Kolejnym składnikiem wynagrodzenia jest dodatek motywacyjny, jego wysokość nie została uregulowana w obowiązujących przepisach. Wysokość stawek dodatku motywacyjnego oraz szczegółowe warunki przyznawania tego dodatku uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia, określa dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu organ prowadzący szkołę, będący jednostką samorządu terytorialnego (art. 30 ust. 6 pkt 1) KN). Z tej racji wszelkie wewnętrzne regulaminy dodatku motywacyjnego tworzone przez dyrektorów szkół, czy rady pedagogiczne są nieważne.

Ogólne warunki przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy.

W myśl §6 rozporządzenia do ogólnych warunków przyznawania nauczycielom dodatku motywacyjnego należą:

1. osiągnięcia w realizowanym procesie dydaktycznym;
2. osiągnięcia wychowawczo-opiekuńcze;
3. wprowadzanie innowacji pedagogicznych, skutkujących efektami w procesie kształcenia i wychowania;
4. zaangażowanie w realizację innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów (z tym że w ramach tych zajęć: nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu, a nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 1 godziny w tygodniu – art. 42 ust. 2 pkt 2) KN)
5. szczególnie efektywne wypełnianie zadań i obowiązków związanych z powierzonym stanowiskiem;
6. realizowanie w szkole zadań edukacyjnych, wynikających z przyjętych przez organ prowadzący priorytetów w realizowanej lokalnej polityce oświatowej.

Natomiast dodatek motywacyjny nie przysługuje w sytuacji zawieszenia nauczyciela w pełnieniu obowiązków (art. 84 ust. 2 KN).

Orzecznictwo na temat dodatku motywacyjnego:

1. Przyznanie nauczycielowi dodatku motywacyjnego uzależnione jest od uzyskania przez niego określonych wyników w pracy i wykonywania dodatkowych zadań lub zajęć. Rada może określić szczegółowe warunki przyznawania tego dodatku, jednak muszą one wynikać z ogólnych kryteriów przyjętych w wymienionym rozporządzeniu (Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Podlaskiego z dnia 8 grudnia 2011 r., NK.II.4131.2.140.2011.AR).
2. Przyznanie dodatku motywacyjnego uwarunkowane jest spełnieniem przesłanek określonych w § 6 rozporządzenia. Rada upoważniona jest do dookreślenia zawartych w rozporządzeniu przesłanek. Nie posiada natomiast kompetencji do pozbawienia nauczycieli dodatku motywacyjnego (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 4 grudnia 2008 r. IV SA/Wr 440/2008).
3. Ustawodawca określił, kiedy przyznany dodatek nie przysługuje i są to sytuacje zawieszenia nauczyciela w pełnieniu obowiązków. Nie następuje to w każdym przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 18 listopada 2008 r., IV SA/Wr 372/2008).
4. W kompetencji określonej w art. 30 ust. 6 ustawy Karta Nauczyciela do ustalania szczegółowych warunków przyznawania dodatków nie mieści się możliwość odbierania elementów wynagrodzenia przyznanego ustawą (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 czerwca 2008 r., IV SA/Wr 176/2008).
5. Wprowadzenie w regulaminie wynagradzania nauczycieli możliwość wstrzymania lub zawieszenia wypłaty dodatku motywacyjnego nauczycielowi, który z własnej winy zaprzestał realizacji zadań, za które dodatek został przyznany, nie znajdują uzasadnienia w obowiązującym prawie (Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Łódzkiego z dnia 1 lutego 2006 r., PN.I.0911/1/06).
6. Nie określając wysokości stawek dodatku motywacyjnego dla nauczycieli, rada nie wykonała w pełni dyspozycji ustawodawcy, nałożonej na nią art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy Karta Nauczyciela, działała więc w sposób sprzeczny z prawem. Ponadto, uzależnienie wypłaty tego dodatku, stanowiącego ustawowy składnik wynagrodzenia nauczyciela, od posiadanych przez gminę środków finansowych jest sprzeczne z art. 30 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy (Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Łódzkiego z dnia 31 października 2000 r., PR 0911/2/2000).
7. Rady gmin, uchwalając regulaminy wynagradzania nauczycieli, uszczegóławiają warunki określone w rozporządzeniu w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy. Muszą to czynić z zachowaniem zasad techniki prawodawczej, czyli nie mogą ustanawiać tych warunków w sposób dowolny, niejednoznaczny i uznaniowy (Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego z dnia 23 września 2009 r., PN.II.0911-176-09).