Ustawą z 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku o dwa lata (tj. na 1 stycznia 2026 r.) przesunięto wejście w życie przepisów wprowadzających do ustawy o finansach publicznych obowiązek prowadzenia rejestru umów. Teraz Ministerstwo Finansów ma dwa lata na wypracowanie nowych rozwiązań. Prace już się zaczęły.
Poprawka do rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku dotycząca rejestru umów została wprowadzona do projektu w lipcu br. dopiero na etapie prac parlamentarnych. W trakcie posiedzenia Komisji Finansów Publicznych 13 lipca br. przedstawiciel resortu finansów wprost wskazał, że cyt. „Do Ministerstwa Finansów wpływają liczne pytania od jednostek samorządu terytorialnego i innych jednostek z sektora finansów publicznych z prośbą o doprecyzowanie, uszczegółowienie tych zagadnień. W tym tygodniu wpłynęło na przykład pytanie Związku Powiatów Polskich, które również wnosi prośby o liczne doprecyzowania. Wydaje się, że te dwa lata będą takim czasem na znowelizowanie tej ustawy, dostosowanie jej do możliwości i wymogów, także technicznych. Chodzi o stworzenie takich mechanizmów, które pozwolą na automatyczne przekazywanie informacji pomiędzy jednostkami sektora finansów publicznych a planowanym rejestrem.”.
Idąc za ciosem Minister Finansów 6 października br. powołała zespół do opracowania wstępnej koncepcji rejestru umów jednostek sektora finansów publicznych. Końcowe sprawozdanie prac Zespołu ma zostać przedstawione 31 stycznia 2024 r. Zespół zaczął już pracę. 9 października odbyło się spotkanie członków Zespołu z przedstawicielami organizacji samorządowych (w tym Związku Powiatów Polskich), organizacji społecznych i przedstawicielami świata nauki. Opinie uczestników spotkania w zasadzie były zbieżne. Obecne brzmienie art. 34a ustawy o finansach publicznych budzi dużo wątpliwości, zwłaszcza na styku prawa do informacji, prawa do ochrony prywatności i ochrony danych osobowych. Kolejnym sygnalizowanym problemem była kwestia braku możliwości ustalenia w niektórych przypadkach wartości umów oraz brak systemu, który pozwalałby na maksymalną automatyzację zamieszczania informacji o umowach w rejestrze. Rozmawiano również na temat tego czy w rejestrze powinny znaleźć się umowy o pracę czy umowy o świadczenie usług zawarte z prywatnymi osobami (np. z rodzinami zastępczymi) oraz czy umowy na podstawie których samorządy świadczą usługi (a nie kupują) również powinny być w tym rejestrze zamieszczane. Kolejne spotkanie z udziałem strony społecznej zostało zaplanowane na 19 października br., które ma zostać poświęcone uzgodnieniu celu regulacji czyli odpowiedzi na pytanie czemu w ogóle rejestr ma służyć, a w konsekwencji jakie dane powinny być w nim gromadzone.
