Mapy te stanowią podstawowe źródło danych wykorzystywanych m.in. do informowania społeczeństwa o zagrożeniach związanych z hałasem. Służą też do opracowania danych dla państwowego monitoringu środowiska, tworzenia i aktualizacji programów ochrony środowiska przed hałasem, planowania strategicznego oraz pozyskiwania danych przekazywanych do Komisji Europejskiej.
Wprowadzenie obowiązku realizacji strategicznych map hałasu, a następnie - na ich podstawie - opracowania programów ochrony środowiska przed hałasem i planów działań, wynika z działań Parlamentu Europejskiego. W czerwcu 2002 r. ustanowiona została Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku. Regulacje wynikające z ww. dyrektywy zostały w większości przeniesione do polskiego ustawodawstwa ustawą Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2021 r. poz. 1973).
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, realizując zadania wynikające z art. 118 ust. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska, opracowała strategiczne mapy hałasu dla dróg krajowych o ruchu powyżej 3 mln pojazdów rocznie.
Strategiczne mapy hałasu stanowią podstawowe źródło danych wykorzystywanych do:
- informowania społeczeństwa o zagrożeniach środowiska hałasem;
- opracowania danych dla państwowego monitoringu środowiska;
- tworzenia i aktualizacji programów ochrony środowiska przed hałasem;
- tworzenia planów działań ochrony środowiska przed hałasem;
- planowania strategicznego;
- planowania i zagospodarowania przestrzennego;
- pozyskiwania danych do przekazania Komisji zgodnie z art. 10 ust. 2 i w załączniku VI Dyrektywy 2002/49/WE.
Strategiczna mapa hałasu, powinna się składać z części opisowej zawierającej porównanie informacji, analizy porównawczej ostatnio sporządzonej mapy dla terenów objętych ochroną akustyczną z wynikami aktualnie sporządzanej mapy. Porównanie wyników map należy przedstawić w formie wykresów i tabel, z uwzględnieniem porównania wartości liczbowych. Zestawienia należy dokonać oddzielnie dla każdego ze źródeł hałasu.
Strategiczna mapa hałasu powinna zostać wykonana w przypadku głównych dróg dla obszaru nie większego niż województwo.
Część opisowa mapy powinna zawierać:
- zestawienie terenów zagrożonych hałasem;
- informacje o przekroczeniach wartości dopuszczalnych hałasu w środowisku;
- szacunkową liczbę osób narażonych na hałas;
- rezultaty działań ochronnych, w tym:
- wyniki analiz rozkładu hałasu;
- propozycje dotyczące poszczególnych działań;
- oszacowania efektów działań planowanych.
Część graficzna mapy powinna zawierać:
- mapę emisyjną dla dróg;
- mapę imisyjną, która charakteryzuje stan akustyczny środowiska;
- mapę terenów objętych ochroną akustyczną;
- mapę terenów zagrożonych hałasem charakteryzującą tereny, na których są przekroczone dopuszczalne poziomy hałasu wyrażone odpowiednimi wskaźnikami;
- mapy przedstawiające rezultaty działań planowanych do realizacji w ciągu 5 lat.
Na zlecenie GDDKiA wykonawcy map stworzyli modele obliczeniowe niezbędne do wykonania analiz akustycznych. Powstały one m.in. na podstawie pomiarów akustycznych (wykonanych w 2020 r. w ramach Generalnego Pomiaru Hałasu) czy informacji o zagospodarowaniu przestrzennym sąsiedztwa dróg. Pod uwagę wzięte zostały też: model terenu, a także dane ruchowe na sieci dróg krajowych obejmujące informacje o natężeniu ruchu oraz jego strukturze. Modele obliczeniowe uwzględniają informacje o istniejących zabezpieczeniach akustycznych oraz dane z rozpoznania terenów podlegających ochronie akustycznej.
Wyniki opracowanych strategicznych map hałasu udostępnia się zgodnie z wymogiem zawartym w rozporządzeniu Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 20 lipca 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na strategicznych mapach hałasu, sposobu ich prezentacji i formy przekazania - załącznik nr 2 ust. 10 (Dz.U. z 2021 r. poz. 1325). Mapy udostępnione są na stronie internetowej GDDKiA w zakładce Środowisko.
Źródło: GDDKiA
