Czy wskazanie w petycji samej nazwy miejscowości jako miejsca zamieszkania (bez podania adresu, pod którym wnoszący petycję zamieszkuje) daje podstawę do zastosowania art. 7 ust. 1 ustawy o petycjach (uop) i pozostawienia jej bez rozpatrzenia, z uwagi na niespełnienie wymogu formalnego wymaganego przepisem art. 4 ust. 2 pkt 2 uop? Swoje stanowisko w tej sprawie zajął Wojewoda Zachodniopomorski w niedawnym rozstrzygnięciu nadzorczym.

Rada pozostawia bez rozpatrzenia

Rada powiatu podjęła uchwałę w sprawie pozostawienia petycji bez rozpatrzenia. Uzasadniając swoje stanowisko, organ wyjaśnił, że powodem nieuwzględnienia petycji (wniesionej drogą elektroniczną) był brak formalny polegający na niewskazaniu przez wnoszącego petycję adresu zamieszkania, na który składa się miejscowość, kod pocztowy, ulica i numer budynku. Wskazanie samej miejscowości, zdaniem rady powiatu, nie spełnia wymogu, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 2 uop, który stanowi, że petycja powinna zawierać wskazanie miejsca zamieszkania albo siedziby podmiotu wnoszącego petycję.

Nazwa miejscowości jest wystarczająca

Wojewoda uznał, że rada powiatu niezasadnie przyjęła, że wskazanie w petycji samej nazwy miejscowości jako miejsca zamieszkania bez podania danych adresowych, pod którym wnoszący petycję zamieszkuje, daje podstawę do pozostawienia petycji bez rozpatrzenia.

Organ nadzoru zauważył, że ustawa o petycjach nie definiuje pojęcia „miejsca zamieszkania”, zatem kluczową dla ustalenia jego znaczenia jest regulacja zawarta w art. 25 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którą miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Jeżeli zatem w danej ustawie występuje pojęcie „miejsca zamieszkania”, to należy je rozumieć w sposób przyjęty w prawie cywilnym, jako miejscowość, a nie konkretne miejsce w tej miejscowości. Dodatkowo, ustawa o petycjach wyróżnia pojęcia miejsca zamieszkania (siedziby) podmiotu wnoszącego petycję oraz adres do korespondencji. Skoro prawodawca nie posługuje się w art. 4 ust. 2 pkt 2 uop terminem „adres zamieszkania”, to w ocenie wojewody wskazanie samego miejsca zamieszkania (siedziby) obok adresu korespondencyjnego jest wystarczające do uznania, że zostały spełnione przesłanki formalne wymagane ww. przepisem.

Na poparcie swojego stanowiska wojewoda przywołał postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18.09.2019 r., sygn. akt I NSW 79/19, w którym SN odniósł się co prawda do Kodeksu wyborczego, jednakże stwierdził, że: „pojęcia adresu zamieszkania w rozumieniu art. 265 § 3 Kodeksu wyborczego nie należy utożsamiać z pojęciem miejsca zamieszkania w rozumieniu art. 25 Kodeksu cywilnego. „Miejscem zamieszkania” w myśl art. 25 Kodeksu cywilnego jest miejscowość, w której osoba fizyczna przebywa z zamiarem stałego pobytu. Tak zwany domicyl służy w prawie cywilnym do określenia właściwości miejscowej sądów i organów administracji oraz miejsca spełnienie świadczenia (…). Przedmiotem zainteresowania prawa wyborczego jest natomiast „adres zamieszkania” wyborczy, a zatem nie tylko miejscowość, ale również nazwa i numer ulicy, a także numer domu bądź lokalu, w którym zamieszkuje”.

W efekcie, wojewoda stwierdził nieważność uchwały i zwrócił uwagę na konieczność ponownego przedłożenia pod obrady rady powiatu przedmiotowej petycji.

Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 10.09.2024 r., znak: P-1.4131.249.2024.K

Źródło: www.gov.pl