Komentarz do art. 62 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

 „Art. 62. 1. Praca prowadzącego rodzinny dom dziecka jest wykonywana na podstawie umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

2. Z prowadzącym, o którym mowa w ust. 1, starosta lub podmiot, któremu powiat zlecił organizowanie rodzinnego domu dziecka, zawiera umowę, która określa w szczególności:

1) strony umowy;
2) cel i przedmiot umowy;
3) miejsce sprawowania pieczy zastępczej;
4) sposób i zakres finansowania działalności rodzinnego domu dziecka, ze wskazaniem wysokości środków przeznaczonych na poszczególne cele;
5) liczbę dzieci powierzonych prowadzącemu rodzinny dom dziecka;
6) maksymalną liczbę dzieci, które można umieścić wdanym rodzinnym domu dziecka;
7) wysokość wynagrodzenia przysługującego prowadzącemu rodzinny dom dziecka oraz sposób wypłaty;
8) zasady korzystania ze szkoleń i innych form podnoszenia kwalifikacji przez prowadzącego rodzinny dom dziecka;
9) zakres niezbędnej pomocy w razie choroby prowadzącego rodzinny dom dziecka lub problemów z powierzonymi dziećmi;
10) warunki czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem, w szczególności związanego z wypoczynkiem;
11) wysokość kosztów utrzymania i eksploatacji lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być prowadzony rodzinny dom dziecka;
12) zasady rozliczania otrzymywanych środków;
13) uprawnienia starosty w zakresie bieżącej kontroli wykonywania umowy;
14) wysokość i warunki przyznawania środków finansowych na remonty lub pokrycie kosztów związanych ze zmianą lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być prowadzony rodzinny dom dziecka;
15) czas, na jaki umowa została zawarta;
16) warunki i sposób zmiany oraz rozwiązania umowy.
3. Umowę zawiera się na okres co najmniej 5 lat.
4. Jeżeli umowę zawierają małżonkowie, wynagrodzenie przysługuje małżonkowi wskazanemu w umowie.
5. Umowa ulega rozwiązaniu, w przypadku gdy prowadzący rodzinny dom dziecka zmieni miejsce sprawowania pieczy zastępczej, opuszczając terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub powiat, z którego starostą została zawarta umowa, chyba że starosta postanowi inaczej lub zmiana miejsca sprawowania pieczy zastępczej jest związana z wyjazdem wakacyjnym."

Aktualna pozostają tezy przedstawione w komentarzach do art. 54 ustawy (umowy z rodzinami zastępczymi zawodowymi):
- http://wartowiedziec.org/index.php/pomoc-spoleczna/prawo-i-orzecznictwo/14078
- http://wartowiedziec.org/index.php/pomoc-spoleczna/prawo-i-orzecznictwo/14399
- http://wartowiedziec.org/index.php/pomoc-spoleczna/prawo-i-orzecznictwo/14513
- http://wartowiedziec.org/index.php/pomoc-spoleczna/prawo-i-orzecznictwo/14990
- http://wartowiedziec.org/index.php/pomoc-spoleczna/prawo-i-orzecznictwo/14997

Oczywiście z uwzględnieniem specyfiki działania rodzinnego domu dziecka. Przede wszystkim umowa zawierana jest na okres 5 lat. Ponadto umowa powinna regulować takie kwestie jak wysokość kosztów utrzymania i eksploatacji lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być prowadzony rodzinny dom dziecka oraz wysokość i warunki przyznawania środków finansowych na remonty lub pokrycie kosztów związanych ze zmianą lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym ma być prowadzony rodzinny dom dziecka. Formułując zapisy umowy należy mieć na względzie art. 84 pkt 1, zgodnie z którym utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka, w wysokości odpowiadającej kosztom ponoszonym przez rodzinny dom dziecka na czynsz, opłaty z tytułu najmu, opłaty za energię elektryczną i cieplną, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, dźwig osobowy, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne oraz związanym z kosztami eksploatacji, obliczonym przez podzielenie łącznej kwoty tych kosztów przez liczbę osób zamieszkujących w tym lokalu lub domu jednorodzinnym i pomnożenie przez liczbę dzieci i osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, o których mowa w art. 37 ust. 2, umieszczonych w rodzinnym domu dziecka wraz z prowadzącym rodzinny dom dziecka. W tym zakresie zasada swobody umów jest ograniczona. Stąd nieodpuszczalne w mojej ocenie jest wyłączenie w umowie niektórych kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania a wymienionych w art. 84 pkt 1. W art. 84 ust. 2 wskazano, że pokrycie niezbędnych kosztów związanych z remontem lub ze zmianą lokalu w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym jest prowadzony rodzinny dom dziecka - do wysokości środków określonych w umowie, o której mowa w art. 62.

W art. 84 pkt 3 wskazano ponadto, że prowadzącemu rodzinny dom dziecka przysługuje prawo do otrzymania środków finansowych pokrycie innych niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów związanych z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu dziecka - do wysokości środków określonych w umowie, o której mowa w art. 62. Zatem umowa powinna zostać również uzupełniona o taką informację. Oczywiście w momencie podpisania umowy trudno jest określić poziom „niezbędnych i nieprzewidzianych kosztów”, chodzi tutaj raczej wskazanie ryczałtowo do jakiej sumy powiat jest gotów takie koszt ponosić. Należy również pamiętać, że w przypadku powstania omawianych kosztów przewyższających wysokość sumy określonej w umowie, prowadzący rodzinny dom dziecka zawsze mogą skorzystać z art. 357 (1) kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy.