W Olsztynie ogłoszono dziś ważny moment dla realizacji Krajowego Planu Odbudowy. Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz poinformowała, że została podpisana 900-tysięczna umowa w ramach KPO. Otrzymała ją gmina Długosiodło, która przeznaczy środki na modernizację i budowę instalacji wodno-kanalizacyjnych. To symboliczny kamień milowy w procesie wdrażania programu, który w dużej mierze napędza inwestycje w Polsce lokalnej.
Podczas wizyty w Olsztynie szefowa resortu spotkała się z przedstawicielami samorządu województwa warmińsko-mazurskiego, by omówić bieżące możliwości finansowania projektów unijnych. Jak podkreśliła, to właśnie regiony i średnie miasta w największym stopniu potrzebują dziś „parasola inwestycyjnego”, który pozwoli im utrzymać rozwój i przeciwdziałać skutkom niekorzystnych trendów demograficznych.
W województwie warmińsko-mazurskim podpisano do tej pory ponad 30 tysięcy umów z KPO, których łączna wartość sięga blisko 4 miliardów złotych. W ramach środków z programu finansowane są inwestycje związane m.in. z rozbudową i doposażeniem sześciu szpitali, tworzeniem czterech Branżowych Centrów Umiejętności, budową infrastruktury szerokopasmowego internetu oraz powstawaniem nowych miejsc w żłobkach — których w regionie przybędzie kilkanaście tysięcy.
Ogólnopolska pula KPO dla samorządów wynosi nawet 36 mld zł, z czego około 16 mld zł pozostaje jeszcze do wykorzystania. W samym województwie warmińsko-mazurskim jednostki samorządu terytorialnego podpisały 367 umów na ponad 619 mln zł. Projekty dotyczą szerokiego spektrum działań: od zielonej transformacji miejskich przestrzeni, przez modernizację infrastruktury wodno-kanalizacyjnej na terenach wiejskich, po zakup pasażerskiego taboru kolejowego czy poprawę efektywności energetycznej szkół. Efekty już widać — wybudowany żłobek miejski w Iławie, sieć światłowodowa w gminie Barczewo czy nowoczesny system gospodarki ściekowej w Pasłęku.
Samorządy mogą obecnie starać się o fundusze w dwóch ważnych naborach: dotyczącym reformy planowania przestrzennego oraz poprawy efektywności energetycznej w wielorodzinnych budynkach mieszkalnych. Kolejne wsparcie popłynie do nich w 2026 roku, kiedy ruszy Fundusz Bezpieczeństwa i Obronności oferujący 10 mld zł w nieoprocentowanych pożyczkach na infrastrukturę drogową, budowle ochronne i cyberbezpieczeństwo. Część pożyczek będzie mogła zostać umorzona.
Warmińsko-mazurskie korzysta również szeroko ze środków programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) — jednego z największych programów w Unii Europejskiej. Samorządy mają tam 343 podpisane umowy o łącznej wartości 29,9 mld zł. Trwające nabory pozwalają ubiegać się o środki m.in. na zeroemisyjny tabor kolejowy czy rozwój Centrów Zdrowia Psychicznego dla dzieci i młodzieży. Najczęściej finansowane projekty dotyczą gospodarki wodno-ściekowej, działań adaptacyjnych do zmian klimatu oraz modernizacji sieci ciepłowniczych. Przykładami takich inwestycji są modernizacja Miejskiej Oczyszczalni Ścieków Łyna czy budowa zbiorników retencyjnych w gminie Olsztyn.
Region korzysta także ze środków programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej, w którym dla samorządów przeznaczono 5,1 mld zł. Do tej pory podpisano 57 umów o wartości ponad 5,27 mld zł, a środki kierowane są przede wszystkim na działania adaptacyjne miast do zmian klimatu, projekty transportowe oraz rozwój turystycznych szlaków ponadregionalnych.
Z kolei w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur 2021–2027 województwo dysponuje 7,6 mld zł. Dotychczas ogłoszono 172 nabory o łącznym budżecie 5,5 mld zł, a samorządy i inni beneficjenci złożyli ponad 2,7 tys. wniosków. Podpisano już 900 umów na blisko 3 mld zł, co stanowi prawie 40 proc. dostępnej puli. Środki wspierają m.in. rozbudowę hali Urania w Olsztynie oraz rozwój infrastruktury związanej z gospodarką wodną na szlakach Wielkich Jezior Mazurskich.
W latach 2025–2026 w harmonogramie przewidziano 35 naborów dedykowanych jednostkom samorządu terytorialnego, obejmujących m.in. cyfryzację usług publicznych, termomodernizację, rozwój edukacji zawodowej, modernizację taboru transportowego oraz inwestycje turystyczne. Dzięki tak szerokiemu wachlarzowi wsparcia region warmińsko-mazurski ma stabilne warunki do dalszego rozwoju i podnoszenia jakości życia mieszkańców.
Źródło: MFiPR
