdym tygodniu pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego (art 97 ust. 3). Jednak w przypadku uzasadnionym organizacją pracy, pracownicy, którzy mogą zostać zobowiązani do pełnienia dyżuru medycznego, mają prawo nie do 35 godzin, lecz do 24 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego, udzielanego w okresie rozliczeniowym nie dłuższym niż 14 dni (art. 97 ust. 4). Oznacza to, że w niektórych tygodniach pracownicy ci nie muszą mieć zapewnionego nawet skróconego do 24 godzin odpoczynku tygodniowego, pod warunkiem że zostanie on zapewniony w 14-dniowym okresie rozliczeniowym. Okres ten będzie liczony od dnia, w którym pracownik nie otrzymał przysługującego mu odpoczynku tygodniowego.
