Powołanie lokalnego operatora zajęć pozalekcyjnych we wszystkich szkołach; przygotowanie gminnego konkursu dla organizatorów zajęć pozalekcyjnych, który wymagał współpracy szkoły z innym podmiotem; włączenie godzin na zajęcia pozalekcyjne do lokalnych standardów zatrudnienia nauczycieli (lokalnego bonu oświatowego); zlecanie zajęć pozalekcyjnych podmiotowi zewnętrznemu specjalizującemu się w rozwijaniu kompetencji uczniów to przykłady ciekawych rozwiązań stosowanych przez organy prowadzące w zakresie finansowania i organizacji zajęć pozalekcyjnych.
Instytut Badań w Oświacie przeprowadził badanie, którego celem było dokonanie diagnozy stanu rozwiązań organizacyjnych i prawnych stosowanych przez jednostki samorządu terytorialnego w zakresie organizacji i grantowania zajęć pozalekcyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć dla uczniów wybitnie zdolnych.
Jak wynika z badań zajęcia pozalekcyjne są postrzegane przez pracowników jednostek samorządu terytorialnego jako wewnętrzna sprawa szkoły. Samorząd ogranicza swoją rolę do ustalenia poziomu ich finansowania. W większości samorządów (62%) wszystkie zajęcia pozalekcyjne odbywają się na terenie szkoły ucznia, prowadzą je w większości nauczyciele (62%), 47% w ramach godzin z z art.42 uoso, 30% w ramach umów o pracę. W ofercie zajęć pozalekcyjnych przeważają zajęcia przedmiotowe (47%) oraz zajęcia sportowe (25%). Szkoły decydują także o tematyce zajęć (94%) oraz same je organizują (79%). Badanie pokazuje, że samorządy nie wypracowały popularnych modeli realizacji lokalnej polityki oświatowej wykorzystujących ofertę zajęć pozalekcyjnych. Badanie pokazało, że nie ma żadnego jednolitego modelu realizowania przez samorządy lokalnej polityki oświatowej za pomocą organizacji zajęć pozalekcyjnych. Badanie pokazuje też niejasny podział kompetencji i odpowiedzialności między szkołami a organami prowadzącymi. W wielu przypadkach trudno powiedzieć, kto ustala cele stawiane prowadzącym zajęcia.
Z publikacją „Systemy finansowania zajęć pozalekcyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego” można zapoznać się na stronie Ośrodka Rozwoju Edukacji.
Źródło: Instytut Badań w Oświacie, Systemy finansowania zajęć pozalekcyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego, ORE 2012.
