Pod obrady sierpniowego posiedzenia Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu trafi projekt rozporządzenia w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli.

Najistotniejszą zmianą zawartą w projekcie rozporządzenia, w stosunku do obecnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli jest:

1. określenie na poziomie studiów magisterskich kwalifikacji do zajmowania stanowiska nauczyciela w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, zasadniczych szkołach zawodowych i placówkach;
2. określenie wymagań kwalifikacyjnych do prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego, innych niż obowiązkowe zajęcia wychowania fizycznego, rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów oraz zajęć szkolenia sportowego w szkołach sportowych, oddziałach sportowych w szkołach ogólnodostępnych i szkołach mistrzostwa sportowego;
3. określenie wymagań kwalifikacyjnych do nauczania języków obcych w przedszkolach i klasach I-III szkół podstawowych, z uwzględnieniem możliwości kształcenia nauczycieli wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej w zakresie dwóch specjalności lub kształcenia na studiach magisterskich na kierunku pedagogika w zakresie języka obcego;
4. określenie wymagań kwalifikacyjnych do zajmowania stanowiska nauczyciela-psychologa, nauczyciela-pedagoga i nauczyciela-logopedy w przedszkolach;
5. określenie wymagań kwalifikacyjnych do zajmowania stanowiska nauczyciela-bibliotekarza w szkolnych punktach konsultacyjnych;
6. określenie wymagań kwalifikacyjnych do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych w przedszkolach, szkołach i placówkach ogólnodostępnych;
7. wprowadzenie uzupełnienia do załącznika do rozporządzenia określającego wykaz świadectw potwierdzających wymaganą od nauczycieli znajomość języka obcego.

Potrzeba zmian w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli, wynikała z konieczności dostosowania wymagań kwalifikacyjnych do obowiązujących od roku akademickiego 2012/2013 przepisów rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. poz. 131). Zgodnie z tym rozporządzeniem,  kształcenie na studiach pierwszego stopnia obejmuje wyłącznie przygotowanie do wykonywania zawodu nauczyciela w przedszkolach i szkołach podstawowych, a na studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich – do pracy we wszystkich typach szkół i placówek. W związku z tym, że w roku akademickim 2014/2015 pierwsi absolwenci ukończą studia pierwszego stopnia realizowane na podstawie ww. standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela, konieczne byłodostosowanie wymagań kwalifikacyjnych wobec nauczycieli do zakresu kształcenia realizowanego w systemie szkolnictwa wyższego.

W projekcie rozporządzenia zmieniono wymagania kwalifikacyjne w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach, szkołach podstawowych, gimnazjach, zasadniczych szkołach zawodowych (dotyczy nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących), placówkach wychowania pozaszkolnego oraz placówkach zapewniających opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania, a także w stosunku do wychowawców w szkolnych schroniskach młodzieżowych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnichorazzakładach poprawczych dla nieletnich z upośledzeniem umysłowym(§ 3-5 ust. 1, § 6, 10 i 17-19 projektu rozporządzenia). Nauczyciele i wychowawcy zatrudnieni w ww. szkołach i placówkach będą musieli legitymować się dyplomem ukończenia studiów magisterskich oraz posiadać przygotowanie pedagogiczne,

a nie jak dotychczas dyplomem ukończenia co najmniej:

1. studiów pierwszego stopnia – w przypadku nauczycieli gimnazjów i zasadniczych szkół zawodowych;
2. zakładu kształcenia nauczycieli – w przypadku nauczycieli i wychowawców w przedszkolach i szkołach oraz w przypadku wychowawców w szkolnych schroniskach młodzieżowych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnichorazzakładach poprawczych dla nieletnich z upośledzeniem umysłowym.  

Analogiczne zmiany w zakresie wymaganego poziomu wykształceniawprowadzono do wymagań kwalifikacyjnych wobec nauczycieli języków obcych (§ 13 projektu rozporządzenia), nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach i szkołach specjalnych

(§ 16 projektu rozporządzenia), nauczycieli-bibliotekarzy, nauczycieli-pedagogów, nauczycieli-logopedów i nauczycieli-wychowawców w świetlicach szkolnych i internatach (§ 8, 21, 22 i 26 projektu rozporządzenia).

Wymogu posiadania wykształcenia na poziomie studiów magisterskich nie wprowadzono w przypadku nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych, nauczycieli praktycznej nauki zawodu oraz nauczycieli-doradców zawodowych, z uwagi na specyfikę kształcenia w poszczególnych zawodach.

W projekcie rozporządzenia wymagania kwalifikacyjne określono jako konieczność ukończenia studiów wyższych na kierunku (specjalności) zgodnym z nauczanym przedmiotem lub prowadzonymi zajęciami lub ukończenia studiów wyższych na kierunku, którego zakres określony w standardzie kształcenia dla tego kierunku studiów w grupie treści podstawowych i kierunkowych obejmuje treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć, lub efekty kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności odnoszą się do treści nauczanego przedmiotu lub prowadzonych zajęć.

W projekcie zamieszczono przepisy przejściowe, zgodnie z którymi:

• nauczyciele zatrudnieni w dniu wejścia w życie rozporządzenia, którzy spełniali wymagania kwalifikacyjne na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują nabyte kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela (§ 29 pkt 1 projektu rozporządzenia),
• osoby, które uzyskały kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela na podstawie dotychczasowych przepisów, posiadają kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela (§ 30 projektu rozporządzenia).

Załącznik do projektu rozporządzenia zawiera wykaz świadectw znajomości języków obcych stanowiących potwierdzenie kwalifikacji do nauczania danego języka obcego przez osoby spełniające pozostałe wymagania kwalifikacyjne. W porównaniu z dotychczasową treścią załącznika do wykazu wprowadzono świadectwa z egzaminów przeprowadzanych przez The European Language Certificates (telc GmbH) z języka angielskiego i języka niemieckiego na poziomie podstawowym, zaawansowanym i biegłym oraz języka francuskiego, języka hiszpańskiego i języka włoskiego na poziomie podstawowym, a także zaktualizowano listę egzaminów potwierdzających odpowiednią znajomości języka obcego, dostosowując ją do poziomów egzaminów w skali ALTE (Association of Language Testers in Europe).