Szwecja jako pierwsza osiągnie cel stawiany krajom członkowskim UE i zostanie uznana za kraj wolny od dymu papierosowego, czyli taki, w którym papierosy pali mniej niż 5% społeczeństwa. Film „Jak Szwecja rzuciła palenie” Tomasza Agenckiego pokazuje niezwykłą syntezę ludzkiej kreatywności, innowacji i osobistej odpowiedzialności, która nie tylko zapoczątkowała szwedzki sukces w redukcji szkód związanych z paleniem, ale także wskazuje drogę dla innych krajów na całym świecie. Doświadczenia Szwecji pokazują, że kluczową rolę w tym procesie odgrywają alternatywne produkty, które pozwalają na korzystanie z nikotyny w bezpieczniejszy dla zdrowia sposób.
Dokument stworzony przez polskiego filmowca Tomasza Agenckiego „Jak Szwecja rzuciła palenie” zagłębia się w niezwykłą podróż Szwecji w kierunku stania się krajem wolnym od dymu papierosowego. Szwecja jest krajem o najmniejszym odsetku palaczy w Unii Europejskiej – to dziś poniżej 6%. Z kolei według badania Polskiej Akademii Nauk, blisko 29 proc. Polaków pali papierosy codziennie, a ostatnie lata to tendencja wzrostowa. Szwecja jako pierwsza osiągnie cel stawiany krajom członkowskim UE i zostanie uznana za kraj wolny od dymu papierosowego, czyli taki, w którym papierosy pali mniej niż 5% społeczeństwa. Wskaźniki, które występują w Szwecji, przekładają się na najniższy w UE odsetek osób zapadających na choroby nowotworowe i inne schorzenia związane z paleniem papierosów.
To niespotykane osiągnięcie we współczesnych czasach, pozytywnie przekładające się na wskaźniki zdrowotne w szwedzkim społeczeństwie, umożliwiły nie zakazy i kolejne restrykcje, a innowacje i dostęp do sprawdzonych, alternatywnych produktów zawierających nikotynę.
W filmie poznajemy bogatą paletę głosów – od wybitnych naukowców i lekarzy, po innowatorów, aktywistów, a także artystów. Każdy głos pokazuje, jak ważne dla sytuacji w Szwecji jest współgranie nauki, polityki publicznej, innowacji i osobistej determinacji. To dużo skuteczniejsze niż zakazy i paternalistyczne regulacje. Film Tomasza Agenckiego pokazuje niezwykłą syntezę ludzkiej kreatywności, innowacji i osobistej odpowiedzialności, która nie tylko zapoczątkowała szwedzki sukces w redukcji szkód związanych z paleniem, ale także wskazuje drogę dla innych krajów na całym świecie. „Pozostałe produkty, takie jak snus, vaping, podgrzewany tytoń lub woreczki z nikotyną są znacznie mniej szkodliwe, ponieważ nie zawierają całej tej smoły, która jest w papierosach” – stwierdza w filmie dr Anders Milton, lekarz i były przewodniczący rady Światowego Towarzystwa Medycznego.
Szwedzkie doświadczenia a polityka publiczna
Uczestnicy debaty, która odbyła się zaraz po filmie, przypominali, że to nie nikotyna powoduje raka i inne choroby związane z paleniem tradycyjnych papierosów. Jednocześnie nikotyna, jak wiele innych substancji psychoaktywnych, z których korzystają ludzie, jest substancją uzależniającą. Dzięki innowacjom produktowym mamy dziś dostępne alternatywne produkty, które zawierają nikotynę, a jednocześnie są bezpieczniejsze dla konsumentów.
- W filmie wielokrotnie była mowa o czymś co nazywamy harm reduction, czyli redukcją szkód. To niezwykle ważne podejście do osób uzależnionych, które nie są w stanie rozstać się z substancjami, których używają (…) Szanse na rzucenie palenia zwiększają te wszystkie produkty, którymi możemy zastąpić palenie papierosów – zwrócił uwagę prof. Marcin Wojnar, psychiatra, kierownik Katedry i Kliniki Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
- Nie przeniesiemy modelu szwedzkiego w całości do Polski. W filmie pokazano, że Szwedzi obcują ze snusem od ponad 200 lat. Ale jest to jedna z form alternatywnego sposobu dostarczania nikotyny, uznanego przez FDA w Stanach Zjednoczonych jako modified risk tobacco products, czyli produkty o zmodyfikowanym ryzyku chorób, które wywołuje normalne palenie papierosów. I w tym kierunku powinna pójść polityka polska i europejska, rozważyć stworzenie własnego modelu, w którym zwraca się uwagę na redukcję szkód – powiedział prof. Maciej Głogowski, chirurg klatki piersiowej i chirurg onkolog, kierownik Oddziału Zabiegowego Kliniki Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Prof. Marcin Wojnar przypomniał też, że odsetek palaczy w Polsce przestał spadać.
- U nas nadal decydenci nie akceptują podejścia w duchu redukcji szkód, czyli tego, że osoby uzależnione przechodziły na alternatywne sposoby dostarczania nikotyny, na te produkty, które mogą obniżyć zgony w Polsce z powodu palenia papierosów – dodał prof. Marcin Wojnar.
Prof. Maciej Głogowski zwrócił uwagę na istnienie w Polsce Biura ds. Substancji Chemicznych, które powinno badać każdy z produktów alternatywnych, a wyniki badań powinny zostać upublicznione i stanowić podstawę prowadzenia polityki publicznej.
- Przed tworzeniem filmu nie znałem tych statystyk i byłem zdziwiony, bo za każdym razem, kiedy mieliśmy wywiady o uzależnieniu od nikotyny i negatywnych skutkach palenia papierosów słyszałem, że mamy ten problem rozwiązany dzięki innowacjom i alternatywny produktom. Dlaczego to nie jest dla wszystkich oczywiste? – pytał reżyser Tomasz Agencki.
- Jesteśmy niezwykle podekscytowani, że możemy przedstawić ten ważny film dokumentalny szerokiej publiczności – powiedział Federico Fernandez, dyrektor generalny We Are Innovation – Szwedzka podróż bez dymu tytoniowego pięknie uosabia innowacje, które rozwiązują problemy i przynoszą korzyści społeczeństwu. Mamy nadzieję, że szwedzkie doświadczenia staną się katalizatorem podobnych, ratujących życie innowacji na całym świecie”.
Trailer filmu: www.youtube.com/watch?v=iZH9jImjzjM
Źródło: IP
