Posiedzenie Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu w dniu 22 stycznia 2013 roku upłynęło pod znakiem sporu o forsowaną przez Ministerstwo Edukacji Narodowej reformę systemu wychowania przedszkolnego. Trudno oprzeć się wrażeniu, że postulowane zmiany w ustawie o systemie oświaty będą przeforsowywane, aby resort oświaty mógł wykazać się działaniem – nawet jeśli będzie to wbrew interesowi poszczególnych wspólnot samorządowych.
Przypominamy, że Ministerstwo Edukacji Narodowej jest skłonne co prawda przyznać dodatkowe środki na edukację przedszkolną, jednakże:
- środki te mają być rozdzielane w formie dotacji, a nie subwencji. Oznacza to, że realizacja zadania własnego zostanie poddana – ze względu na sposób finansowania – kontroli wykraczającej poza konstytucyjne kryterium legalności;
- równolegle planowane jest zmniejszenie odpłatności rodziców za wykraczające poza 5-godziny standard godziny wychowania przedszkolnego – do 1 zł/godzinę. Oznacza to, że w niemałej części przekazywane środki będą po prostu rekompensatą za utratę dochodów pochodzących obecnie od rodziców;
- równolegle nakładany jest obowiązek zapewnienia miejsca w przedszkolach dla każdego 4-latka (od początku 2014 roku), a następnie również i 3-latka (od początku 2016 roku). Dla wielu gmin oznacza to konieczność poniesienia poważnych wydatków inwestycyjnych, a następnie finansowania znacznie zwiększonej liczby przedszkolaków.
Nie może zatem dziwić, że projekt budzi duże zastrzeżenia samorządów.
Z porządku obrad został zdjęty projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie wykazu obiektów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, w których prowadzona jest, jako podstawowa, działalność kulturalna lub które dla takiej działalności zostały wybudowane i nie mogą być przeznaczone do prowadzenia wyłącznie innej działalności podstawowej oraz trybu zgłaszania obiektów w celu wpisania ich do wykazu. Było to związane z wątpliwościami prawnymi odnośnie zakresu listy, w szczególności ewentualnym uwzględnianiem na liście obiektów będących w gestii wojewódzkich osób prawnych (z punktu widzenia Kodeksu Cywilnego nie są one własnością województwa; do przeciwnych wniosków prowadzi analiza ustawy ustrojowej).
Pozostałe dwa projekty przewidziane w porządku obrad do rozpatrzenia zostały pozytywnie zaopiniowane. Były to:
- projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie form i zakresu finansowego wspierania organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w kasach I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia;
- projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie Rządowego programu wspierania w latach 2009-2014 organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w klasach I-III szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia – „Radosna szkoła".
