Końcem marca podczas posiedzenia podkomisji stałej do spraw zdrowia publicznego rozpatrzono informację MEN i MZ w sprawie sposobu realizacji zajęć szkolnych w zakresie edukacji zdrowotnej.
Przedstawiciele MEN i MZ omówili szczegółowo zakres podejmowanych przez oba resorty działań w zakresie edukacji zdrowotnej (programy profilaktyczne, narodowa strategia onkologiczna, zmiany w podstawach programowych).
W toku dyskusji posłowie dopytywali i zwracali uwagę na następujące zagadnienia:
- kwestia ograniczenia saszetek i tabletek nikotynowych, które aktualnie są dostępne dla dzieci i młodzieży – profilaktyka uzależnień
- limity NFZ na przyjęcia do psychiatrów dzieci i młodzieży – aktualnie jest to zaledwie 5 osób dziennie
- brak miejsc na specjalizacji z psychiatrii dzieci i młodzieży
- skala działań w zakresie warsztatów żywieniowych jest za mała
- czy w związku ze zmianami w podstawach programowych planowane jest wdrożenie przedmiotu dedykowanego wiedzy o zdrowiu lub czy będą zajęcia dotyczące tego jak zachować się w sytuacji ewakuacji, zagrożenia, jak odczytywać sygnały alarmowe, jak reagować, jak rozpoznawać oznaczenia dróg ewakuacyjnych, gdzie znaleźć wodę, pożywienie, leki – wszystko co związane z obroną cywilną
- jaki jest pomysł na e-papierosy
- problematyczna relacja na linii rodzic – nauczyciel i świadomość rodziców
Posłowie wskazywali, że dotychczasowe działania w zakresie edukacji zdrowotnej są nieefektywne. Skala wsparcia jest zbyt mała, za mało dzieci bierze udział w programach, za mało podmiotów objętych jest profilaktyką.
Minister Paulina Piechna-Więckiewicz z ministerstwa edukacji narodowej wskazała, że wyzwaniem resortów jest stworzenie poziomu „0” tak aby jak najmniej osób musiało korzystać z poziomu referencyjnego „I” w zakresie leczenia zdrowia psychicznego. MEN zamierza podejmować działania międzyresortowo. Muszą zadbać o to żeby też w kształceniu nauczycieli pojawiły się podstawy edukacji zdrowotnej. Potrzebni są nauczyciele specjaliści. Kolejna kwestia to też postawa rodziców i ich świadomość. MEN zarzuca kuratorów oświaty prośbami o analizę różnych sytuacji związanych z prawami dziecka, jak wyglądają statuty w szkołach. W zakresie wątpliwości które wybrzmiały na komisji MEN zwróci się d kuratorów o pomoc i analizę na poziomach szkół. Minister Piechna-Więckiewicz zauważyła, że podejmowane są działania w zakresie walki z używkami które zawierają nikotynę, zaplanowane są spotkania z organizacjami i ekspertami w kwestiach związanych z nikotyną i pochodnymi. Dodatkowo w ramach realizowanych projektów MEN ma zamiar osiągnąć następujące wskaźniki: do końca 2028 r. zaszczepionych zostanie 60% chłopców i dziewcząt w wieku dojrzewania; do końca 2030 roku ograniczony zostanie odsetek dziewcząt i chłopców w wieku 11-15 lat z nadwagą i otyłością; do końca 2030 zwiększony zostanie odsetek dziewcząt i chłopców w wieku 15 lat deklarujących niepalenie wyrobów tytoniowych.
Przedstawicielka Ministerstwa Zdrowia dodała, że procedowany jest projekt ustawy który ma implementować do naszego porządku prawnego dyrektywę PE (nr projektu UC 18). Projekt zakłada dodanie definicji podgrzewanego wyrobu tytoniowego. Pani dyrektor wskazała także, że w 2023 r. negatywne tendencje samobójcze trochę wyhamowały, dzięki pracy zaangażowanych osób i działań wynikających z narodowego programu zdrowia.
W toku dyskusji głos zabrały także przedstawicielki Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, pielęgniarki szkolne. Panie wskazały, że pominięty został temat ustawy o zdrowiu uczniów i kwestia pielęgniarek w szkołach, które tam są i pracują. Dopytywały dlaczego nie ma programów w zakresie profilaktyki skierowanych dla pielęgniarek szkolnych i dlaczego nie dostrzega się potencjału i możliwości jakie mają pielęgniarki w szkołach, które jako pierwsze mają kontakt z dziećmi i młodzieżą. Finansowanie pielęgniarek środowiskowych w szkołach również jest za niskie, szczególnie w małych, wiejskich placówkach.
Minister Piechna-Więckiewicz odnosząc się do tych głosów podkreśliła, że uważa za konieczne włączenie środowiska pielęgniarek szkolnych w ścisłą współpracę ze środowiskiem szkolnym i dyrektorem. W tym zakresie MEN skierował już korespondencję do kuratorów oświaty, aby też zadbali o ten aspekt pracy szkół.
Pani dyrektor z Ministerstwa Zdrowia odnosząc się do zgłoszonych uwag przekazała, że resort odpowie na nie na piśmie. Poinformowała jednak, że w toku jest proces cyfryzacji medycyny szkolnej, ma to nastąpić do 2027 r.
