Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku przychylił się do poglądów Starosty i Wojewody i utrzymał w mocy decyzję zezwalającą na realizację inwestycji drogowej dot. drogi gminnej. Przy okazji wypowiedział się na temat zastosowania przepisów ustawy do istniejącej drogi wewnętrznej.

Albowiem w omawianej sprawie głównym zarzutem stawianym przez Skarżące było naruszenie przepisów specustawy drogowej poprzez zastosowanie jej do nieruchomości prywatnych, które nie mają statusu drogi gminnej – tylko drogi wewnętrznej, dojazdowej do osiedla mieszkaniowego. Zdaniem Skarżących specustawy drogowej nie można było zastosować, gdyż realizowana droga ma służyć wyłącznie mieszkańcom tego osiedla, w związku z tym jej budową powinien zająć się deweloper – na zasadach ogólnych – a nie specustawy.

Odnośnie do kwalifikacji przedmiotowej drogi jako drogi publicznej Sąd wskazał, że specustawa drogowa znajduje zastosowanie przede wszystkim w przypadku budowy nowych dróg publicznych, bądź też ich dalszych odcinków, co oznacza, że tereny przeznaczone pod drogę publiczną nie są jeszcze w całości wyodrębnione planistycznie, ewidencyjnie, ani własnościowo. W związku z tym, przy ustaleniu publicznego charakteru drogi istotne jest określenie przez organ wnioskujący rodzaju drogi i funkcji, jaką w sieci drogowej dana droga ma pełnić, przy spełnieniu pozostałych wymogów formalnych. W celu ustalenia możliwości zastosowania specustawy drogowej organ, do którego wpłynął wniosek ma zaś obowiązek zweryfikowania, w jaki sposób wnioskodawca określił rodzaj inwestycji drogowej. Powinien on w szczególności ustalić, czy planowana droga zaliczona została przez wnioskodawcę do jednej z kategorii dróg publicznych określonych w art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, przy czym istota owego zaliczenia sprowadza się do tego, że z drogi takiej może korzystać każdy zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w u.d.p. lub innych przepisach szczególnych (art. 1 u.d.p.), a także jaką klasę techniczną przewidział dla niej wnioskodawca oraz czy spełnia ona wymagania techniczne i użytkowe określone dla tej klasy. Jak przypomniał WSA, jeżeli z wniosku wynika, że projektowana droga jest drogą publiczną i spełnia minimalne warunki techniczne i użytkowe, to nie ma przeszkód do zastosowania specustawy drogowej.

W niniejszej sprawie inwestor we wniosku zaliczył projektowaną drogę do dróg klasy D, opisując, jaką funkcję w układzie komunikacyjnym będzie ona spełniać. Ma ona stanowić przedłużenie istniejącej dziś ulicy. Inwestor we wniosku wskazał m.in., że budowa drogi gminnej w znaczny sposób zwiększy bezpieczeństwo oraz przepustowość tej części miejscowości. W efekcie droga ta posłuży zarówno obsłudze ruchu kołowego osiedla, jak także odprowadzać będzie ruch kołowy ze wschodniej części miasta w kierunku drogi powiatowej. W ocenie Sądu przedstawiona dokumentacja projektowa wskazywała, że droga (własność gminy) będzie stanowiła rzecz o charakterze użyteczności publicznej – będzie mógł z niej korzystać każdy bez potrzeby uzyskania zgody jej prawnego dysponenta. Tym samym wbrew twierdzeniom Skarżących nie można było przyjąć, że planowana droga będzie drogą wewnętrzną, lecz stanowić będzie kontynuację istniejącego publicznego ciągu komunikacyjnego ul. X, która to ulica stanowi drogę gminną, zgodnie z uchwałą Rady Gminy w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg gminnych. Fakt zaś, że droga ta niewątpliwie będzie służyć mieszkańcom osiedla jako dojazd do nieruchomości nie zmienia jej kwalifikacji jako drogi publicznej, w tym wypadku gminnej, gdyż nie jest to jej jedyny cel.

Odnosząc się natomiast do zarzutu, że planowana droga nie ma i nie będzie mogła mieć statusu drogi gminnej z tego względu, że przedłużenie drogi gminnej ul. X może nastąpić wyłącznie po zmianie uchwały Rady Gminy w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg gminnych, Sąd uznał go za niezasadny. Podkreślił, że specustawę drogową stosuje się do każdego procesu inwestycyjnego dotyczącego obiektów docelowo mających uzyskać status (kwalifikację) dróg publicznych – przy czym żaden przepis obowiązującego prawa nie nakłada obowiązku uprzedniego zaliczania planowanych dróg do kategorii dróg publicznych, w szczególności nie można wymagać, aby była to uchwała dotycząca takiego zaliczenia wyprzedzająca budowę drogi. Jak wskazał Wojewódzki Sąd, gdyby przyjąć, że przepisy tej ustawy znajdują zastosowanie jedynie do dróg, które zostały już zaliczone do odpowiedniej kategorii, co następuje po jej wybudowaniu, z chwilą włączenia do eksploatacji, to niemożliwe byłoby zastosowanie przepisów specustawy. Taka zaś interpretacja ustawy służącej przyspieszeniu procesu budowy sieci drogowej jest całkowicie sprzeczna z jej celami.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 20 listopada 2019 r., II SA/Gd 173/19

Źródło: CBOSA