Rok 2023 jest dla samorządów powiatowych rokiem szczególnym. 25 lat temu, dokładnie 5 czerwca 1998 roku, uchwalona została ustawa o samorządzie powiatowym. Jubileusz ćwierćwiecza istnienia tego ogromnie ważnego szczebla samorządu terytorialnego w Polsce uczczono m.in. konferencją naukową poświęconą historii i przemianom, jakie zaszły na przestrzeni stu lat w powiecie lubaczowskim. Wydarzenie zostało zorganizowane 10 listopada w Miejskim Domu Kultury im. Aleksandra Sas Bandrowskiego w Lubaczowie.
Tematyka konferencji zatytułowanej „W centrum i na peryferiach. W 100-lecie ponownego utworzenia powiatu lubaczowskiego” była szeroka. Jej program pozwolił prześledzić zmiany funkcjonowania powiatu lubaczowskiego oraz jego starostów na przestrzeni stuleci – od okresu staropolskiego, poprzez okres rozbiorów, czasy II Rzeczypospolitej, II wojnę światową i okres powojenny, poprzez czasy bardziej współczesne – od jego reaktywowania w 1998 r. aż do dnia dzisiejszego.
Prelegenci, wśród których znaleźni się m.in. historycy, badacze i samorządowcy, przypomnieli nie tylko lokalne i ogólnopolskie konteksty ponownego utworzenia powiatu lubaczowskiego w 1923 r., kiedy to do Lubaczowa przeniesiono siedzibę starosty i Rady Powiatu z dotkliwie zniszczonego przez wojska rosyjskie w trakcie I wojny światowej Cieszanowa. Opowiedzieli o jego początkach w okresie staropolskim, kiedy był rządzony przez wybitne osobistości, takie jak Jan Amor Tarnowski, Jerzy Ossoliński czy Jerzy August Mniszech i jego historycznych momentach. Omówiono także bieżące funkcjonowanie starostwa lubaczowskiego, największe problemy z jakimi się mierzy oraz wyzwania, przed którymi stoi. Wykłady wygłosili: Dariusz Sałek z Muzeum Kresów w Lubaczowie, prof. Henryk Gmiterek z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, prof. Janusz Mierzwa z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Tomasz Róg – niezależny badacz z Cieszanowa, prof. Jan Pisuliński z Uniwersytetu Rzeszowskiego, Łukasz Podolak z Archiwum Państwowego w Przemyślu, Waldemar Rataj z Centrum im. Mirosława Dzielskiego, starosta przeworski senior Józef Michalik oraz obecny starosta przeworski Zenon Swatek.
Konferencja była okazją do refleksji nad współczesną rolą samorządu powiatowego, który zakorzenił się w życiu społecznym, zyskując ważne i trwałe miejsce w organizacji administracji lokalnej.
W trakcie wystąpień prelegenci podkreślali, że siłą powiatów jest ich tożsamość historyczna, terytorialna i kulturowa, a ona z kolei jest źródłem ich potencjału społecznego i gospodarczego. Owoce pracy samorządu powiatowego w Lubaczowie są widoczne gołym okiem i dowodzą słuszności reformy administracyjnej, której 25-lecie obecnie świętujemy.
Zwieńczeniem wydarzenia było złożenie kwiatów pod pomnikiem zasłużonego dla Lubaczowa gen. Stanisława Dąbka, na skwerze przy Starostwie Powiatowym.
Konferencja została zorganizowana przez Muzeum Kresów w Lubaczowie wspólnie z Powiatem Lubaczowskim oraz starostą lubaczowskim Zenonem Swatkiem, a wydarzenie jest częścią inicjatywy „Dziedzictwo i Rozwój – Stała Konferencja Muzeów i Samorządu Terytorialnego”, której przewodzi Związek Powiatów Polskich.
Źródło: IP
