25 listopada odbyło się kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Ze względu na sytuację epidemiczną spotkanie odbyło się w formie zdalnej.

Posiedzeniu przewodniczył Paweł Szefernaker, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jako współprzewodniczący ze strony samorządowej zadebiutował Piotr Całbecki, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, który funkcję tę będzie pełnił przez najbliższe pięć miesięcy.

System handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, ochrona zdrowia

Z ramienia Związku Powiatów Polskich w posiedzeniu Komisji udział wzięli: Lucyna Sokołowska, członkini zarządu Powiatu Rzeszowskiego, Rudolf Borusiewicz, dyrektor Biura ZPP oraz Grzegorz Kubalski, zastępca dyrektora Biura ZPP.

Zmiany w ustawie o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych

Strona samorządowa zasygnalizowała problem z Towarową Giełdą Energii. O ile ustawa dotyczy głównie dużych producentów energii i ich modernizacji, to jednak tyczy się też samorządów, które dysponują uprawnieniami do emisji i mogą je spieniężać w sposób określony w przepisach. Pieniądze te są następnie w całości inwestowane w przedsięwzięcia związane z energetyką i emisją dwutlenku węgla, jednak w TGE napotyka się na ścianę. Niektóre gminy sprzedają uprawnienia na zagranicznych giełdach, gdyż w Polsce nie są w stanie ich spieniężyć. Strona samorządowa poprosiła zatem o ustosunkowanie się do tej kwestii. Małgorzata Golińska z Ministerstwa Klimatu podkreśliła pilny charakter zmian w ustawie. Zadeklarowała też chęć rozmów w sprawie poruszonej przez stronę samorządową.

Podatki i opłaty lokalne

Ministerstwo Infrastruktury odniosło się negatywnie do senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Samorządom jednak bardzo zależy na uregulowaniu tej kwestii. Głos w dyskusji zabrał Krzysztof Iwaniuk, Prezes Zarządu Związku Gmin Wiejskich. Zaznaczył, że rozwiązania z 2016 roku są pewnym niedociągnięciem i elementem rozszczelniania systemu podatkowego w Polsce. To też działania antymotywacyjne dla restrukturyzacji samych spółek kolejowych. Również gminy nie chcą przez to rozszerzania terenów kolejowych. Zdaniem Krzysztofa Iwaniuka lokalnie nie powinno się pozbawiać samorządy tych podatków. Podkreślił też nierówność opodatkowania podmiotów. Rozwiązaniem mogłoby być powrócenie do podatków sprzed 2016 roku. Leszek Świątalski ze Związku Gmin Wiejskich dodał, że w wyniku inercji i niedostrzegania problemów samorządów (w przeciwieństwie do problemów przewoźników) powstał senacki projekt zmian. „My jako samorząd jesteśmy okradani przez błędy prawodawcy bądź nieścisłe prawo w tym zakresie” – mówił. Zdaniem Andrzeja Porawskiego nieszczęściem jest tu odesłanie do ustawy o transporcie kolejowym. Zaznaczył, że im wcześniej wypracowane zostaną przepisy, które zlikwidują złodziejstwo w majestacie prawa, to nawet gdy wejdą one w życie dopiero w 2022 roku, to już sama zmiana przepisów może wpłynie na orzecznictwo sądów. Zaapelował, by w ramach prac sejmowych dojść do porozumienia, które byłoby akceptowane przez wszystkie strony. Z opiniami strony samorządowej w dużej mierze zgodził się wiceminister Marcin Horała. „Myślę, że jest tu wspólnota celów, pytanie tylko o metodę, która byłaby skuteczna i nie wylewała dziecka z kąpielą” – mówił. Krzysztof Iwaniuk zapewnił, że samorządy chciałyby być partnerami dla rozwoju i wychodzić naprzeciw temu, by sama kolej i spółki okołokolejowe jak i przewoźnicy prywatni mogli funkcjonować wspólnie bez wzajemnych pretensji.

Ochrona zdrowia

Strona samorządowa nawiązała do kierowanego od pewnego czasu apelu o spotkanie z ministrem zdrowia. Mając na uwadze sytuację epidemiczną, apel o spotkanie przybrał formę pilną. Maciej Miłkowski z Ministerstwa Zdrowia zapewnił o spotkaniu, które odbędzie się 30 listopada.

Grzegorz Kubalski z ZPP poruszył kwestię zmiany sposobu informowania o stwierdzonych przypadkach COVID-19. Poszczególne powiatowe Stacje sanitarno-epidemiologiczne przestały podawać komunikaty dotyczące sytuacji w poszczególnych powiatach. Skierował pytanie dotyczące przywrócenia podawania komunikatów przez Sanepidy (jeżeli tak, to w jakim terminie i w jakiej formie dane będą podawane do pozyskania). Pokreślił również, że dane te podlegają pod ustawę o dostępie do informacji publicznej. Do sprawy odniósł się przedstawiciel Ministerstwa Zdrowia. Poinformował, że dane dotyczące pozytywnych wyników testów będą dostępne na stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia, gdzie będą znajdowały się informacje do poziomu powiatów.

Grzegorz Kubalski zapytał też o przepisy przewidujące elektronizację części postępowań prowadzonych przez organy administracji architektoniczno-budowlanej. Ustawa bardzo szybko wchodzi w życie, jednak Związek Powiatów Polskich nie jest w żaden sposób włączony w prace dotyczące tworzenia systemu teleinformatycznego, a nawet nie jest o tym na bieżąco informowany. Grzegorz Kubalski poprosił o wyznaczenie terminu spotkania, na którym padłaby informacja o stanie zaawansowania prac nad wdrożeniem systemów.

Trzecią kwestią podjętą przez Grzegorza Kubalskiego była możliwość prowadzenia pojazdów bez prawa jazdy, która ma wejść w życie w grudniu. Wyraził wątpliwości prawne i organizacyjne, czy ten moment wdrożenia przepisów będzie odpowiedni. Istnieją poważne obawy, że w związku z niezharmonizowaniem danych między Centralną Ewidencją Kierowców a poszczególnymi danymi lokalnymi i danymi, które są zawarte na dokumentach praw jazdy, będziemy mieli do czynienia z obowiązkiem zatrzymywania prawa jazdy przez organy kontroli ruchu drogowego. Wiąże się z tym zholowanie pojazdu i konieczność wyjaśnienia niezgodności, która zostanie stwierdzona – mówił. Takie rozwiązanie może nie być właściwe ze względu na uwarunkowania epidemiczne. Skierował prośbę o zmianę terminu wejścia w życie tego rozwiązania.

Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej padło też pytanie ze strony samorządowej o rozstrzygnięcie naboru w ramach rządowego Programu Inwestycji Lokalnych. To pozwoliłoby na konstruowanie budżetów na przyszły rok. Przewodniczący Komisji zapowiedział, że rozstrzygnięcie to powinno pojawić się w przyszłym tygodniu.

Nowa ustawa o zamówieniach publicznych

Marek Wójcik zwrócił się do Urzędu Zamówień Publicznych z prośbą o refleksję dotyczącą wejścia w życie nowych przepisów dotyczących zamówień publicznych. Ustawa ma wejść w życie od stycznia 2021 roku. Zwrócił uwagę na zmiany spowodowane przez covid, brak platformy informatycznej, która miała służyć tym zadaniom, a także na brak większości aktów wykonawczych do tej ustawy.

Apel strony samorządowej w sprawie podziału kwoty rezerwy subwencji

Przy tegorocznym podziale środków z rezerwy subwencji ogólnej do powiatów trafi kwota o 15 milionów niższa. Była to kwota dzielona według kryteriów związanych z domami pomocy społecznej. Biorąc pod uwagę sytuację związaną z epidemią, sytuacja w DPS-ach jest bardzo trudna. Dlatego strona samorządowa wystosowała apel do rządu, by ten w miarę możliwości pochylił się nad sytuacją w DPS-ach i rozważył skierowanie dodatkowych środków np. z funduszu covidowego na ich funkcjonowanie.

Strona samorządowa negatywnie zaopiniowała też projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2021.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego odbędzie się 16 grudnia.

Projekty z opinią pozytywną:

1. Projekt Programu Rozwoju Powiatu Polkowickiego na lata 2021-2025.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od wartości nieodpłatnych świadczeń z tytułu szczepień ochronnych przeciw grypie.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie zaniechania podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu nagród za przyczynienie się do szybkiej likwidacji choroby zakaźnej zwierząt.
4. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniający rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
5. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej – uwaga strony samorządowej: Strona Samorządowa oczekuje szybkiej nowelizacji ustawy, mającej na celu przywrócenie możliwości podawania danych dotyczących imion rodziców zobowiązanego.
6. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie wysokości kosztów upomnienia doręczanego zobowiązanemu przed wszczęciem egzekucji administracyjnej.
7. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie szczegółowego zakresu informacji zawartych we wniosku o ponowne wszczęcie egzekucji administracyjnej – uwaga: by przy najbliższej nowelizacji resort umożliwił wpisanie danych dotyczących imion rodziców zobowiązanego.
8. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie adnotacji w sprawie zbiegu egzekucji oraz dokonywania doręczeń z użyciem środków komunikacji elektronicznej pomiędzy organami egzekucyjnymi oraz pomiędzy organem egzekucyjnym a komornikiem sądowym.
9. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniający rozporządzenie w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo.
10. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniający rozporządzenie w sprawie właściwości organów podatkowych.
11. Propozycja podziału w 2020 r. kwoty rezerwy subwencji, o której nowa w art. 36 ust. 4 pkt 1 ustawy o dochodach JST.
12. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego Skarbu Państwa.
13. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2021 r.
14. Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.
15. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień.
16. Wniosek Ministra Zdrowia o wyrażenie opinii na temat zasadności wprowadzenia zmian do podstawy programowej kształcenia w zawodzie „opiekun medyczny”.
17. Wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o zaopiniowanie propozycji utworzenia dodatkowej umiejętności zawodowej pt.; „prowadzenie przedsiębiorstwa zgodnie z zasadami nowoczesnego zarządzania” do powyższej umiejętności przypisane zostałyby zawody z branży rolno-hodowlanej (rolnik, pszczelarz, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik hodowca koni, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki, technik pszczelarz, technik rolnik i technik weterynarii) oraz z branży ogrodniczej (ogrodnik, technik ogrodnik i technik architektury krajobrazu).
18. Wniosek Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii o wyrażenie opinii w sprawie włączenia do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nowego zawodu „technik stylista”.
19. Wniosek Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii o wyrażenie opinii w sprawie włączenia do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nowego zawodu „podolog”.
20. Wniosek Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii o wyrażenie opinii w sprawie włączenia do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nowego zawodu „technik dekarstwa”.
21. Wniosek Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii o wyrażenie opinii w sprawie włączenia do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego nowego zawodu „technik robotyki”.
22. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie rodzajów podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów lub oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy.
23. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie protokołów postępowania oraz dokumentacji postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
24. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie ogłoszeń zamieszczanych w Biuletynie Zamówień Publicznych.
25. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu i warunków przyznawania świadczeń przysługujących nauczycielom polskim skierowanym lub delegowanym do pracy za granicą.
26. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie egzaminu maturalnego.
27. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19. Z uwagą: w związku z obecną sytuacją w kraju potrzebne jest maksymalne uproszczenie rozliczenia środków poprzez złożenie oświadczenia nauczyciela, że do pracy zdalnej z uczniami danej szkoły wykorzystuje sprzęt zakupiony na własne potrzeby.

Projekty skierowane do dalszych prac:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków obniżania wartości korekt finansowych oraz wydatków poniesionych nieprawidłowo związanych z udzielaniem zamówień.
2. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego SENIOR+ na lata 2021-2025.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego zakresu zadań psychologa w ramach wsparcia psychologicznego dyspozytorów medycznych.
4. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie określenia szczegółowych kryteriów utraty statusu odpadów dla odpadów destruktu asfaltowego.

Projekty z opinią negatywną:

1.  Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2021.