Do opiniowania w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego przekazano projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
Kluczowa projektowana zmiana sprowadza się do przedłużenia do dnia 30 września 2025 r. okresu, w którym pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywateli Ukrainy, którzy przybyli na to terytorium w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy, jest uznawany za legalny.
Z obszaru edukacji proponowane rozwiązania w projekcie są następujące:
- w 2025 roku realizacja dodatkowych zadań oświatowych dla uczniów z Ukrainy będzie nadal finansowana z Funduszu Pomocy;
- od dnia 1 września 2025 r. prowadzone przez osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz osoby fizyczne niepubliczne szkoły podstawowe dla dorosłych, niepubliczne licea ogólnokształcące dla dorosłych, niepubliczne branżowe szkoły II stopnia oraz niepubliczne szkoły policealne będą otrzymać dotacje, o których mowa w art. 26 ust. 2 i 4- 5a oraz art. 31a ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1400 i 2005), na uczniów będących obywatelami Ukrainy, o których mowa w art. 50 ust. 6 zmienianej ustawy. Uczniowie ci zostaną uwzględnieni w kalkulacji części oświatowej subwencji ogólnej na rok 2025;
- na 2025 rok zostaną zabezpieczone środki finansowe z Funduszu dla jednostek samorządu terytorialnego na zakup podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych dla uczniów będących obywatelami Ukrainy;
- przedłużenie obowiązywania przepisów dotyczących ustalania wysokości dotacji dla publicznych szkół, w których realizuje się obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, w 2026 roku;
- wprowadzono regulację mającą na celu finasowanie z Funduszu Pomocy asystentów międzykulturowych zatrudnianych w szkołach, w których uczą się uczniowie obywatele Ukrainy;
- uczniowie, którzy rozpoczęli w latach szkolnych 2022/2023–2023/2024 dodatkową naukę języka polskiego, będą mieli do niej prawo przez okres nie dłuższy niż 36 miesięcy, licząc jednym ciągiem począwszy od momentu jej rozpoczęcia;
- przedłużone na rok szkolny 2024/2025 zostaną rozwiązania ułatwiające organizację pracy szkół (przydzielenie nauczycielowi za jego zgodą godzin ponadwymiarowych w wymiarze wyższym niż wynikający z KN; 3) zniesieniu wymogu potwierdzenia znajomości języka polskiego dokumentem, o którym mowa w art. 11 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych w przypadku zatrudnienia na stanowisku pomocy nauczyciela; zniesieniu stosowania przepisu art. 9 ust. 2 ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych w razie podjęcia przez uprawnionego pracy w jednostkach oświatowych);
- znosi się wymóg potwierdzenia znajomości języka polskiego dokumentem, o którym mowa w art. 11 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych, w przypadku zatrudnienia na stanowisku asystent międzykulturowy;
- zmiana warunków przystępowania do egzaminu ósmoklasisty w roku szkolnym 2024/2025, dotycząca wprowadzenia możliwości nieprzystępowania do tego egzaminu z języka polskiego przez uczniów uchodźców z Ukrainy.