Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku odniosła się do możliwości wprowadzenia kilku metod ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na obszarze jednej gminy. Jest to możliwe, ale z konkretnym zastrzeżeniem.
Najpierw przepis, z którego wyniknęło pytanie do RIO:
Art. 6k ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (wyciąg):
1. Rada gminy, w drodze uchwały:
1) dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy (…)
Jedna z pomorskich gmin dopytała o kwestię objęcia nieruchomości różnymi metodami. W tej sprawie gdańska RIO potwierdziła, że owszem, na obszarze gminy równolegle mogą być stosowane różne metody określone w art. 6j ustawy, co wynika wprost z przepisu. Przypomnijmy, że są ich cztery:
Iloczyny stawki oraz:
- liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub
- ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub
- powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego,
ewentualnie: - stała, konkretna stawka od gospodarstwa domowego.
Zauważono jednak, że w stosunku do jednej nieruchomości można stosować wyłącznie jedną metodę. Przywołano przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2023 r., sygn. III FSK 899/22, gdzie w uzasadnieniu wykluczono równoległe stosowanie różnych metod do jednej nieruchomości: stosowanie „więcej niż jednej metody ustalania opłaty na obszarze gminy" oznacza możliwość przypisania różnych metod dla poszczególnych nieruchomości (np. ze względu na ich położenie czy rodzaj zabudowy), a nie możliwość równoległego stosowania kilku metod w stosunku do tej samej nieruchomości (np. poprzez zsumowanie iloczynu liczby mieszkańców i stawki oraz iloczynu ilości wody zużytej z nieruchomości i stawki).
Komentarz: Art. 6j ust. 2a ustawy pozwala co prawda na różnicowanie pojedynczej, odgórnej stawki dla gospodarstwa domowego (według kryteriów tam wskazanych), ale rada musi wtedy podać jaka stawka dotyczy jakiej nieruchomości w ramach danego kryterium (np. 60 zł od gospodarstwa domowego zamieszkiwanego przez 5 osób). Nie stosuje się tam iloczynu, o którym mowa w ust. 1. Jeśli rada przyjmuje metodę iloczynową w stosunku do danego rodzaju gospodarstwa, nie może już wtedy równolegle wprowadzić konkretnej stawki od gospodarstwa domowego. Opłata będzie wyliczana iloczynem kategorii z art. 6j ust. 1 i ustalonej stawki.
Opracowano na podstawie:
- pismo Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku z dnia 17 stycznia 2025 r., znak 63.2.2025;
- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2023 r., sygn. III FSK.
