Dochody wyższe o 3,3 proc. niż w roku 2012 (w tym własne o 4,9 proc.), wydatki wyższe o 1,5 proc. Deficyt na poziomie 54 mln zł przy planowanych 8,8 mld zł. Zadłużenie po trzech kwartałach ub. roku było niższe od zadłużenia w roku 2012 o 1,2 proc., ale niewiele w nim długu na euroinwestycje. Departament Finansów Samorządu Terytorialnego Ministerstwa Finansów przekazał 20 marca sejmowej podkomisji stałej ds. finansów JST wstępne dane ze sprawozdań budżetowych JST za 2013 r.
Nożyce się zamknęły
Z wykresu naniesionych danych wykonania dochodów i wydatków w latach 2005 do 2013 widać, że tzw. nożyce, czyli różnica w dynamice wzrostu dochodów i wydatków samorządów, zaczęły rozwierać się w roku 2008 osiągając maksimum w 2010. Od tego czasu różnica zaczęła maleć z roku na rok, aż do zrównania się wydatków i dochodów w 2013 r. na poziomie 183,2 mld zł.
Dochody z CIT mocno zmalały, z PIT wzrosły
W roku 2012 samorządy zebrały z podatku os osób prawnych 6,8 mld zł. Na 2013 planowany z tego tytułu 6,4 mld, jednak w rzeczywistości wpłynęło o 600 mln mniej niż rok wcześniej (6,2 mld) tj. o 9 proc. Zdecydowanie lepiej było z dochodami z podatku od osób fizycznych. W roku 2012 samorządy zebrały z tego tytułu 30,8 mld, a na 2013 planowały wpływy o 3 mld wyższe (33,1 mld). Udało się zebrać mniej niż planowano, ale więcej niż rok wcześniej o 1,5 mld zł (32,3 mld), tj. o 4,8 proc.
Miasta na prawach powiatu zyskały najwięcej, najmniej gminy.
Najbardziej realistycznie planowały powiaty, zbyt optymistycznie województwa
Największy wzrost dochodów (w ogólnym wzroście 3,3 proc.) zanotowały województwa (o 6,6 proc.). Ale jednocześnie ten największy wzrost wykonanych dochodów ze wszystkich rodzajów JST był najniższy w stosunku do dochodów planowanych. Województwa przeszacowały. Następnie miasta na prawach powiatu (o 4,7 proc.), powiaty (o 2,4 proc.) – one planowały najbardziej realnie (wykonanie panu dochodów 97,9 proc.) i na końcu gminy (o 1,7 proc.).
Ile eurofunduszy w dochodach?
W dochodach roku 2013 na realizację programów i projektów finansowanych z udziałem środków europejskich przypadło 16,1 mld zł (85 proc. planu) wobec 17 mld w roku 2012, co oznacza spadek o 5,5 proc. Natomiast wydatki w tym zakresie kształtowały się następująco: 19,8 mld zł wykonanych (82 proc. planu) do 20,6 mld zł w roku 2012, co oznacza spadek o niecałe 4 proc.
Niewielkie wahania w poziomie wydatków, najwięcej wydają gminy
Porównując wykonanie wydatków w latach 2011-2013 widać, że trzymają się one na zbliżonym poziomie w poszczególnych rodzajach JST. Najwięcej wydają gminy, w 2011 - 79,6 mld zł, w 2012 - 78,5 mld, w 2013 - 79,3 mld. Powiaty w 2011 - 24 mld, w 2012 - 22,5 mld, w 2013 - 22,9 mld zł. Miasta na prawach powiatu wydały łącznie w 2011 r. 61,5 mld zł, w roku 2012 - 63,7 mld zł, a w 2013 - 64 mld. Województwa w r. 2011 - 16,3, w 2012- 15,8 mld, a w 2013 - 16,2. W przypadku województw największa była dynamika wzrostu wykonanych wydatków w porównaniu do roku 2012 (o 3,4 proc.), ale jednocześnie regionalne plany wydatków były w największym stopniu, podbnie jak plany dochodów, przeszacowane (o niemal 10 proc.).
Inwestycje spadły najbardziej w powiatach i gminach
We wszystkich rodzajach JST nastąpił wzrost wydatków bieżących, na podobnym poziomie - o ok. 3 proc. (w województwach o 1,3 proc.). Natomiast różnice widać w wydatkach majątkowych. W okresie dwuletnim 2011-2013 w ujęciu względnym największy spadek inwestycji nastąpił w samorządach najmniej (bezwzględnie) wydających na inwestycje, tj. w powiatach – o 38 proc. Choć w 2013 względem 2012 r. udało sie poziom (2,8 mld) utrzymać. Zdecydowany spadek wydatków majątkowych pomiędzy rokiem 2011 a 2012 widać także w gminach - odpowiednio 18,3 mld zł i 14,2 mld, co oznacza spadek o 4,2 mld zł, tj. o niemal 23 proc. Spadek, ale znacznie mniejszy w nakładach inwestycyjnych w gminach widać także w roku 2013 (13 mld) względem 2012 - o 1 mld, tj. o 5 proc. W miastach na prawach powiatu spadek jest zauważalny, ale nie tak duży (setki milionów).W województwach nastąpił niewielki (o 600 mln zł) wzrost wydatków inwestycyjnych względem 2012 r., ale nie wrócił do poziomu roku 2011 (6,6 mld).
Zadłużenie nieco spadło, niewiele w nim "eurodługu"
Według danych MF za trzy kwartały 2013 r. zadłużenie samorządów w porównaniu do końca roku 2012 spadło o 1,2 proc. Najbardziej w gminach. Natomiast wzrosło w miastach na prawach powiatu (o 2,2 proc.) i województwach (o 3 proc.). W ogólnym zadłużeniu na 2013 r. w wysokości 67 mld zł, na realizacje projektów finansowanych z UE przypadało 6,5 mld (10,1 proc.), w roku 2012 było to 9,5 proc., a w 2011 10,6 proc.
Źródło: informacja pisemna Ministerstwa Finansów
