Limity zadłużenia nie są antidotum na złą sytuację finansową powiatów, a w dalszej perspektywie czasowej mogą doprowadzić do pogłębienia problemów finansowych jednostek samorządu terytorialnego i ich mieszkańców. Zmiany wymaga przede wszystkim mechanizm finansowania samorządów. Stanowisko w tej sprawie przyjęło 5 marca br. XIX Zgromadzenie Ogólne Związku Powiatów Polskich.
Związek Powiatów Polskich wskazuje, że konieczność zaciągania przez powiaty kredytów (czy innych form pozyskiwania środków zwrotnych) jest konsekwencją trudności w pozyskiwaniu środków z dochodów bieżących. Nie od dziś wiadomo, że powiaty zostały poszkodowane przy tworzeniu systemu dochodów i do dziś dnia kwestia ta nie uległa poprawie. W tej sytuacji narzucanie restrykcyjnych ograniczeń w zakresie limitów zadłużenia negatywnie wpływa na zdolność do zaciągania długu, a w konsekwencji doprowadzi do trudności w sfinansowaniu koniecznych inwestycji, w tym również możliwych do sfinansowania ze środków unijnych w nowej perspektywie finansowej. Podkreślić należy, że zahamowanie możliwości rozwojowych może mieć dalekosiężne konsekwencje. Migracja mieszkańców do jednostek samorządu terytorialnego oferujących lepsze warunki życia lub prowadzenia działalności gospodarczej (przykładowo zapewnienie dostępu do mediów, dobrej jakości dróg publicznych, lepszej bazy oświatowej) spowoduje spadek dochodów podatkowych, a to z kolei będzie miało wpływ na dalsze pogorszenie sytuacji finansowej jednostki. Realizacja inwestycji przez jednostki samorządu terytorialnego sama w sobie również ma bezpośredni wpływ na sytuację finansową w regionie. Brak zleceń inwestycyjnych powoduje zmniejszenie przychodów przedsiębiorców oraz wzrost poziomu bezrobocia, co znowu wiąże się ze spadkiem dochodów podatkowych jak i zwiększeniem kosztów obsługi osób pozostających bez zatrudnienia. Do takiej sytuacji nie można dopuścić.
Z tego względu Związek Powiatów Polskich nieodmiennie wzywa do racjonalizacji przepisów ustalających limity zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego – z art. 243 ustawy o finansach publicznych na czele. Jest to tym bardziej konieczne, że obecny stan prawny w przypadku niektórych powiatów nie tylko stwarza barierę w rozwoju, lecz wręcz uniemożliwia uchwalenie budżetu.
