W poniedziałek, 13 stycznia, odbyło się posiedzenie Zespołu do Spraw Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej KWRiST. Dyskusja dotyczyła przede wszystkim finansowania z Funduszu Pracy dodatków motywacyjnych dla pracowników Wojewódzkich i Powiatowych Urzędów Pracy oraz projektu zmian ustawowych przedłożonych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji przez stronę samorządową – w zakresie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Finansów. Spotkanie nie przyniosło stronie samorządowej dużej satysfakcji.

Dodatki motywacyjne – MRPiPS popiera, ale ma związane ręce

Posiedzenie rozpoczęło się od dyskusji na temat wniosku Związku Powiatów Polskich w sprawie finansowania z Funduszu Pracy dodatków motywacyjnych dla pracowników Wojewódzkich i Powiatowych Urzędów Pracy. Chodzi o projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia, odbierający części pracownikom ww. urzędów prawa do dodatku motywacyjnego.

W poprzednim tygodniu projekt został skierowany do Sejmu, a w jego treści znalazł się art. 283 w brzmieniu kwestionowanym przez stronę samorządową. Jak tłumaczył Zastępca Dyrektora Departamentu Funduszy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Rafał Wójcik, MRPiPS opowiadało się za uwzględnieniem w procedowanym projekcie ustawy dodatków motywacyjnych, jednak Ministerstwo Finansów nie zgodziło się na takie rozwiązanie.

Przedstawiciele strony samorządowej nie kryli żalu wobec sytuacji, zarzucając MRPiS, że projekt został zmieniony po wydaniu przez nią opinii pozytywnej.

– W mojej ocenie strona samorządowa została wprowadzona w błąd, dlatego że w momencie, kiedy była wydawana opinia przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego, nie było mowy w ogóle o tym, że ten przepis budzi jakieś kontrowersje, jeżeli chodzi o uzgodnienia międzyresortowe – mówiła mec. Bernadeta Skóbel ze Związku Powiatów Polskich. – Więc nie ukrywam, że liczę na to, że jednak państwo wykażą, jako Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, większą wytrwałość w tych dyskusjach z (…) Ministerstwem Finansów. Ja tylko powiem, ze strony Związku Powiatów Polskich, że my już uruchomiliśmy taką akcję (…) koordynowaną z Konwentem Dyrektorów Powiatowych Urzędów Pracy, żeby po prostu zainteresować tym problemem posłów; takie wystąpienie do wszystkich posłów, do wszystkich parlamentarzystów jest obecnie koordynowane, tak jak mówię w całej, w całej Polsce, bo nie mamy już tak naprawdę innego wyboru.

W podobnym tonie wypowiadał się Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich.

– (…) my w Sejmie będziemy musieli mówić jednoznacznie: opinia była, natomiast projekt został zmieniony. Bez nas, bez naszej wiedzy, ponad naszymi głowami trafił do Sejmu zupełnie inny niż my opiniowaliśmy – mówił.

Dyrektor Departamentu Rynku Pracy w MRPiPS Ewa Flaszyńska, odpowiadając na zarzuty, wyjaśniła, że to nie MRPiPS jest odpowiedzialne za tę sytuację:

– My jesteśmy bardzo za tym, żeby wszyscy pracownicy urzędów pracy dostawali dodatki do wynagrodzeń, a nie wybrani (…) To jest decyzja Komitetu Stałego Rady Ministrów na wniosek Ministerstwa Finansów. Więc ja tylko chciałabym powiedzieć, że to nie są jakby pretensje do MRPiPS.

Kwestie dotyczące stwierdzania zgonu czyli temat, który od lat…nie umiera

Strona samorządowa zwróciła się z prośbą o odniesienie się do projektu zmian ustawowych, które przedłożyła Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji w zakresie Ministerstwa Zdrowia.

Zespół zgłosił dwie propozycje. Pierwsza dotyczyła nowelizacji ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Strona samorządowa wskazała na konieczność uregulowania przepisów dotyczących wydawania karty zgonu w zakresie dopuszczenia do ustalenia zgonu przez lekarza świadczeniobiorcę, którego wyboru za życia dokonała osoba zmarła, lekarza udzielającego świadczeń zdrowotnych w podmiocie wykonującym działalność leczniczą, w którym nastąpił zgon, a także kierownika zespołu ratownictwa medycznego, jeżeli zgon nastąpił w trakcie akcji medycznej. W przypadku gdyby nie było to możliwe do spełnienia, wówczas stwierdzenie zgonu i jego przyczyny miałoby nastąpić w drodze oględzin dokonywanych przez lekarza wskazanego do tej czynności przez właściwego wojewodę, przy czym koszty tych oględzin i wystawionego świadectwa nie mogłyby obciążać rodziny zmarłego.

Druga propozycja związana była z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Samorządy zaproponowały zmianę dopuszczającą zapewnienie w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przepisów, gwarantujących NFZ możliwości przekazywania środków na dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez jednostkę samorządu terytorialnego, a dotyczących także świadczeń niegwarantowanych. Zaproponowano podniesienie limitów dofinansowania ze środków NFZ dla jednostki samorządu terytorialnego o liczbie mieszkańców przekraczającej 5 tys. do poziomu 60% kosztów programu polityki zdrowotnej (obecnie jest to tylko 40%).

Jak powiedziała Dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia Dagmara Korbasińska-Chwedczuk, w ocenie MZ, kwestia stwierdzenia zgonu jest na tyle istotna, że będzie przedmiotem oddzielnego i samodzielnego rozstrzygnięcia – zostanie przygotowany akt prawny regulujący tylko tę materię:

– W tej chwili składamy w tej sprawie wniosek do Zespołu do spraw Programowania Prac Rządu, tak żeby uregulować tylko kwestie stwierdzenia zgonów w przypadku, kiedy zgon nastąpi poza podmiotem leczniczym i do określenia prawnego tylko tej kwestii oraz dokumentacji związanej ze stwierdzeniem tego zgonu. A pozostawimy pozostałe rzeczy do dalszych dyskusji, uzgodnień.

Jeśli zaś chodzi o kwestie współfinansowania programów polityki zdrowotnej, Ministerstwo nie było w stanie udzielić informacji w tej sprawie, gdyż oczekiwało na stanowisko Narodowego Funduszu Zdrowia.

Strona Samorządowa nie kryła rozczarowania odpowiedzią Ministerstwa. Mec. B. Skóbel przypomniała, że kwestia zgonów, to temat dyskutowany – bez efektów – od kilkunastu lat i poprosiła o doprecyzowanie koncepcji Ministerstwa oraz odpowiedź na pytanie czy te zmiany legislacyjne będą zbieżne z propozycją strony samorządowej.

Co do kwestii związanej ze świadczeniami opieki zdrowotnej, strona samorządowa przypomniała, że obecny stan jest druzgocący.

– Najtrudniej jest z powiatami – mówił Marek Wójcik. – (…) w powiatach jest tragiczna sytuacja, jeżeli chodzi o program polityki zdrowotnej, a powiat kiedyś były liderem w tym zakresie. Ale ja rozumiem, dlaczego tak się dzieje: z niedostatków finansowych. I teraz odcinanie nas od możliwości pozyskania środków na potrzebne dla naszych społeczności lokalnych programów, które wystają poza świadczenia gwarantowane jest działaniem, którego kompletnie nie pojmuję. Bo to jest działanie przeciwko zdrowiu publicznemu Polaków. Nie mam wątpliwości.

Jeszcze w czasie trwania posiedzenia – w celu przyspieszenia procesu – strona rządowa ponownie skontaktowała się z Prezesem NFZ-u z prośbą o przesłanie swojego stanowiska.

Rodzina i praca – propozycje samorządów bez aprobaty Ministerstwa

W porządku obrad znalazł się projekt zmian ustawowych przedłożonych Ministerstwu Spraw Wewnętrznych i Administracji przez stronę samorządową w zakresie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Pierwsza propozycja strony rządowej dotyczyła skreślenia zdania drugiego w art. 2 ust. 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, tj. tam gdzie traktuje on o ustalaniu wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalanego przez Radę Dialogu Społecznego. Zdaniem samorządów, aktualne rozwiązanie może wpływać na ustalanie płacy minimalnej w oderwaniu od faktycznych realiów rynku pracy.

Jak wynika z odpowiedzi Ministerstwa, resort nie zamierza wprowadzać proponowanej zmiany.

– W dotychczas obowiązującej ustawie jest ten mechanizm, i on także został przeniesiony do projektu ustawy, która jest obecnie procedowana. Więc naszym zdaniem ten mechanizm, który funkcjonował przez lata, sprawdzał się; i w związku z tym nie przewidywaliśmy jego zmiany – mówił Dyrektor w Departamencie Prawa Pracy MRPiPS Jakub Szmit.

Dyr. Grzegorz Kubalski ze Związku Powiatów Polskich nie dał się przekonać prezentowanym wyjaśnieniom, wskazując na polityczny argument takiej decyzji. Zauważył również brak na spotkaniu przedstawiciela resortu umocowanego politycznie, który mógłby odnosić się do tego typu argumentów.

Druga propozycja dotyczyła pieczy zastępczej. Wobec podnoszenia przez stronę rządową standardów udzielania usług z zakresu pieczy zastępczej oraz znaczącego niedoszacowania środków przekazywanych samorządom na te zadania, strona samorządowa zaproponowała zwiększenie dotacji celowej przekazywanej jednostkom samorządu terytorialnego na realizację tych zadań do wysokości 30% poniesionych wydatków.

Katarzyna Napiórkowska z MRPiPS stwierdziła, że trudno przedstawić jakiekolwiek ostateczne stanowisko w tej sprawie i wymagałoby ono również stanowiska Ministerstwa Finansów – realizacja tej propozycji wpływałaby na zmiany w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Mec. B. Skóbel podkreśliła, że strona samorządowa liczy na wsparcie MRPiPS w tym zakresie, ponieważ wątpliwości doprowadzą do tego, że Ministerstwo Finansów nie będzie chciało przekazać środków finansowych na ten cel.

Kolejna propozycja związana była z realizacją świadczeń rodzinnych i wychowawczych. Chodzi o kompetencje, które do stycznia 2018 roku były w gestii marszałków województw, a następnie zostały przejęte przez wojewodów.

Zastępca dyrektora Departamentu Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego MRPiPS Anna Siwierska oceniła propozycję strony samorządowej jako „dosyć wąską”, zaznaczając, że koordynowanych świadczeń jest o wiele więcej niż wskazane 800+, a zatem proponowane zmiany musiałyby być dużo szersze. Podkreśliła także, że wykonywanie zadań z tego zakresu przez marszałków województw było nieefektywne.

– Proponowana przez państwa zmiana po pierwsze, musiałaby być bardzo, bardzo szeroka. Po drugie, musiałaby uwzględniać także przepisy Unii Europejskiej, ponieważ instytucją właściwą, obecnie także na mocy przepisów unijnych, są urzędy wojewódzkie; a po trzecie ingerowałaby także w zadania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dlatego Ministerstwo, na tym etapie, musi zaopiniować negatywnie te państwa propozycje i ewentualnie prosić o bardzo znaczne jej doprecyzowanie w uzasadnieniu – mówiła. 

Strona samorządowa nie zgodziła się z krytyką dotyczącą realizowania zadań przez marszałków województw. Jeszcze przed terminem posiedzenia plenarnego KWRiST ma otrzymać od Ministerstwa dodatkowe dane dotyczące realizacji tych zadań przez wojewodów.

Inne projekty w porządku obrad

Zespół wydał pozytywną opinię wiążącą do projektu rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego wykazu czynności zawodowych osób wykonujących niektóre zawody medyczne oraz do projektu ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym.

W porządku obrad znalazł się także projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej. Strona samorządowa nie zgłaszała co do niego większych zastrzeżeń. Ponieważ jednak konsultacje projektu miały potrwać do 19 stycznia, ustalono, że Zespół wyda opinię po tym terminie, w trybie obiegowym.

Na opinię musiał poczekać także projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, który również był na etapie konsultacji społecznych oraz projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wzoru formularza sprawozdania zawierającego dane statystyczne dotyczące zgłoszeń zewnętrznych co do którego wciąż spływają uwagi.