5 kwietnia br. Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej rozpatrzyła Informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli pt. „Spełnianie wymogów określonych dla uzdrowisk”.

O wynikach kontroli pisaliśmy tutaj.

Głównym celem kontroli była ocena, czy gminy posiadające status uzdrowiska spełniają wymogi określone dla uzdrowisk. Badano m.in. kwestie: przestrzegania w strefach ochrony uzdrowiskowej zakazów określonych w art. 38a ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym, realizacji przez gminy uzdrowiskowe zadań własnych związanych z zachowaniem funkcji leczniczych uzdrowiska, sprawowania przez ministra zdrowia i wojewodów nadzoru nad lecznictwem uzdrowiskowym.

Kontrolą objęto ministerstwo zdrowia, 3 urzędy wojewódzkie i 8 gmin, na terenie których znajdowało się 10 miejscowości posiadających status uzdrowiska.

Jak wynika z raportu NIK, żadna z kontrolowanych miejscowości nie spełniała wymogów środowiskowych określonych dla uzdrowisk. Zastrzeżenia dotyczyły przekroczonych dopuszczalnych norm hałasu i jakości powietrza. Nadzór ministra zdrowia był nieskuteczny i nieweryfikujący spełniania wymogów określonych dla uzdrowisk.

Do wyników kontroli odnieśli się: Marek Tombarkiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia; Paweł Sajek, sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska oraz przedstawiciele samorządu terytorialnego.

Paweł Sałek opowiedział o pracach nad rozwiązaniem monitoringu jakości powietrza w gminach uzdrowiskowych. Tłumaczył także, że Polska nie jest odosobniona w przekraczaniu norm zanieczyszczeń, problem ten dotyka także inne kraje unijne. Wiceminister Marek Tombrakiewicz stwierdził, że to nie minister zdrowia odpowiada za monitoring stanu sanitarnego powietrza. Kwestia ta leży bowiem w gestii Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Minister zdrowia sprawdza operaty szacunkowe, do których dołączone są wyniki badań przeprowadzonych przez 6 niezależnych instytucji. Natomiast w ocenie wiceministra gminy uzdrowiskowe powinny wykonywać na zadania własne z zachowaniem funkcji leczniczych. Marek Tombrakiewicz zaznaczył, że gminy te powinny przeprowadzać monitoring, na co otrzymują środki w postaci dotacji.

Przedstawiciele resortów poinformowali też, że 13 kwietnia br. odbędzie się spotkanie przedstawicieli Ministerstw Zdrowia i Środowiska dotyczące monitoringu jakości powietrza w uzdrowiskach.

Barbara Nowak, burmistrz Połczyna Zdroju zwracała uwagę problemy gmin z pobieraniem opłat uzdrowiskowych. W przypadku Połczyna wysokość tej daniny jest praktycznie tożsama z utratą podatku od nieruchomości. Opłata jest więc rekompensatą za uszczuplenie dochodu własnego gminy.

Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich zwracał uwagę, że przed 2012 r. możliwe było łączenie monitoringu państwowego z monitoringiem punktowym, co było bardziej wiarygodnym rozwiązaniem niż obecne, stosujące m.in. modelowanie matematyczne. Dlatego warto o nim pomyśleć. Ekspert podniósł także problem zbyt długiego oczekiwania na leczenie uzdrowiskowe oraz braku konsekwencji dla tych pacjentów, którzy z niego rezygnują.

Komisja nie rozparzyła wniosku Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP w sprawie podjęcia prac legislacyjnych, dotyczącego właściwego uregulowania statusu prawnego gmin uzdrowiskowych, z powodu nieprzybycia na posiedzenie przedstawiciela Stowarzyszenia.