Strona rządowa potwierdziła, że każda jednostka samorządu terytorialnego będzie musiała samodzielnie ocenić, czy jej organ stanowiący jest w stanie podjąć działania następcze w rozumieniu ustawy o ochronie sygnalistów i – w zależności od tego – zdecydować o zasadności opracowywania procedury zgłoszeń.

18 grudnia 2024 r. odbyło się posiedzenie plenarne Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Pod dyskusje poddane zostały m.in. założenia ustawy medialnej, problemy z wdrażaniem ustawy o ochronie sygnalistów oraz kwestie płac dla pracowników samorządowych. Kilkanaście projektów zostało zaopiniowanych pozytywnie, zaś rozmowy nad pozostałymi będą kontynuowane na posiedzeniach w nowym roku.

Obradom przewodniczyli Prezydent Sosnowca i przedstawiciel Związku Miast Polskich Arkadiusz Chęciński oraz Wiceminister Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Szymański. Prezentacji wielu zagadnień - w imieniu strony samorządowej - dokonał Sekretarz Marek Wójcik.

Finansowanie dodatków motywacyjnych – przykra niespodzianka

Związek Powiatów Polskich wystąpił o informację na temat finansowania z Funduszu Pracy dodatków motywacyjnych dla pracowników Wojewódzkich i Powiatowych Urzędów Pracy. Powodem podjęcia tematu była rozbieżność, jaka pojawiła się pomiędzy projektem rozporządzenia, zaopiniowanym pozytywnie na listopadowym posiedzeniu KWRiST, a jego grudniową wersją. W pierwszej znajdował się zapis przesądzający o tym, że dyrektorzy WUP-ów bądź PUP-ów mogą przyznawać dodatki motywacyjne pracownikom swoich jednostek, w odpowiedniej wysokości, bez różnicowania kogo miałyby dotyczyć. Po zmianie, dodatek będzie mógł być przyznawany wyłącznie pracownikom konkretnych stanowisk.

Jak potwierdziła Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Małgorzata Baranowska, zamiarem projektodawcy było poszerzenie katalogu osób dostających dodatek motywacyjny, który dziś mogą otrzymywać w urzędach pracy tylko pracownicy kluczowi, tj.: doradcy, pośrednicy pracy, doradcy zawodowi, specjaliści ds. rozwoju zawodowego, specjaliści do spraw programów, doradcy EURES i asystenci EURES. Ministerstwo Finansów nie zgodziło się jednak na takie rozwiązanie.

Ostatecznie MRPiPS potwierdziło, że istnieje szansa na przywrócenie poprzedniego brzmienia przepisu – przynajmniej w zakresie WUP-ów i PUP-ów – i zadeklarowało udzielenie stosownej informacji w styczniu.

Samorządowe „veto” i dalsze obawy w zakresie oświaty

Strona samorządowa wystąpiła o informację Ministra Finansów i Ministra Edukacji Narodowej dotyczącą harmonogramu prac nad wypracowaniem nowego modelu finansowania zadań z zakresu edukacji i wychowania.

Jak przypomniał Sekretarz M. Wójcik, zgodnie z ustaleniami, natychmiast po uchwaleniu nowej ustawy o dochodach JST, co stało się 1 października br., miało dojść do wspólnych rozmów na temat nowego systemu finansowania edukacji i wychowania. Tak się jednak nie stało, a pierwsze prognozy wynikające z planowania budżetu na przyszły rok, w zakresie oświaty, nie są optymistyczne:

– Boimy się o to, że będzie nam bardzo trudno realizować zadania oświatowe (…) – mówił wprost, przypominając również, że strona samorządowa oczekuje dziś przede wszystkim spełnienia deklaracji Ministra Finansów Andrzeja Domańskiego w zakresie rozpoczęcia prac nad nowym systemem oświaty.

Samorządy wyraziły ponadto zaniepokojenie, ale i zaskoczenie propozycjami przedstawionymi przez Minister Edukacji 12 grudnia, w czasie posiedzenia Zespołu do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli, dotyczące podwyżek tej grupy zawodowej, a mające skutki finansowe także dla JST (więcej o posiedzeniu plenarnym Zespołu z dn. 12.12.2024 r. - tutaj).

– Nie znaliśmy ich wcześniej w takiej formule – mówił M. Wójcik. – Po drugie, wprost dotyczą JST, więc uważamy, że powinny być z nami uzgodnione i nie znajdujemy także w budżecie Państwa nigdzie środków na realizację tego typu pomysłu. Stąd prośba o to, aby na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. edukacji o tych postulatach porozmawiać ze stroną samorządową.

W odpowiedzi na powyższe argumenty Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Henryk Kiepura uspokoił, że ustalenia te nie mają jeszcze charakteru wiążącego i w styczniu zostaną przedstawione stronie samorządowej do zaopiniowania.

Przedstawiciele samorządów przypomnieli o planach powołania trójstronnego zespołu resortu finansów, edukacji narodowej i jednostek samorządu terytorialnego w celu opracowania ewentualnych zmian do funkcjonującej od stycznia nowej ustawy o dochodach JST. Jednoczesny udział obydwu ministerstw ma być kluczowy tym bardziej, iż jak zauważył M. Wójcik, obydwa ministerstwa przerzucają się odpowiedzialnością, wskazując, że konkretne ustalenia leżą w kompetencji drugiego resortu. Wobec powyższych problemów, zaproponował, by to strona samorządowa była gospodarzem planowanych spotkań.

Dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego Zdzisława Wasążnik przystała na propozycję włączenia MF do wspólnych rozmów, na razie jednak resort ceduje swoją uwagę na działaniach dotyczących ustawy budżetowej na rok 2025.

Sekretarz M. Wójcik podkreślił z kolei wagę szybkiego wprowadzenia zmian w zakresie finansowania zadań oświatowych, jak również kompetencji zarządczych, przypominając, że obecnie waży się los szkół w ok. 400 samorządach gminnych, wobec których została bądź zostanie podjęta decyzja o ich likwidacji. Zwrócił również uwagę na duże ograniczenia samorządów w podejmowaniu decyzji dotyczących zarządzanych przez nich placówek, takich jak niemożność organizowania w nich publicznych bibliotek czy miejsc spotkań dla osób innych, niż uczniowie.

Wiceminister Edukacji Henryk Kiepura zapewnił o trwających pracach, mających na celu wsparcie funkcjonowania małych szkół z terenów wiejskich, których efekty zostaną zaprezentowane na styczniowym posiedzeniu Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRiST, zaś Dyrektor Departamentu Współpracy z Samorządem Terytorialnym MEN-u Jerzy Jakubczuk zapowiedział, że MEN jest gotowe do rzetelnych rozmów ze stroną samorządową o wysokości kwoty potrzeb oświatowych na rok 2026.

Co do projektu rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie sposobu podziału kwoty potrzeb oświatowych dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2025 – zgodnie z zapowiedzią wyrażoną na grudniowym posiedzeniu Zespołu ds. edukacji – strona samorządowa zaopiniowała go negatywnie.

Wśród 3 powodów takiej decyzji były: zbyt mała pula środków na finansowanie potrzeb oświatowych, a w konsekwencji niedostosowanie poszczególnych wag do faktycznych wydatków, jakie ponoszą samorządy na finansowanie szkół i placówek oświatowych; wprowadzenie w treści projektu zmian w zasadach finansowania zadań oświatowych wobec uczniów i słuchaczy z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub autyzmem w szkołach podstawowych i szkołach ponadpodstawowych w oddziałach innych niż oddziały integracyjne i specjalne w roku 2025 (strona samorządowa zwróciła uwagę, że tego typu zmiany powinny być wprowadzone najwcześniej w 2026 r., po równoległym dokonaniu innych zmian legislacyjnych m.in. w zakresie zdefiniowania pojęcia oddziałów integracyjnych), a także brak jasnych zasad ustalenia ostatecznej wysokości potrzeb oświatowych dla danej JST.

Ustawa medialna – lekarstwo gorsze niż choroba?

Strona samorządowa ponownie wyraziła jednogłośny sprzeciw wobec założeń przyszłej ustawy medialnej, wprowadzającej zakaz wydawania prasy przez samorządy i zrzeszające je organizacje.

– Mamy wrażenie, że to jest wylewanie dziecka z kąpielą – mówiła dr Marta Milewska, Rzecznik Marszałka Województwa Mazowieckiego. – Media samorządowe, co wynika z prawa prasowego, działają zgodnie z przepisami i jest to zjawisko ugruntowane w systemie prawnym naszego kraju. Natomiast likwidacja czy zakazanie wydawania prasy samorządowej to nie tylko cios w samorządy, w demokrację lokalną, ale także we wspólnoty lokalne.

Przedstawiciele JST nie omieszkali zwrócić uwagi na niekonsekwencję proponowanego zakazu, który nie obejmuje prasy wydawanej przez administrację rządową i państwowe spółki.

– (…) dlaczego, tak jak pan marszałek powiedział przed chwilą, z jednej strony zakładamy, że orlenowskie gazety, największe dzienniki wydawane w regionach, nie mają wpływu negatywnego na rynek prasy, ale już lokalne, małe samorządowe wydawnictwa, które często mają bardzo niskie nakłady, negatywnie wpływają na ten rynek? – pytała dr M. Milewska. – To naprawdę nie ma logiki. Nie ma też w tych założeniach żadnych badań, które by potwierdzały zasadność wprowadzenia takich zmian.

Strona samorządowa podkreśliła, iż zdaje sobie sprawę ze słuszności wprowadzenia pewnych zmian w zakresie wydawania prasy przez samorządy, które przeciwdziałałby patologicznym praktykom oraz podjęcia działań na rzecz wzmocnienia komercyjnych mediów lokalnych. W jej ocenie rządowa propozycja wydaje się być jednak całkowicie nieadekwatna do tych celów i wygeneruje jeszcze większe szkody. Za rozwiązanie problemów wskazywanych przez Ministerstwo uznaje wypracowanie kodeksu dobrych praktyk, zakaz zamieszczania w prasie samorządowej płatnych reklam, wyraźne oznaczanie do kogo należy gazeta czy proponowany przez Związek Województw RP, a stosowany w wielu krajach fundusz wsparcia mediów lokalnych.

Jak mówił Prezes Związku Samorządów Polskich Adam Ciszkowski:

– (…) zwłaszcza w tych małych samorządach, w tych małych gminach, w większości nie ma prasy komercyjnej czy bardziej już komercyjnych mediów lokalnych, bo po prostu nie opłaca się ich prowadzić (…) Media samorządowe są jedynymi mediami, które dochodzą z informacją do mieszkańców. Takich informacji, płynących z samorządów jest dużo, np. teraz będziemy w samorządach gminnych realizowali w przyszłym roku plany ogólne. To jest bardzo ważne, żeby mieszkańcy mieli pełne wiadomości, informacje o tych planach ogólnych, o zagospodarowaniu przestrzennym. Trzecia sprawa: jeśli mamy ustawowo taki przymus jako samorządy, żeby ogłaszać (…) określone ogłoszenia (…), to często media komercyjne bardzo zawyżają ceny takich ogłoszeń. To po prostu jest niegospodarność, jeśli my musimy w mediach komercyjnych za ogłoszenie płacić, nie wiem, kilka tysięcy złotych (…).

Ponieważ na posiedzeniu nie byli obecni przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, nie udało się uzyskać znaczniejszych informacji. Sekretarz Stanu w MFiPR Jacek Karnowski, doradził nawiązanie kontaktu z szefem sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu Piotrem Adamowiczem, którego określił jako „dużego przyjaciela samorządów”. Z kolei poseł Michał Krawczyk, członek tejże Komisji, zobowiązał się do przekazania wniosków z dyskusji Podsekretarzowi Stanu w MKiDN Andrzejowi Wyrobcowi oraz do wyrażenia głosu samorządów podczas obrad Komisji, po tym gdy pojawią się założenia ustawy.

M. Wójcik wyraził nadzieję na udział w najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu KWRiST Podsekretarza Stanu w MKiDN Sławomira Rogowskiego oraz powrót do tematu na styczniowym posiedzeniu plenarnym.

Ustawa o ochronie sygnalistów – interpretacja przepisów

Strona samorządowa wystąpiła o odniesienie się Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej do zgłaszanych problemów z wdrażaniem ustawy o ochronie sygnalistów, przede wszystkim do tematu podmiotów zobowiązanych do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych.

Wicedyrektor biura Związku Powiatów Polskich Grzegorz Kubalski przypomniał, że strona samorządowa oczekuje od MRPiPS jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy organy stanowiące JST są zobowiązane do przyjmowania takich zgłoszeń oraz czy możliwa byłaby zmiana legislacyjna przesądzająca o tym, że kolegialne organy stanowiące nie są do tego ustawowo zobowiązane.

Przedstawicielka Departamentu Prawa Pracy MRPiPS, potwierdziła, że każda jednostka samorządu terytorialnego będzie musiała samodzielnie ocenić, czy jej organ stanowiący jest w stanie podjąć działania następcze w rozumieniu ustawy  i – w zależności od tego – zdecydować o zasadności opracowywania procedury zgłoszeń przez organ stanowiący.

Co do zmian legislacyjnych, Ministerstwo przestrzegło, że nie byłyby one szybkie, ale też zadeklarowało możliwość podjęcia rozmowy na ich temat.

1700 mln zł rezerwy – propozycja podziału

Marek Wójcik przedstawił propozycję strony samorządowej co do kryteriów podziału rezerwy subwencji ogólnej na rok 2025. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 34 ust. 6 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, rezerwa w budżecie Państwa w 80% jest dzielona wspólnie przez Rząd i stronę samorządową. Podział ten ma być uzgodniony do 31 maja 2025 roku. Co do podziału pozostających w gestii Ministra Finansów 20 proc. rezerwy samorządy wyrażają opinię.

Strona samorządowa zaproponowała, by kwotę 1 360 mln (czyli 80 proc. wysokości rezerwy) przeznaczyć na: zadania drogowe (264 mln zł), zadania z zakresu pomocy społecznej i pieczy zastępczej (560 mln zł) oraz zadania z zakresu edukacji (536 mln zł). Co do 340 mln zł, którymi dysponuje Minister Finansów, padła sugestia, by 40 mln zł zostało przeznaczone na JST, których powierzchnie w ponad 20 proc. lub co najmniej 2000 ha stanowią parki narodowe, zaś 30 mln zł na gminy uzdrowiskowe.

Ministerstwo Finansów ustosunkuje się do tych propozycji na styczniowym posiedzeniu Zespołu do Spraw Systemu Finansów Publicznych KWRiST.

Płace dla pracowników samorządowych – dyskusja, która się nie odbyła

Sekretarz M. Wójcik przypomniał, że strona samorządowa jak dotąd nie doczekała się realizacji zgłaszanego przez nią postulatu związanego z przygotowaniem kompleksowej regulacji dotyczącej wynagradzania pracowników samorządowych:

– (…) od miesięcy się dopominamy rozmowy na temat zasad wynagradzania pracowników samorządowych, rozmowy, która spowoduje, że nie będziemy mieli gigantycznych problemów z poszukiwaniem pracowników do administracji, nie będziemy mieli problemów wynikających ze spłaszczaniem wynagrodzeń w administracji (…) – mówił. – Coraz większa grupa pracowników samorządowych jest na poziomie płacy minimalnej, nie z naszego powodu. Przypomnę, że od lat, od zawsze, jak była podnoszona płaca minimalna, to zawsze wiązało się to z nieprzekazaniem samorządom na ten cel ani złotówki. W związku z tym nie czujemy się winni tego, że mamy problem z administracją.

Aktualne propozycje MRPiPS, zakładające m.in. wyłączenie z płacy minimalnej wszystkich dodatkowych składników, strona samorządowa oceniła krytycznie.

– To będzie dla nas niebywałe obciążenie, nie znajdujemy dla tego absolutnie żadnego uzasadnienia – mówił M. Wójcik. – Ja domyślam się, że związki zawodowe chętnie by chciały tego rozwiązania, ale my jako pracodawcy, a samorządy są największym pracodawcą w Polsce, mówimy w tej sprawie absolutnie „nie”. Nie wiem skąd musielibyśmy znaleźć gigantyczne środki na to, aby w związku z tym rozwiązaniem podołać jego wdrażaniu, ale (…) prosimy o to od dawna, zaczęło się od rozporządzenia, od obietnicy, że usiądziemy do stołu i wciąż ta obietnica (….) nie znajduje najmniejszego skutku. W związku z tym chcielibyśmy usłyszeć od pani minister czy od pani współpracowników informacje, że wreszcie startuje z tym tematem, że będziemy mieć czas na przygotowania nowych regulacji, w sposób rozsądny, a nie z dnia na dzień.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Małgorzata Baranowska poinformowała, że nowelizacja ustawy o pracownikach samorządowych jest poza właściwością Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, dlatego też 10 grudnia br. MRPiPS skierowało pismo do MSWiA z prośbą o rozważenie dokonania zmian w projekcie ustawy zgodnie z postulatami Związku Powiatów Polskich (m.in. wprowadzenie nowej grupy stanowisk, tzw. stanowisk merytorycznych oraz dokonanie zmian w zakresie przyznawania dodatku stażowego i nagrody jubileuszowej tak, aby z prawa do ich otrzymywania były wyłączone osoby zatrudnione na stanowiskach pomocniczych i obsługi).

Niezależnie od tej sytuacji MRPiPS prowadzi prace nad opracowaniem projektu nowelizacji Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagrodzenia pracowników samorządowych.

– Te regulacje obejmują wynagrodzenie pracowników samorządowych zatrudnianych na podstawie wyboru, powołania oraz umowy o pracę – mówiła M. Baranowska. – Do zaproponowanej przez ministerstwo nasze w dniu 26 listopada tego roku propozycji (…) zgłoszono opinię, że stawki są za wysokie. W związku z tym 6 grudnia przesłaliśmy stronie samorządowej skorygowaną propozycję stawek minimalnego poziomu wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, z prośbą o przedstawienie swojego stanowiska w terminie do 11 grudnia 2024 r. Na dzień dzisiejszy uwag nie zgłoszono.

Strona samorządowa zaproponowała podjęcie tematu w połowie stycznia, na posiedzeniu Zespołu do Spraw Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli KWRiST. Wystąpiła również z prośbą, by w spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele zarówno MSWiA, jak i MRPiPS.

Działania w zakresie wzmacniania samorządności – co nowego?

Strona samorządowa podjęła temat współpracy strony rządowej i samorządowej w kwestii zmian prawnych wzmacniających procesy decentralizacyjne. Działania w tym zakresie są już prowadzone, na podstawie zaproszenia przez MSWiA i przekazanych następnie przez organizacje samorządowe propozycji legislacyjnych. Sekretarz Stanu w MSWiA Tomasz Szymański potwierdził, że propozycje te zostały przekierowane do poszczególnych Zespołów KWRiST z zaleceniem podjęcia dyskusji i oceny możliwości ich realizacji.

Na styczniowym posiedzeniu KWRiST strona rządowa przedstawi raport z bieżących działań.

Środki na warsztaty terapii zajęciowej czyli „wołanie na puszczy”

Strona samorządowa wystąpiła o informację Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na temat realizacji uzgodnień przyjętych przez KWRiST podczas wrześniowego posiedzenia, dotyczących przyszłości warsztatów terapii zajęciowej (WTZ), które obecnie zmagają się z trudną sytuacją finansową, a ich funkcjonowanie jest możliwe tylko dzięki wsparciu JST.

M. Wójcik przypomniał, że zgodnie z ustaleniami w styczniu 2025 roku powinno dojść do pierwszego przeszacowania środków w kwocie 1500 zł, przekazywanych na funkcjonowanie WTZ-ów, a zapisanych w budżecie PFRON-u. Drugie przeszacowanie ma z kolei nastąpić w 2. połowie roku. Strona samorządowa od sierpnia dopomina się o uregulowanie tej kwestii. Wydaje się, że jest to jednak głos wołającego na puszczy, gdyż resort do dziś nie wydał w tej sprawie żadnego rozporządzenia.

W odpowiedzi Zastępca Dyrektora Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych Andrzej Łosiewicz potwierdził, że od stycznia 2025 roku ministerstwo będzie zwiększać algorytm o 1500 zł oraz że wraz z początkiem roku zbierze się grupa działająca przy Krajowej Radzie Konsultacyjnej w organie, który doradza ministrowi, do której zostaną doproszeni przedstawiciele PFRON-u, tak by już na początku roku mieć kontakt z finansowym zapleczem i ewentualnie, by w ten sposób móc szybko dowiedzieć się, jakie kwoty będą możliwe do wykorzystania.

– Już w pierwszym kwartale pierwsze sygnały z PFRON-u powinny do nas spływać: że pewne środki nie zostały wydatkowane, czy są jakieś oszczędności. I wtedy na tej podstawie, w ramach tej grupy, będziemy pracować na tym, by ten algorytm w ciągu roku jeszcze raz podnosić. Niezależnie od tego w ramach tej grupy będą podjęte działania, które będą miały na celu systemowe rozwiązanie kwestii finansowania WTZ-ów, tak, by nie było to tylko doraźne dosypywanie środków do algorytmu, ale by wypracować taki model, który zapewni stałe finansowanie WTZ-ów – zadeklarował A. Łosiewicz.

Taka odpowiedź nie była satysfakcjonująca dla strony samorządowej, gdyż nie przesądzała jednoznacznie o drugim przeszacowaniu. Dodatkowo, pojawił się postulat, by w powołanym przed poprzednim posiedzeniem plenarnym KWRiST zespole, w składzie którego zasiadają przedstawiciele WTZ-ów, pojawili się również przedstawiciele strony samorządowej KWRiST, zarówno gmin, powiatów, jak i województw – bowiem zadania na rzecz osób niepełnosprawnych realizowane są na tych wszystkich poziomach – oraz by temat powrócił na styczniowe spotkanie plenarne.

– Chcę państwa poinformować, że będziemy w ten sposób działali, że jeżeli jakiś temat zgłaszany przez nas na posiedzeniu plenarnym w sprawach różnych nie znajduje rozstrzygnięcia, to będziemy wracali z uporem co miesiąc do tego tematu, aż do jego rozstrzygnięcia – skonkludował M. Wójcik.

Zmiana ustawy o Radzie Ministrów – kto zastąpi chorego wójta?

Strona samorządowa była gotowa na pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw pod warunkiem usunięcia z niej fragmentu dotyczącego możliwości wyznaczania przez Prezesa Rady Ministrów osoby, która będzie pełniła zadania i funkcję wójta w przypadku jego niezdolności do pracy z powodu choroby trwającej powyżej 30 dni.

Podczas dyskusji nie było jasne, czy przesłanka miałaby dotyczyć tylko wójtów, którzy nie mają zastępców bądź ich zastępstwo w tym czasie nie byłoby możliwe. Ostatecznie ustalono, że opinia zostanie wydana w przeciągu kilku dni, w trybie obiegowym, po odpowiedzi Ministerstwa na sugestię wyrażoną przez samorządy.

Metropolia pomorska – jednomyślność w kwestii dalszych prac

Strona samorządowa przedstawiła résumé podsumowujące dotychczasowe prace nad projektem ustawy o związku metropolitalnym w województwie pomorskim oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przypominając, że nowy akt wprowadzi zmiany w 17 ustawach, w tym w ustawie o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

W czasie posiedzenia potwierdziło się jednolite stanowisko obydwu stron KWRiST co do jak najszybszego wpisania projektu do wykazu prac legislacyjnych rządu. Postulat sprawnego działania w tym zakresie wynika m.in. ze świadomości, że samo wprowadzenie w życie rozwiązań zawartych w akcie będzie trwało co najmniej 12 miesięcy.

Komisja przyjęła wniosek o podjęcie prac legislacyjnych nad projektem. Jednocześnie będą toczyły się uzgodnienia międzyresortowe i robocze dyskusje, które pomogą usprawnić proces.

Projekty skierowane na posiedzenia Zespołów

KWRiST wyraziła zgodę na upoważnienie Zespołów do wydania opinii wiążącej do:

• projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków udzielenia wsparcia w zakresie wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży z Ukrainy w latach szkolnych 2024/2025, 2025/2026 i 2026/2027 (wniosek Ministra Edukacji; Zespół do Spraw Edukacji, Kultury i Sportu);
• projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie Rządowego programu wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży z Ukrainy ,,Szkoła dla wszystkich” w latach szkolnych 2024/2025, 2025/2026 i 2026/2027 (wniosek Ministra Edukacji; Zespół do Spraw Edukacji, Kultury i Sportu);
• projektu rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie organizacji kształcenia oraz warunków i form realizowania specjalnych działań opiekuńczo-wychowawczych w przedszkolach i szkołach specjalnych oraz w oddziałach specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej (wniosek Ministra Edukacji; Zespół do Spraw Edukacji, Kultury i Sportu);
• projektu rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie wykazu dokumentów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie wymaganych do uzyskania dyplomu zawodowego albo dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika (wniosek Ministra Edukacji; Zespół do Spraw Edukacji, Kultury i Sportu);
• wniosku o wprowadzenie do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego zawodu Technik Gospodarki Nieruchomościami (wniosek Ministra Rozwoju i Technologii; sprawa pilna).

„Tak” dla dwunastu projektów:

KWRiST pozytywne zaopiniowała:

• projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przyjęcia Programu ochrony wód morskich (Ministerstwo Infrastruktury);
• projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wymagań jakościowych dla biomasy pozyskanej z drzew i krzewów wprowadzanej do obrotu lub obejmowanej procedurą celną dopuszczenia do obrotu w postaci brykietu lub peletu;
• projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług;
• projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów deklaracji o podatku od towarów i usług od podmiotów innych niż zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni;
• projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2025 r. (Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi);
• projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Scalanie gruntów” w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020;
• projekt ustawy o Krajowym Rejestrze Oznakowanych Psów i Kotów (UD 128);
• projekt ustawy o zarządzaniu danymi (UC67) (Ministerstwo Cyfryzacji);
• projekt ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa oraz niektórych innych ustaw (UC32) (Ministerstwo Cyfryzacji);
• projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (MZ 1726);
• projekt Uchwały zmieniającej Uchwałę nr 247 Rady Ministrów z dnia 6 grudnia 2022 r. w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pn. Narodowy Program Chorób Układu Krążenia na lata 2022-2032 (Ministerstwo Zdrowia);
• projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowego zakresu działania, sposobu wykonywania zadań i organizacji Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Sprawy „odroczone”

Z porządku obrad wycofane zostały 2 wnioski strony samorządowej:

• o odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska na apel strony samorządowej KWRSiT w sprawie potrzeby objęcia samorządów terytorialnych ograniczeniem wysokości cen energii elektrycznej w roku 2025;
• o informację Ministra Zdrowia na temat możliwości zmiany przepisów dotyczących tworzenia izby wytrzeźwień w gminach poniżej 50 tys. mieszkańców.

Sektor ciepłowniczy – o potrzebie stabilizacji i rozwoju

Na wniosek strony samorządowej, w drugiej części spotkania, podjęta została dyskusja na temat potrzeby wypracowania kompleksowych działań na rzecz stabilizacji i rozwoju sektora ciepłowniczego. Wprowadzenia dokonał Prezes Zarządu Stowarzyszenia Odpowiedzialna Transformacja Energetyczna Marcin Chodkowski. Główne wyzwania dla Sektora Ciepłownictwa Systemowego przedstawił prezes Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie Jacek Szymczak. Jak podkreślił, w swoim wystąpieniu ciepłownictwo jest sektorem interdyscyplinarnym, a jedną z jego cech charakterystycznych jest charakter lokalny. Przytaczając dane GUS-u przypomniał, że 52,2% gospodarstw domowych w Polsce korzysta z Ciepła Systemowego. Wśród kilkunastu głównych wyzwań dla Sektora wymienił m.in. współpracę z Samorządem Terytorialnym, podkreślając, iż z uwagi na lokalny charakter tego sektora, współpraca, zrozumienie i wsparcie ze strony gmin ma kapitalne znaczenie dla powodzenia transformacji ciepłownictwa systemowego oraz że koniecznym jest systemowe usprawnienie wydawania decyzji administracyjnych (m.in. w zakresie decyzji środowiskowych czy lokalizacji inwestycji celu publicznego ) i realne (zagwarantowane przepisami prawa) traktowanie organizacji pseudoekologicznych. Podsumowano także przypadki dotyczące wybranych firm ciepłowniczych.

Jak podkreśliła strona samorządowa, na spotkaniu zabrakło przedstawiciela Ministerstwa Klimatu i Środowiska, co odebrało sens dyskusjom.
Sekretarz M. Wójcik wyraził wobec tego kilka postulatów: po pierwsze, by od stycznia w porządku każdego posiedzenia plenarnego, w pierwszym punkcie obrad, znalazł się wniosek o informację Ministra Klimatu i Środowiska o działaniach podjętych na rzecz zreformowania systemu ciepłownictwa w Polsce; po drugie, by resort udzielił pisemnej informacji na temat stanu zaawansowania prac nad dokumentami strategicznymi dla funkcjonowania Państwa w obszarze energetyki i ciepłownictwa, a także pisemnej informacji na temat źródeł wsparcia JST oraz firm ciepłowniczych, modernizacji infrastruktury oraz budowy i rozbudowy sieci.

Sekretarz skierował również pytanie do obecnego na sali Dyrektora Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska Mateusza Wiśniewskiego o możliwość odwołania od decyzji w zakresie nierozliczenia emisji. W odpowiedzi M. Wiśniewski wyjaśnił, że skierowanie sprawy do ponownego rozpatrzenia określają przesłanki wymienione w Kodeksie postępowania administracyjnego, zaś sposób obliczania kar i ich wymierzania jest zapisany wprost w dyrektywie i obowiązuje wszystkie kraje europejskie. W polskim prawodawstwie został określony również w ustawie i organy inspekcji nie działają tu na zasadzie uznaniowości.