Czy czynności wykonywane w imieniu gminy, polegające na opiece nad dziećmi i na wydawaniu posiłków w stołówkach szkolnych (przedszkolnych) dla uczniów, nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Na powyższe pytanie odpowiedź padła w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 marca 2021 r. (I FSK 1649/20)
Jak wskazał NSA w wyroku oddalającym skargę kasacyjną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, w sytuacji gdy z posiłków oferowanych w stołówkach szkolnych korzystają poza uczniami, także nauczyciele oraz pracownicy szkoły, zapewnienie wyżywienia dla tej grupy osób należy uznać za świadczenia ściśle związane z czynnościami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, gdyż mają charakter pomocniczy w stosunku do prowadzonej działalności opiekuńczej szkoły w tym zakresie. Za trafny też NSA uznał pogląd, że z powodów wskazanych powyżej, nie ma podstaw do różnicowania usług stołówkowych świadczonych na rzecz nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych. Zakres czynności wykonywanych przez pracowników administracyjnych, mimo że nie polega na bezpośrednim prowadzeniu zajęć edukacyjnych, pozostaje ściśle związany z działalnością edukacyjną. Skoro - jak stwierdził skarżący organ w swojej interpretacji indywidualnej z 26 lutego 2020 r. - usługi wyżywienia, świadczone przez stołówkę szkolną dla nauczycieli, należy uznać za usługi ściśle związane z usługami w zakresie opieki nad dziećmi i młodzieżą, polegające na ich żywieniu, jako mające charakter pomocniczy i niezbędny w stosunku do prowadzonej przez szkołę w tym zakresie działalności opiekuńczej, która stanowi świadczenie główne, to również tak samo należy traktować usługi wyżywienia, świadczone przez stołówkę szkolną dla pracowników niepedagogicznych, bez usług których - podobnie jak bez usług nauczycieli - nie byłoby możliwe realizowanie zadań edukacyjno-opiekuńczych przez gminę.
NSA przy tym zauważył, że usługi stołówkowe na rzecz nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych świadczone są na tych samych warunkach i są podporządkowane temu samemu reżimowi publiczno-prawnemu (w ramach realizacji przez gminę wymogów prawa oświatowego), pobierane są za nie opłaty od nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych, które nie mogą być uznane za rzeczywistą równowartość świadczenia (pobierana oplata za wyżywienie ma charakter opłaty publicznoprawnej, a nie cywilnoprawnej, co wynika z treści art. 106 ust.4 Prawa oświatowego). Oznacza to, że spełnione są przesłanki do uznania tych świadczeń za niepodlegające opodatkowaniu VAT na podstawie art. 15 ust. 6 u.p.t.u. (o czym mowa też w ww. interpretacji ogólnej nr PTI.8101.3.2019).
Tym samym usługi świadczone w stołówkach szkolnych na rzecz uczniów, nauczycieli i pracowników niepedagogicznych, jako realizowane na tych samych warunkach reżimu publiczno-prawnego wynikającego z prawa oświatowego, uznać należy za część świadczenia gminy w zakresie edukacji i opieki nad dziećmi i młodzieżą, niepodlegającego - na podstawie art. 15 ust. 6 u.p.t.u. - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl