Ustawa Prawo wodne wprowadziła zmianę w systemie gospodarowania wodami wprowadzono tworząc Wody Polskie. Jeśli chodzi o status wód Polskich – jest to osoba prawna w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy o finansach publicznych (przepis ten mówi o innych państwowych lub samorządowych osobach prawnych utworzonych na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, instytutów badawczych, instytutów działających w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, banków oraz spółek prawa handlowego).
Konkretne zapisy regulujące zasady działania Wód Polskich wraz z podziałem kompetencji zawarto w art. 239 oraz rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie nadania statutu Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie. Statut określa zakres zadań jednostek organizacyjnych Wód Polskich i ich obszar działania, wprowadzony ze względu na potrzebę racjonalnego wykorzystania środków publicznych oraz podział hydrograficzny kraju (art. 239 ust. 4 ustawy Prawo wodne).
Jak wynika z ustawy Prawo wodne, w skład Wód Polskich wchodzą następujące jednostki organizacyjne:
- Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie;
- regionalne zarządy gospodarki wodnej z siedzibami w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Gliwicach, Krakowie, Lublinie, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i we Wrocławiu;
- zarządy zlewni;
- nadzory wodne.
Wody Polskie a postępowania administracyjne
Art. 14 ustawy Prawo wodne wskazuje, że organami właściwymi w sprawach gospodarowania wodami, działającymi w strukturach Wód Polskich są:
- Prezes Wód Polskich;
- dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Wód Polskich;
- dyrektor zarządu zlewni Wód Polskich;
- kierownik nadzoru wodnego Wód Polskich.
Ustawodawca zastrzegł, że do postępowania przed tymi organami stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Jak wskazał słusznie P. Szuwalski w Komentarzu do art. 14 ustawy Prawo wodne, Lex 2019, odesłanie to ma sens biorąc pod uwagę, że chodzi o organy Wód Polskich, które nie są elementem administracji publicznej, a ściślej administracji rządowej. Stąd istotne było w przypadku tych podmiotów odesłanie do Kodeksu postępowania administracyjnego precyzujące podstawę prawną prowadzenia postępowań administracyjnych, biorąc pod uwagę przyznane ustawą kompetencje do wydawania różnych decyzji administracyjnych, w tym co najistotniejsze m.in. do wydawania zgód wodnoprawnych, o czym mowa w art. 388 ustawy.
A zatem do postępowań prowadzonych przez organy Wód Polskich stosuje się Kodeks postępowania administracyjnego, regulacje ustawy Prawo wodne oraz tekst statutu Wód Polskich.