W 2019 r. regionalne izby obrachunkowe zbadały trzy programy postępowania naprawczego oraz jedną zmianę opracowanego programu postępowania naprawczego przedłożone przez powiaty.
Powiaty jako przyczynę niestabilności finansowej podawały głównie wysoki poziom zadłużenia skutkujący wysokimi wydatkami na jego obsługę.
Jeden z powiatów, który opracował w 2019 r. program postępowania naprawczego oraz jego zmianę, jako przyczynę pogorszenia sytuacji finansowej wskazał zajęcie przez Urząd Skarbowy dochodów ze sprzedaży majątku na poczet posiadanych tytułów wykonawczych w związku z nieprzekazanymi przez powiat dochodami z opłat eksploatacyjnych, co spowodowało niespełnienie relacji z art. 242 oraz 243 uofp. Jeden z powiatów wskazał, iż na stabilność finansową wpłynęła konieczność realizacji inwestycji polegającej na przebudowie szpitala powiatowego oraz nieprzewidziane wydatki związane z naprawianiem szkód wyrządzonych przez nawałnicę, które wymusiły zaciągnięcie kredytu na naprawę dróg powiatowych.
Wśród przyczyn zagrożenia realizacji zadań publicznych powiaty wskazywały ponadto:
- wzrastającą liczbę realizowanych zadań,
- niewielki majątek,
- niewielkie możliwości wpływu na wysokość dochodów własnych,
- duży udział w wydatkach oświatowych.
W związku z tym, że powiaty nie mają zbyt wielkich możliwości pozyskiwania dochodów własnych działania naprawcze oparły przede wszystkim na minimalizowaniu wydatków.
Wśród przedsięwzięć naprawczych powiaty wskazywały:
- ograniczenie wydatków ponoszonych na inwestycje,
- zmniejszenie wydatków na zakupy materiałów i wyposażenia,
- redukcję zatrudnienia w starostwie i powiatowych jednostkach organizacyjnych,
- ograniczenie wydatków na remonty,
- ograniczenie wydatków związanych z udzielaniem dotacji.
Jeden z powiatów w celu poprawy sytuacji finansowej przewidział likwidację stołówki w Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego oraz przeniesienie działalności z wydzierżawionych pomieszczeń do pomieszczeń własnych powiatu. Duże znaczenie w programach postępowania naprawczego powiaty przypisywały restrukturyzacji zadłużenia. Tylko jeden program postępowania naprawczego zakładał pożyczkę z budżetu państwa jako przedsięwzięcie naprawcze.
Źródło: Sejm RP
