Od kilku tygodni informujemy naszych Czytelników o kolejnych głosach środowiska samorządowego protestującego przeciwko likwidacji sądów rejonowych w poszczególnych powiatach. W ostatnim czasie akcja ta przybiera na sile, czego dowodem jest coraz większa liczba wystąpień broniących te instytucje, a płynących z różnych części Polski.

Na stronie www.zpp.pl zamieszczamy zbiorczo część ze stanowisk jakie trafiły do biura ZPP. Zestawienie to będziemy uzupełniać o kolejne dokumenty jakie do nas trafią.

Jednocześnie pragniemy przypomnieć, że także Związek Powiatów Polskich "nie zasypia gruszek w popiele" lecz podejmuje czynne działanie w zakresie walki o powstrzymanie tego jakże negatywnego trendu, który świadczy o braku wyczucia potrzeb społeczności lokalnych.

Dotychczasowe działania Ministerstwa Sprawiedliwości, jako autora pomysłu, dotyczące likwidacji części sądów rejonowych, są niepokojące. Resort ten bowiem na tą chwilę nie przedłożył żadnych konkretnych symulacji, obliczeń, czy analiz dotyczących proponowanego – nowego modelu sądownictwa w Polsce, a które to pozwalałyby na ich skonfrontowanie z obecnie funkcjonującym system. W żaden sposób nie odnosi się także do wyników funkcjonowania poszczególnych sądów rejonowych.

Warto tu podkreślić, że w opinii środowiska sądowego i z doświadczeń praktyki wynika, że sądy o kilkunastu etatach orzeczniczych są najbardziej sprawnymi i ekonomicznymi jednostkami. Dodatkowo nie do przecenienia jest fakt, że ich dogodne położenie oraz samodzielność zapewniają kompleksową i sprawną obsługę mieszkańców.

Warto tu także podnieść kilka negatywnych trendów jakie niesie za sobą próba przeprowadzenia w taki sposób zmian struktury:

• gorsza dostępność usług dla społeczności lokalnych,
• negatywny wpływ na stabilność struktury sądowniczej Państwa,
• trudności organizacyjne,
• brak wpływu na zmniejszenie kosztów prowadzenia sprawy, a wzrost kosztów ponoszonych przez obywatela,
• być może likwidacja wysokosprawnych sądów.

Koronnym argumentem przeciwko tego typu działaniom jest przejawiający się brak wizji rozwoju sądownictwa połączony z absolutnym brakiem poparcia społeczenego dla planowanych zmian.

Nie należy zapominać, że z planowanego zasięgu zmian wprost wynika, że może on mieć właśnie fundamentalne znaczenie dla ustroju sądownictwa w Polsce, dlatego też Związek Powiatów Polskich nie negując potrzeby zmian, nie godzi się na tak fatalną formę ich przeprowadzania. W naszej ocenie każde tak radykalne posunięcie wymaga szerokich konsultacji społecznych opartych o twarde dane empiryczne.

W przeciwnym wypadku samorządowe tsunami sądownicze może okazać się nie do zatrzymania.