Obradował Zespół ds. Energii, Klimatu i Środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. 21 listopada rozmawiano m.in. o cenach energii i przyszłej ustawie poświęconej azbestowi.
Posiedzenie rozpoczęło się od tematu, który zaskoczył samorządowców. Otóż we wtorek 19 listopada okazało się, że z porządku obrad został zdjęty projekt ustawy, która miała gwarantować maksymalne ceny energii w 2025 roku m.in. podmiotom wrażliwym, które zawierały długoterminowe umowy na dostawę energii elektrycznej w I fazie wojny rosyjsko-ukraińskiej, a więc gdy ceny były najwyższe. Powodem usunięcia tego punktu była decyzja rządu, że ustawa będzie gwarantować maksymalne ceny energii wyłącznie gospodarstwom domowym (max 500 zł za 1 MWh). Samorządowcy domagali się więc wyjaśnień i informacji czy oznacza to, że zostaną całkowicie pozbawieni osłony. Wiceminister klimatu i środowiska Miłosz Motyka zapowiedział jedynie, że jego resort chce jeszcze rozmawiać z ministerstwami finansów i aktywów państwowych o ewentualnym renegocjowaniu umów ze spółkami Skarbu Państwa gdy ceny będą utrzymywać się na wysokim poziomie. Ważny jest bowiem aspekt finansów budżetu państwa. Przedstawiciel Związku Powiatów Polskich zauważył, że mechanizm ceny maksymalnej nie oznacza, że ona by była stosowana – ma być jedynie instrumentem prewencyjnym w związku z niepewną sytuacją rynkową spowodowaną m.in. wojną za wschodnią granicą. Jak wskazywał wiceminister, nie może on przedstawić żadnych deklaracji, więc samorządowcy oczekują na efekty ewentualnych rozmów wewnątrz rządu.
Kolejny punkt dotyczył projektu ustawy o wyrobach zawierających azbest. Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało, że nadal trwa proces konsultacji, ale bardzo dziękuje za wszystkie przesłane przez samorządy uwagi. Część ma zostać uwzględniona, także wniesione przez Związek Powiatów Polskich. Przy okazji przedstawiciel ZPP wyraził jednak najbardziej palące wątpliwości m.in. w kwestii sprawowanego nadzoru skutkującego cofaniem zezwoleń dla wykonawców prac oraz wydawania zezwoleń dla podmiotów zagranicznych. Przedstawiciele ministerstwa tłumaczyli, że cofanie zezwoleń ma w ich zamierzeniu być na wniosek organów współpracujących ze starostą. Niemniej, spróbują doprecyzować przepisy w finalnej wersji, która ma być przedstawiona najpóźniej na początku przyszłego roku. O samej proponowanej ustawie i uwagach ZPP przeczytasz TUTAJ.
Zespół pozytywnie zaopiniował projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wysokości stawek opłaty rejestrowej oraz opłaty rocznej.
Na Zespole poinformowano, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska analizuje przekazane uwagi do aktualizacji „Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030”. Wobec powyższego, Zespół nie opiniował dokumentu.
W sprawach różnych, zajęto się na początek wnioskiem ZPP o informację na temat usuwania zastępczego odpadów w przypadku posiadaczy odpadów, których nie objął obowiązek zabezpieczenia roszczeń. Obowiązek ten powstał dopiero w 2018 roku wobec czego część składowanych odpadów nie ma np. już podmiotu odpowiedzialnego za nie bądź nie musiał on dokonywać zabezpieczenia, a więc nie ma formalnie środków na pokrycie usunięcia zastępczego. Przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska przyznał, że jest to widoczny problem, natomiast obecnie trzeba opierać ewentualne wsparcie na środkach Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na pytanie przedstawiciela ZPP czy planowana możliwość dofinansowywania z budżetu państwa zadań na bazie art. 26a ustawy o odpadach może objąć też takie sytuacje uzyskano wstępną informację, że gdy odpady spełnią warunki to prawdopodobnie będzie taka możliwość. Jednocześnie samorządowcy zasugerowali, że można by rozważyć finansowanie usuwania takich odpadów z Funduszu Sprawiedliwości, gdyż są tam przepisy pozwalające na finansowanie zadań polegających na likwidacji skutków przestępstw. Przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska przyznał, że jest to interesująca koncepcja i że przekaże sugestie zwrócenia się do Ministerstwa Sprawiedliwości z pytaniem o ewentualną procedurę udzielenia takiego wsparcia.
Następnie powrócił temat rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Samorządowcy przypomnieli, że ich głównym postulatem jest wprowadzenie tego systemu równolegle do systemu kaucyjnego, na co otwiera się szansa, ponieważ dochodzą głosy, że ten znowu zostanie przesunięty o kolejne miesiące. W kolejnym tygodniu w sprawie założeń systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta odbędzie się spotkanie w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
Ostatnim punktem obrad był wniosek Związku Województw RP o włączenie przedstawicieli samorządów w prace nad zmianami ustawy o ochronie przyrody w obszarze ochrony terenów zieleni. Okazało się jednak, że ministerialny zespół finiszuje z pracami zmian legislacyjnych dotyczącymi drzew. Wobec zaskoczenia – a przez to niezadowolenia samorządów – przedstawicielka ministerstwa klimatu zaproponowała, że strona samorządowa otrzyma wstępny projekt w ramach „prekonsultacji”. Obecni na posiedzeniu przedstawiciele korporacji samorządowych stwierdzili, że strona samorządowa musi to przedyskutować na swoim spotkaniu przed posiedzeniem Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
