Związek Powiatów Polskich pozytywnie odniósł się do treści projektu ustawy z zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, z zastrzeżeniami dotyczącymi zaproponowanych zmian w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej.
Należy zauważyć, że uzasadnienie do projektu ustawy nie przystaje do projektowanych zmian w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. W uzasadnieniu wskazano, że przyczyną prowadzonych zmian jest stwierdzona w wyniku kontroli NIK zbyt mała liczba kontroli wykonywanych przez NFZ. W ocenie ZPP proponowane zmiany tj. wyłączenie obowiązku zawiadomienia o kontroli, wyłączenie zakazu prowadzenie jednocześnie więcej niż jednej kontroli, wyłączenie określenia miejsca przeprowadzenia kontroli oraz wyłączenie stosowania przepisów o maksymalnym czasie trwania kontroli nie spełnią zakładanego w uzasadnieniu skutku tj. zwiększenia liczby kontroli.
Należy zauważyć, że celem ustawy o swobodzie działalności gospodarczej było m.in. wprowadzenie przepisów nakazujących organom państwowym wykonywania funkcji kontrolnych z poszanowaniem uzasadnionych interesów przedsiębiorcy (uzasadnienie do projektu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej).
Zaznaczyć trzeba, że niewydolność organizacyjna oraz braki kadrowe po stronie instytucji uprawnionej do kontroli, nie powinny być podstawą do ograniczania praw przedsiębiorców.
W informacji pokontrolnej NIK wskazała, że efekty finansowe w postaci nałożonych kar i ustalonych kwot nienależnie przekazanych środków były ponad trzykrotnie wyższe od kosztów oddziałów związanych z działalnością kontrolną świadczeniodawców, które w latach 2010–2011 stanowiły ok. 0,05% ich kosztów ogółem.
W ocenie NIK jest to istotny argument za zwiększeniem nakładów na zadania kontrolne NFZ. Jednocześnie w informacji pokontrolnej nie znalazły się sugestie dotyczące wyłączenia stosowania niektórych przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w stosunku do kontroli przedsiębiorcy prowadzącego działalność leczniczą.
Drugi kolejny z argumentów wskazany w uzasadnieniu do projektu ustawy: „Fundusz nie kontroluje działalności gospodarczej przedsiębiorcy, lecz wykonanie zawartej umowy cywilnoprawnej", były trafny o ile przedmiotowa nowelizacja w całości wyłączałaby stosowanie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w stosunku do przedsiębiorców udzielających świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych.
Wyłączenie obowiązywania tylko części przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przeczy tezie postanowionej w uzasadnieniu i tylko pogłębia wątpliwości interpretacyjne w odniesieniu do zasad przeprowadzania kontroli u przedsiębiorców prowadzących działalność leczniczą.
W ocenie ZPP, uwzględniając pozostałe argumenty zawarte w uzasadnieniu, właściwą formą rozwiązania zasygnalizowanego problemu prawnego byłoby w całości wyłączenie stosowania przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w stosunku do kontroli umów zawartych ze świadczeniodawcami i uzupełnienie, w zakresie zasad przeprowadzania kontroli, przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
Zdaniem ZPP, konieczna jest też zmiana rozporządzania z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania kontroli przez podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych, przy uwzględnieniu prawa podmiotów udzielających świadczeń do przeprowadzania czynności kontrolnych w sposób sprawny i możliwie niezakłócający funkcjonowania kontrolowanego podmiotu. Jednym z takich przepisów gwarancyjnych jest określenie w przepisie rangi ustawowej maksymalnego czasu trwania kontroli.
