Podstawą tworzenia oraz funkcjonowania podmiotów leczniczych w formie spółek kapitałowych jest ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej.

Podmiot leczniczy w formie spółki kapitałowej może utworzyć i prowadzić skarb państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej, wojewoda a także jednostki samorządu terytorialnego i uczelnie medyczne. Uczelnia medyczna nie może posiadać mniej niż 51 % udziałów lub akcji w spółce kapitałowej a pozostała część może należeć wyłącznie do Skarbu Państwa, jst i spółek SP o szczególnym znaczeniu dla gospodarki państwowej.

Spółki kapitałowe mogą otrzymywać darowizny od stowarzyszeń i fundacji a także nawiązki i środki z nawiązek od Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej o ile nie działa w celu osiągnięcia zysku

W spółce kapitałowej prowadzącej działalność leczniczą funkcjonuje:

1. Zgromadzenie wspólników lub walne zgromadzenie które decyzje w kwestii: rozwiązania spółki, zbycia przedsiębiorstwa spółki, zbycie jego zorganizowanej części lub zbycie udziałów akcji z utratą udziału większościowego w kapitale podejmuje większością ¾ głosów
2. Ze względu na wyłączenie spółek kapitałowych prowadzących działalność leczniczą spod regulacji przepisów o gospodarce komunalnej, przy jednoczesnym braku uregulowań w przepisach o działalności leczniczej na temat obligatoryjnego funkcjonowania rady nadzorczej oznacza, że w podmiotach leczniczych w formie spółek kapitałowych tworzonych przez jednostki samorządu terytorialnego powoływanie i kompetencje rad nadzorczych określają zasady Kodeksu spółek handlowych