Odszkodowanie słuszne to odszkodowanie ekwiwalentne do wartości wywłaszczonej nieruchomości, co w odniesieniu do odszkodowań za wywłaszczenie polegające na ograniczeniu uprawnień właścicielskich do gruntu usytuowaniem na nim urządzeń przesyłowych, oznacza odszkodowanie za szkody na gruncie wyrządzone wybudowaniem urządzeń, jak i równowartość ubytku wartości nieruchomości wskutek konieczności znoszenia trwałej obecności urządzeń na gruncie- wynika z wyroku WSA w Białymstoku. Sąd określił też, że odszkodowanie oparte na treści art. 128 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jest następstwem decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości, a obowiązek jego ustalenia powstaje z momentem zrealizowania inwestycji.
Decyzją z lutego 2015r. Starosta powołując się na art. 128 ust.4, 129 ust. 5 pkt 2, 130 ust. 1 i 2, 132 ust. 1 a, 2 i 6 oraz 134 ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustalił odszkodowanie za szkody powstałe wskutek założenia i przeprowadzenia przez nieruchomość skarżących. Wysokość odszkodowania ustalona została na kwotę 54 550,00 złotych na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego w grudniu 2014r. według stanu i przeznaczenia nieruchomości w dniu ograniczenia praw do nieruchomości tj. w maju 2011r. oraz według jej wartości w dniu wydania decyzji o odszkodowaniu. Odszkodowanie odpowiada wartości poniesionych szkód w wysokości 37 344,00 złotych i powiększone zostało o kwotę 17 206,00 złotych odpowiadającą zmniejszeniu wartości tej nieruchomości na skutek realizacji urządzeń infrastruktury techniczne.
W odwołaniu od powyższej decyzji wszyscy współwłaściciele nieruchomości wnieśli o zmianę w wysokości odszkodowania poprzez jego podwyższenie do kwoty 100 000 złotych za szkody w uprawach z wyłączeniem szkody z tytułu usytuowania słupów, które winno być objęte wynagrodzeniem za znoszenie służebności przesyłowej w kwocie po 75 000 złotych od każdego słupa. Jednocześnie współwłaściciele nieruchomości wnieśli o zawieszenie przez organ odwoławczy postępowania do czasu zakończenia prowadzonego przez Starostę od 2011r. postępowania w sprawie wyłączenia z produkcji rolniczej tych części gruntów rolnych ich nieruchomości, które zostały wykorzystane pod lokalizację słupów. Zarzucili nielegalność wybudowania słupów oraz zaniżenie wyceny szkód zawartej w operacie, na którym się oparł organ.
Odwołanie nie zostało uwzględnione. Wojewoda decyzją z kwietnia 2015r. orzekł o utrzymaniu w mocy decyzji pierwszej instancji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje;
Skarga podlegała oddaleniu albowiem ustalenie odszkodowania objętego zaskarżoną decyzją nastąpiło bez naruszenia przepisów prawa materialnego i po przeprowadzeniu w sposób prawidłowy postępowania administracyjnego.
Zgodnie z art. 112 ust. 2 i ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami wywłaszczenie nieruchomości polega albo na decyzyjnym całkowitym pozbawieniu prawa własności nieruchomości (użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości) albo na ograniczeniu takiego prawa, o ile cele publiczne na nieruchomości osób trzecich nie mogą być zrealizowane w inny sposób niż poprzez pozbawienie lub ograniczenie uprawnień właścicielskich, a prawa do nieruchomości nie mogą być nabyte w drodze umowy.
Ustalone odszkodowanie uwzględnia bowiem fakt wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej do którego to wyłączenia doszło na skutek zrealizowania inwestycji. Nie istniały zatem podstawy do wnioskowanego przez skarżących zawieszenia postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia odszkodowania do czasu zakończenia postępowania w sprawie wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej. Nie można też uznać, że ustalenie odszkodowania nastąpiło przedwcześnie. Odszkodowanie oparte na treści art.128 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami jest następstwem decyzji ograniczającej sposób korzystania z nieruchomości a obowiązek jego ustalenia powstaje z momentem zrealizowania inwestycji.
Niezależnie zaś od zarzutów, Sąd stwierdza, że nie znalazł podstaw do podważenia legalności ustalenia odszkodowania od strony formalnej i merytorycznej. Ustalenie odszkodowania oparte zostało na wycenie szkód dokonanej przez uprawnionego rzeczoznawcę i poprzedzone oględzinami nieruchomości, w których czynnie uczestniczyli: skarżący oraz przedstawiciel wykonawcy robót. Do protokołu oględzin opisany został zakres zniszczeń w uprawach, uzgodniony – jak wynika z treści protokołu – przez właścicieli nieruchomości z przedstawicielem wykonawcy robót, a rzeczoznawca przed sporządzeniem operatu dysponował mapami pozwalającymi na dokładne obliczenie powierzchni zniszczeń i zakresu zajęcia nieruchomości. Do operatu szacunkowego skarżący nie zgłaszali żadnych zastrzeżeń.
Mając na uwadze powyższe skargę jako bezzasadną sąd oddalił.
II SA/Bk 436/15 - Wyrok WSA w Białymstoku
Źródło: CBOSA
