Ministerstwo Edukacji Narodowej przedłożyło na ręce Marszałka Sejmu odpowiedzi na pytania posłów z obszaru oświaty, które padły podczas dyskusji nad przedstawionym przez Prezesa Rady Ministrów programem działania oraz składem Rady Ministrów.

Pytanie: 
Co pan zrobi, aby zasypać lukę oświatową?

Odpowiedź:
Zadania oświatowe związane z prowadzeniem przez jednostki samorządu terytorialnego szkół i placówek oświatowych finansowane są z dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Jednym z dochodów samorządów terytorialnych jest część oświatowa subwencji ogólnej (obok dotacji celowych z budżetu państwa i dochodów własnych). Kwoty subwencji oświatowej nie można wprost odnosić do zadań oświatowych nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego. W obowiązującym systemie prawnym nie ma przepisu, z którego wynikałoby, iż budżet państwa gwarantuje w ramach części oświatowej subwencji ogólnej, środki na pokrycie wszystkich wydatków na realizację zadań oświatowych jednostek samorządu terytorialnego. Ostateczny poziom wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na realizację zadań oświatowych jest konsekwencją podejmowanych przez te jednostki szeregu decyzji w zakresie systemu organizacji szkolnictwa w swojej jednostce, np. liczba szkół, liczba oddziałów w poszczególnych typach szkół oraz liczba uczniów w poszczególnych oddziałach, liczby (ale też struktury w podziale na stopnie awansu zawodowego) zatrudnionych w placówkach nauczycieli, regulaminów wynagradzania nauczycieli na terenie danej jednostki.
Środki planowane w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024 w ramach części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego oraz rezerwy celowej poz. 52 - Zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego wynoszą 92,2 mld zł. W stosunku do planowanego wykonania z roku 2023 wzrastają one o ponad 25,9 mld zł, tj. o 39 %. Część oświatowa subwencji ogólnej na 2024 r. (88 mld zł) w stosunku do wykonania z roku 2023 wzrasta o 23,4 mld zł, tj. o 36,2% - to historycznie najwyższy wzrost subwencji oświatowej rok do roku, zarówno w ujęciu nominalnym jak i procentowym. Ponadto planowane jest odblokowanie wypłaty części rozwojowej subwencji ogólnej, co spowoduje zwiększenie dochodów jednostek samorządu terytorialnego z tego tytułu o ponad 3,2 mld zł.

Pytanie: 
Czy nie powtórzy się sytuacja z 2012 r., 2013 r., 2014 r. i 2015 r., kiedy zamroziliście płace sfery budżetowej, w tym nauczycieli?

Odpowiedź:
Podwyższenie płac pracowników sfery budżetowej, w tym nauczycieli będzie wdrażane jako jedno z najpilniejszych zadań. Nauczyciele mianowani i dyplomowani otrzymają w 2024 r. 30% podwyżkę wynagrodzenia średniego, natomiast wynagrodzenie średnie nauczycieli początkujących zostanie zwiększone o 33%. W ustawie budżetowej na 2024 r. zapewnione zostaną środki na ten cel. Zwiększone wynagrodzenie nauczyciele otrzymają po ogłoszeniu ustawy budżetowej z wyrównaniem od 1 stycznia 2024 r. Obecny poziom płac tej grupy zawodowej jest niesatysfakcjonujący i przyczynia się do rosnących niedoborów kadrowych. Biorąc pod uwagę społeczną rolę nauczycieli należy zapewnić im godne wynagrodzenie wykorzystując możliwości budżetu państwa.

Pytanie: 
Czy stworzycie mechanizm powiązania płac w sferze budżetowej, płac nauczycieli ze średnią krajową?

Odpowiedź:
Wychodząc naprzeciw postulatom nauczycielskich związków zawodowych dotyczących zapewnienia systemowych gwarancji wzrostu płac nauczycieli adekwatnie do sytuacji ekonomicznej państwa wyrażonej poziomem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, będziemy analizować możliwości w tym zakresie. Prace te będziemy prowadzić w dialogu z partnerami społecznymi – przedstawicielami strony związkowej i strony samorządowej.

Pytanie: 
Skąd Pan weźmie 14 miliardów złotych na zapowiadane podwyżki dla nauczycieli?

Odpowiedź:
Środki na podwyżki wynagrodzeń nauczycieli zostały zabezpieczone w planowanych wydatkach budżetu państwa w ramach:

• części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na rok 2024, która wzrasta o 23,4 mld zł (w stosunku do planowanego wykonania z roku 2023);
• rezerw celowych budżetu państwa: poz. 29 Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez organy administracji rządowej (wzrost o 0,3 mld zł w stosunku do planowanego wykonania z roku 2023); poz. 52 Zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego (wzrost o 2,4 mld zł w stosunku do planowanego wykonania z roku 2023).

Źródło: www.gov.pl