Czy odpowiadać na wnioski o udzielenie informacji publicznej, podpisywane przez osoby podszywające się pod inne instytucje? (wiedzę na temat podszywania się osoby podpisującej wniosek można znaleźć na stronie tejże instytucji).
Odpowiedź: W pytaniu nie podano zbyt wielu szczegółów. Jeżeli instytucja, pod którą podszywa się wnioskodawca jest instytucją/organem publicznym to co do zasady w takich przypadkach nie ma zastosowania ustawa o dostępie do informacji publicznej. W takim przypadku „wnioskodawcy” można odpowiedzieć, że w sprawie nie ma zastosowania ustawa o dostępie do informacji publicznej. W orzecznictwie wskazuje się, że „przy dokonywaniu wykładni użytego w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP pojęcia "obywatel" oraz użytego w art. 2 ust. 1 u.d.i.p. pojęcia "każdy" należy mieć na względzie przede wszystkim cel przepisów dotyczących dostępu do informacji publicznej. Celem tym jest zapewnienie swego rodzaju "społecznej kontroli" nad organami władzy publicznej, transparentności działania tych organów. Prawo do informacji o działalności władz jest ważnym elementem kontroli opinii publicznej nad działalnością podmiotów, którym powierzono wykonywanie zadań publicznych. W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się pogląd, że omawiane uprawnienie przysługuje także obywatelom innych państw, bezpaństwowcom oraz osobom prawnym i jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej. Niemniej jednak zasadne jest przyznanie takich uprawnień wyłącznie podmiotom prawa prywatnego. Termin "każdy", użyty w art. 2 ust. 1 ustawy, nie może odnosić się do organów administracji publicznej, gdyż celem ustawy jest zapewnienie dostępu do informacji o stanie spraw publicznych, a nie umożliwienie organom administracji pozyskiwania informacji od innych podmiotów publicznych lub podmiotów realizujących zadania publiczne czy też dysponujących majątkiem publicznym. Zgodzić się bowiem należy, że "przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie są narzędziem prawnym, które ma służyć organom administracji publicznej do wzajemnego przekazywania informacji.” (Wyrok WSA w Warszawie z 25 maja 2021 r. sygn. IV SAB/Wr 141/21 źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl).
W pozostałych przypadkach, jeżeli wnioskodawca żąda prostych informacji, których udostępnienie nie wymaga po stronie organu dużego zaangażowania taką informację można udzielić. Taki wniosek można byłoby potraktować jak wniosek złożony anonimowo (w orzecznictwie opinie co do podejścia do wniosków anonimowych są podzielone). Natomiast w przypadku jej niedzielenia zwracam tylko uwagę, że osoba podszywająca się pod inną osobę/podmiot nie będzie w stanie skutecznie wnieść skargi na bezczynność. W przypadku konieczności wydania decyzji administracyjnej o odmowie udostępnienia informacji czy konieczności nałożenia opłaty organ ma prawo a nawet obowiązek potwierdzić tożsamość osoby składającej wniosek.
