W związku z okresem, który związany jest z celebrowaniem Uroczystości Wszystkich Świętych, Unia Metropolii Polskich wydała raport na temat nekropolii.

„Miejskie nekropolie - diagnoza sytuacji i wyzwań dotyczących cmentarzy komunalnych w miastach Unii Metropolii Polskich” to opracowanie, które ma za zadanie przybliżyć sytuację cmentarzy komunalnych w dwunastu największych polskich miastach. Celem raportu jest także omówienie problemów i wyzwań, jakie czekają samorządy.

Wśród zagadnień podjętych przez autorów jest 10 ogólnych propozycji dotyczących zmian w prawie funeralnym. Jak słusznie zauważają autorzy – podstawowy akt prawny dotyczący funkcjonowania cmentarzy i pochówku zmarłych w postaci ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych ma kilkadziesiąt lat i obecna praktyka kształtuje się niejako „obok” tej regulacji. Oto 10 propozycji UMP dotyczących ewentualnego nowego aktu prawnego w tym względzie:

1. unormowanie w sposób ogólny kwestii związanych z organizacją krematoriów, w tym wymogów technicznosanitarnych oraz regulacja procesu kremacji;
2. zawarcie postanowień dotyczących postępowania z prochami - nowy akt prawny lub nowelizacja dotychczasowej ustawy powinna różnicować zasady pochowania dotyczące zwłok ludzkich i prochów;
3. uregulowanie kwestii związanych z prawem do grobu w kontekście pochowania urny w kolumbarium;
4. usprawnienie procesu komunikowania się z następcami prawnymi (dysponentami grobów) poprzez możliwość aktualizowania danych kontaktowych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych;
5. możliwość pozostawienia w likwidowanym grobie przeznaczonym do ponownego pochówku wcześniej pochowanych w nim szczątków, chyba że rodzina zmarłego będzie domagać się ich ekshumacji - w przypadku ich pozostawienia kolejny pochówek powinien być móc dokonywany bez ich usunięcia. Szczątki nie powinny podlegać przeniesieniu do ossuarium, chyba że po ekshumacji na wniosek rodziny;
6. zakładanie nowych cmentarzy przy uwzględnieniu potrzeb mieszkańców - tam, gdzie na podstawie badań opinii publicznej widoczna jest akceptacja dla ograniczania tradycyjnych nagrobków na rzecz zastępowania ich kamieniami, drzewami, drewnianymi tabliczkami warto rozważyć tworzenie cmentarzy ekologicznych lub wyodrębnianie części nekropolii na takie pochówki;
7. zdefiniowanie pojęcia cmentarzy ekologicznych i wprowadzenie ogólnych regulacji prawnych dotyczących pochówków ekologicznych;
8. ograniczanie niemożliwych lub trudnych do przetworzenia odpadów pochodzących z cmentarzy, a docelowo – w perspektywie kilkunastu lat – zakaz wnoszenia takich przedmiotów na teren cmentarza;
9. wprowadzenie do prawa pogrzebowego nowych form pochówku, takich jak rozsypanie prochów na cmentarzu i poza nim;
10. sprzeciw wobec możliwości przechowywania urny w domu.

Przypomnijmy, że od dłuższego czasu w Kancelarii Premiera trwały prace nad projektem nowej ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Projekt koordynował pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów do spraw reformy regulacji administracyjnych związanych z ruchem naturalnym ludności i ochrony miejsc pamięci. Liczne uwagi do projektu wnosiły organizacje samorządowe, w tym Związek Powiatów Polskich. Projekt jednak nie doczekał się wniesienia do Sejmu w mijającej kadencji.