Na ostatnim posiedzeniu Sejmu w roku 2015, 29 grudnia posłowie debatowali m.in. nad projektem budżetu na rok 2016, w ramach tzw. pierwszego czytania. Projekt, który przedstawił minister finansów Paweł Szałamacha, zakłada subwencję ogólną dla JST w wysokości 53 mld zł (wzrost o 3,3 proc.) oraz 33,7 mln zł na dotacje.
Ile w subwencji
Część oświatową subwencji zaplanowano na poziomie 41,5 mld zł. Jest ona wyższa o 1,12 mld zł od tej na rok ubiegły. Jak napisano w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej oraz jak padło podczas obrad, w kwocie części oświatowej zostały uwzględnione skutki finansowe zmiany ustawy o systemie oświaty, związane z kontynuacją kształcenia dzieci sześcioletnich w roku szkolnym 2015/2016, przy jednoczesnym podwyższeniu wieku obowiązku szkolnego do 7 lat od września 2016 r. Jednocześnie, w tym samym wymiarze, została zwiększona rezerwa celowa "na zwiększenie dostępności wychowania przedszkolnego". Na marginesie, na tym samym posiedzeniu dyskutowana była, i przegłosowana po wprowadzeniu poprawek, nowelizacja ustawy o systemie oświaty.
Część wyrównawczą subwencji dla gmin zaplanowano w wysokości 6,5 mld zł. Jest ona wyższa o 5,6 proc. od planu na 2015 r. Zaplanowan na 1,7 mld zł część wyrównawcza dla powiatówi jest wyższa od zaplanowanej na 2015 r. o 8,4 proc. Część równoważącą subwencji dla gmin ustalono na 531,4 mln zł, tj. na poziomie o 4 proc. wyższym od planu na 2015 r. Natomiast w przypadku powiatów zaplanowano ją na poziomie 1,12 mld zł, tj. o 5,8 proc. wyżej niż zaplanowana na 2015 r. Część rekompensującą subwencji dla gmin zaplanowano w wysokości 17 mln zł, tj. o 24 proc. wyższej od środków zaplanowanych na ten cel na 2015 r.
Co z wyrównaniem utraconych dochodów?
Podczas całej środowej debaty sejmowej wielokrotnie padały pytania dotyczące wyrównania samorządom spodziewanej utraty dochodów, spowodowanej wprowadzeniem uchwalonych i planowanych ustaw. W tym przede wszystkim genereującej największe koszty dla JST - nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skierowanej do Sejmu przez Prezydenta Andrzeja Dudę, podwyższającej kwotę wolną od podatku. Koszt tej ustawy dla budżetów samorządów szacowany jest w przybliżeniu na 7 mld zł. Ale chodzi także o koszty innych ustaw: zmiany ustawy o systemie oświaty (tzw. sprawa sześciolatków) oraz wprowadzenia ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (program Rodzina 500+").
W sejmowej debacie w ramach pierwszego czytania projektu budżetu, zakończonej w nocy z 29 na 30 grudnia, minister finansów odpowiedział tylko w jednej z kwestii. W sprawie kosztów realizacji programu "Rodzina 500+", minister Szałamacha powiedział: Nie widzę problemu dotyczącego wyrównania samorządom tych kosztów. Samorządy będą pobierały wynagrodzenia z tego tytułu. Będą wręcz beneficjentami tego programu.
Harmonogram prac nad budżetem
Harmonogram prac nad budżetem na 2016 rok, zaakceptowany przez sejmową komisję finansów, zakłada, że komisja ma przygotować swoje sprawozdanie do 18 stycznia. Na 27 stzycznia zaplanowano drugie czytanie ustawy budżetowej na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Trzecie czytanie na 29 stycznia i przyjęcie ustawy. Dalej do 22 lutego nad ustawą będzie pracował Senat. Sejm ma odnieść się do poprawek Senatu do 26 lutego 2016 r. i przesłać budżet Prezydentowi.
Projekt budżetu na rok 2016 dostępny jest TUTAJ.
