Na ostatnim posiedzeniu sejmowej Komisji Polityki Senioralnej, podsekretarz stanu Ministerstwa Sprawiedliwości - Marcin Warchoł zaprezentował członkom Komisji informację na temat realizacji postanowień ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej.

Jak się okazuje, stan realizacji zadania nie jest zły, wbrew dotychczasowym ocenom resortu zamieszczanym na stronie internetowej ministerstwa oraz w prasie. W toku dyskusji, przedstawiciele resortu podzielili większość tez i argumentów przytoczonych w felietonie autorstwa Grzegorza P. Kubalskiego pt.: "Problemy. którym nie ma".

Aktualny stan uruchomienia punktów

Jak poinformował przedstawiciel Ministerstwa Sprawiedliwości, na podstawie danych przekazanych przez urzędy wojewódzkie wynika, że liczba nieuruchomionych punktów na dzień 12 stycznia wynosi 35 w całym kraju, co stanowi tylko 2,29 % ogółu punktów. Zaznaczono, że sytuacja jest dynamiczna, ulega poprawie niemalże z dnia na dzień.

Przyczynami nieuruchomienia punktów są:

• odmowa realizacji zadania z uwagi na brak zapewnienia finansowania – 17 punktów (położonych w 4 powiatach),
• odmowa podpisania umowy z adwokatem lub radcą prawnym – 5 punktów (położonych w 5 powiatach),
• brak wyłonienia organizacji pozarządowej – 13 punktów (położonych w 10 powiatach).

Wg danych z Ministerstwa, w 3 powiatach nie uruchomiono żadnego punktu. Jednocześnie przedstawiciel resortu zapewnił, że jest to oczywiście pewna niedogodność, ale nie oznacza to, że obywatele są pozbawieni możliwości skorzystania z nieodpłatnej pomocy prawnej.  Zawsze mogą się zgłosić do każdego najbliższego działającego punktu i jeśli spełniają ustawowe wymogi – otrzymają pomoc.

Finansowanie oczami Ministerstwa Sprawiedliwości

Przedstawiciel resortu sprawiedliwości poinformował, że powoływanie się przez samorządy na brak zapewnienia finansowania jest bezzasadne. Owszem, uruchomienie środków finansowych z dotacji na realizację zadania nie było możliwe przed 1 stycznia 2016 roku, ale w październiku 2015 roku Ministerstwo Finansów wydało dla wszystkich wojewodów na ich wniosek stosowne decyzje będące promesami zapewnienia finansowania i w ocenie resortu właśnie ta decyzja stanowić winna podstawę do podejmowania działań przez samorządy i przyjmowania na siebie zobowiązań.

Ogólna ocena funkcjonowania systemu nieodpłatnej pomocy prawnej

Zarówno przedstawiciele resortu, jak i posłowie docenili wysiłek wszystkich podmiotów biorących udział we wdrożeniu systemu. Posłowie zwrócili uwagę na potrzebę skuteczniejszej akcji informacyjnej oraz promocyjnej.  Przedstawiciel Ministerstwa poinformował, że pomysł intensyfikacji działań promocyjnych jest trafiony, jednak w budżecie przedsięwzięcia nie przewidziano dodatkowych środków finansowych na ten cel.