Pracownik starostwa w kadencji 2018-2024 pełnił mandat radnego rady powiatu. Osoba ta przebywała na urlopie bezpłatnym, udzielonym jej przez starostę. Pracownik ten, w dalszym ciągu przebywający na urlopie bezpłatnym, uzyskał reelekcję i w kadencji 2024-2029 ponownie będzie radnym powiatowym. Czy miał zatem obowiązek złożyć nowy wniosek o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów? Zagadnienie to rozpoznawał niedawno WSA w Łodzi.
Komisarz wygasza mandat
Komisarz wyborczy w drodze postanowienia stwierdził wygaśnięcie mandatu ww. radnego. Postanowienie organ wydał właśnie z powodu niezłożenia wniosku o urlop bezpłatny przez radnego w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów – które (zdaniem komisarza) jest jednoznaczne ze zrzeczeniem się mandatu.
Zainteresowany radny wyjaśnił komisarzowi, że po raz kolejny z rzędu uzyskał mandat radnego rady powiatu. W czasie poprzednich wyborów samorządowych, które miały miejsce w 2018 r. był pracownikiem starostwa, jednakże po wyborze na radnego wykonał obowiązek z art. 24 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym (usp) i złożył wniosek o urlop bezpłatny. Urlop ten został mu udzielony i od tego czasu nie świadczył pracy na rzecz starostwa.
W wyborach mających miejsce 7 kwietnia 2024 r. radny ponownie uzyskał mandat i nie złożył wniosku o kolejny urlop bezpłatny, bowiem wciąż na takim urlopie przebywał, wobec udzielenia go w 2018 r. Przez cały czas od uzyskania mandatu na pierwszą kadencję, żadnej pracy w starostwie nie wykonywał, co powoduje, że urlop bezpłatny jest nadal aktualny.
Ustawa nie precyzuje
WSA zauważył, że przepisy ustawy o samorządzie powiatowym nie precyzują wprost obowiązku ponownego złożenia wniosku o urlop bezpłatny na nową kadencję. Statuują jedynie zakaz niełączenia funkcji w starostwie z mandatem radnego. Należy jednak odróżnić sytuację faktycznego wykonywania pracy, czy też pełnienia funkcji kierowniczej w starostwie, od pozostawania na urlopie bezpłatnym.
W przypadku radnego-pracownika starostwa przed uzyskaniem mandatu w aktualnej kadencji przebywał on na urlopie bezpłatnym, a następnie złożył pisemną informację dotyczącą urlopu bezpłatnego i zaświadczenie o uzyskaniu po raz kolejny mandatu radnego. Zatem w ocenie sądu nie zachodziła obawa naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu, o którym mowa w art. 24 ust. 1 usp.
Rozstrzygnięcie
WSA uchylił postanowienie komisarza wyborczego, bowiem radny nie miał obowiązku złożenia nowego wniosku o urlop bezpłatny. Skoro przed uzyskaniem mandatu radnego powiatowego (kadencja 2024-2029) nie wykonywał pracy w ramach stosunku pracy w starostwie, to nie miał również obowiązku złożenia wniosku o urlop bezpłatny w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyników wyborów.
Nie ulega wątpliwości, że o ile w trakcie urlopu bezpłatnego stosunek pracy nadal trwa, to zawieszeniu podlegają prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Tym samym pracownik nie świadczy pracy, a pracodawca nie ma podstaw do wypłaty wynagrodzenia. Istotą urlopu bezpłatnego udzielanego na podstawie art. 174 Kodeksu pracy jest zwolnienie pracownika z obowiązku wykonywania zatrudnienia i zwolnienie pracodawcy z obowiązku wypłacania wynagrodzenia. Okres urlopu bezpłatnego nie jest wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, ani też do okresu pracy, od którego zależą prawa do świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego pracowników.
W konsekwencji pozostawanie przez radnego-pracownika w stosunku pracy ze starostwem nie jest tożsame z wykonywaniem pracy w tym starostwie.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 04.07.2024 r., sygn. akt III SA/Łd 413/24, orzeczenie nieprawomocne
Źródło: CBOSA
