Urząd Zamówień Publicznych opublikował interesujące zestawienie danych statystycznych za lata 2007 – 2011 obrazujące strukturę udzielanych zamówień publicznych w podziale na tryby zamówienia.
Pełny obraz sytuacji na polskim rynku zamówień publicznych przedstawia poniższe zestawienie tabalaryczne.Jak wynika z powyższych danych, rok 2011 jest kolejnym, w którym wyraźnie wzrósł odsetek zamówień udzielanych w trybach konkurencyjnych, głównie w przetargu nieograniczonym (82,01%), a zmalał odsetek zamówień udzielanych w trybach ograniczających konkurencyjność – zapytanie o cenę (2,77%) oraz zamówienie z wolnej ręki (12,53%). Tym samym, w sposób znaczący poszerza się sfera zamówień publicznych zapewniająca przedsiębiorcom niedyskryminacyjny dostęp do przetargów.
Należy tutaj zauważyć, że większy stopień stosowania procedur otwartych jest wynikiem konsekwentnego ich odformalizowania poprzez przyjęcie szeregu zmian w ostatnich nowelizacjach Prawa zamówień publicznych. Wśród wielu zmian warto wymienić te, dotyczące środków ochrony prawnej, zasad zadawania pytań do siwz, wprowadzenia możliwości zmian w ogłoszeniach o zamówieniu oraz siwz czy możliwości szybszego zawarcia umowy po wyborze oferty najkorzystniejszej.
Z drugiej strony wprowadzono również mechanizmy ograniczające możliwości stosowania trybów niekonkurencyjnych lub wzmacniające mechanizmy kontrolne stosowania tych trybów.
Na uwagę zasługują także zmiany w zakresie udzielania zamówień na tzw. usługi niepriorytetowe, wprowadzenie uprawnienia wnoszenia odwołań do KIO na stosowanie trybów niekonkurencyjnych niezależnie od wartości udzielanego zamówienia czy też nałożenie na zamawiającego obowiązku podawania uzasadnienia stosowania trybu niekonkurencyjnego w ogłoszeniu o udzieleniu zamówienia.
Analiza danych statystycznych wskazuje na niewielkie wykorzystanie trybów niepodstawowych, w tym zamówienie z wolnej ręki, zapytanie o cenę ale jednocześnie trybów takich jak negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny i licytacja elektroniczna, wobec których istnieje obowiązek publikacji ogłoszeń o zamówieniu zapewniających pełną transparentność. Rzadkie stosowanie negocjacji z ogłoszeniem oraz dialogu konkurencyjnego Urząd Zamówień Publicznych ocenia jako zjawisko niekorzystne, bowiem są to tryby pozwalające na udzielanie zamówień o wysokiej jakości. Oznacza to, iż mimo dokonanych w ostatnich latach zmian w zakresie tych trybów, służących zachęceniu do ich szerszego stosowania Urząd Zamówień Publicznych analizuje możliwości dalszego ich odformalizowania.
Źródło: UZP