Akta sprawy prowadzonej przez organy administracji publicznej w trybie przepisów k.p.a. podlegają udostępnieniu na zasadach określonych w art. 73 k.p.a. Krąg uprawnionych podmiotów jest ograniczony do stron danego postępowania (tzw. głównego), a wniosek o udostępnienie akt należy do tzw. kwestii wpadkowych, podlegających rozpoznaniu w ramach danego postępowania "głównego".

Wniosku takiego nie rozpoznaje się odrębnie, w oderwaniu od merytorycznego związku ze sprawą "główną", w której dochodziłoby do ustalenia innego kręgu stron postępowania, aniżeli w postępowaniu "głównym". Zgodnie z art. 73 § 1 k.p.a. tylko strony mają prawo zapoznać się z aktami danego postępowania, sporządzania z nich notatek i odpisów. Pojęcie strony określa zaś art. 28 k.p.a. i zgodnie z nim stroną (postępowania administracyjnego) jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Prawa takiego nie posiadają inni uczestnicy postępowania, którzy nie mają statusu lub uprawnień strony, w szczególności świadkowie, którzy mogą co najwyżej wykazać się interesem faktycznym (ciekawością) w uzyskaniu dostępu do akt, a nie interesem prawnym (interesem mającym źródło w przepisach prawa). Świadkowie przez sam fakt wystąpienia w określonej sprawie w takim charakterze nie nabywają legitymacji uprawniającej do wglądu w akta sprawy. Mają prawo zapoznać się tylko z protokołem, który jest im odczytywany i który podpisują po dokonanym przesłuchaniu i tylko na takim etapie postępowania.

Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 19 listopada 2019 r., sygn. akt: I SA/Rz 646/19