Ministerstwo Edukacji i Nauki planuje jeszcze w roku 2023 włączyć do systemu oświaty branżowe centra umiejętności (BCU).
Mają to być ukierunkowane branżowo placówki kształcenia, szkolenia i egzaminowania w zakresie jednej z dziedzin zawodowych ustalonych w wykazie dziedzin (wraz z przyporządkowanymi do nich zawodami określonymi w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego) wydawanym przez ministra ds. oświaty i wychowania. Placówka ta ma prowadzić działalność edukacyjno-szkoleniową, działalność wpierającą współpracę szkół, placówek i uczelni z pracodawcami, działalność innowacyjno-rozwojową upowszechniającą wiedzę i nowe technologie oraz transformację ekologiczną i cyfrową, a także działalność wspierającą realizację doradztwa zawodowego dla uczniów i aktywizację zawodową studentów, doktorantów i absolwentów studiów, skierowane w szczególności do uczniów, studentów, doktorantów, nauczycieli, nauczycieli akademickich oraz pracowników w obszarze danej dziedziny zawodowej.
Prowadzenie branżowych centrów umiejętności będzie zadaniem własnym powiatów, które będzie mogło zostać przekazane w drodze porozumienia. BCU będą mogli zakładać i prowadzić także ministrowie, osoby fizyczne i osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego.
Finansowanie działalności branżowych centrów umiejętności będzie dwutorowe. Z jednej strony subwencja oświatowa na realizację zadań w zakresie kształcenia ustalona na podstawie wag algorytmu, a z drugiej dotacja celowa na dofinansowanie wydatków bieżących związanych z funkcjonowaniem centrów, która ma wynosić 1 mln zł rocznie. Co jednak istotne powyższe finansowanie będzie obejmowało tylko centra, które wejdą do sieci branżowych centrów umiejętności na podstawie konkursu ogłaszanego przez ministra ds. oświaty i wychowania, który będzie ogłaszany nie rzadziej niż raz na 5 lat.
Centra, które znajdą się w sieci co do zasady będą miały gwarancję finansowania, chyba że na skutek zmian w wykazie dziedzin zawodowych zostanie usunięta dziedzina. BCU, które będzie prowadziło działalność w dziedzinie zawodowej usuniętej z wykazu przestaje, z dniem ogłoszenia takiej zmiany, wchodzić w skład ogólnopolskiej sieci branżowych centrów umiejętności, a tym samym przestaje otrzymywać finansowanie z subwencji i dotacji celowej. W przypadku BCU prowadzonych przez samorządy dojdzie wówczas do sytuacji, że albo samorząd sam będzie finansował działalność centrum albo będzie mógł je zlikwidować lub przekształcić.
Branżowe centra umiejętności będą mogły prowadzić kształcenie ustawiczne w następujących formach: turnusy dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników; kursy, inne niż wymienione w art. 117 ust. 1a pkt 1-3, umożliwiające uzyskiwanie i uzupełnianie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych; branżowe szkolenia zawodowe.
Branżowe szkolenia zawodowe będą nową formą pozaszkolną kształcenia ustawicznego, przez którą należy rozumieć specjalistyczne szkolenie, którego łączny wymiar w odniesieniu do uczniów wynosi co najmniej 15 godzin i którego program nauczania uwzględnia wiedzę lub umiejętności zawodowe w zakresie jednej z dziedzin zawodowych, przydatne do wykonywania zawodu oraz kształtujące umiejętności cyfrowe i umiejętności związane z transformacją ekologiczną.
Projekt nowelizacji Prawa oświatowego dotyczący branżowych centrów umiejętności został przekazany do zaopiniowania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Z uwagami Związku Powiatów Polskich do projektu można zapoznać się tutaj
