Zarząd Związku Województw postuluje w swoim stanowisku z 11 października likwidację sztywno określonej wysokości nakładów na organizację zajęć edukacyjnych dla uczniów o specjalnych potrzebach. W opinii związku przymus przeznaczania określonej wysokości pieniędzy na określony cel ma charakter dotacji celowej. A pieniądze pochodzą z subwencji, zatem przymus jest sprzeczny z zasadą określoną w ustawie o dochodach JST, że o przeznaczeniu pieniędzy z subwencji decyduje samorząd.
Od bieżącego roku gwarancja nakładów przeznaczanych przez samorząd na organizację nauki uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i sposób wyliczania wysokości tych nakładów określone zostały w ustawie o finansowaniu zadań oświatowych (art. 8). Samorząd został zobowiązany do tego, by przeznaczać na ten cel nakłady w wysokości nie mniejszej niż wynika z podziału części oświatowej subwencji ogólnej w danym roku. Oprócz tego samorządy muszą się z tego obowiązku rozliczać i składać sprawozdania.
Samorząd ma prawo do decyzji na co wyda pieniądze z subwencji
W opinii zarządu Związku Województw powyższym zapisem ustawowym części pieniędzy subwencyjnych nadano charakter dotacji celowej. Świadczą o tym trzy aspekty: nakłady zostały ściśle określone, muszą być wydane na ściśle określony cel i odpowiednio rozliczone. Jest to sprzeczne z ust. 3 art. 7 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Przepis mówi jasno, że "o przeznaczeniu środków otrzymanych z tytułu subwencji ogólnej decyduje organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego".
Samorządowcy wojewódzcy zwracają uwagę, że zasada ta została również zapisana w Europejskiej Karcie Samorządu Terytorialnego. Jej art. 9 stanowi, że przyznanie subwencji nie może zagrażać podstawowej wolności społeczności lokalnej do swobodnego prowadzenia własnej polityki w zakresie przyznanych jej uprawnień. Na podstawie tych zapisów przepisy krajowe nazwały subwencje ogólnymi. Zarząd ZWRP rozumie to wyraźnie, jako podkreślenie, że pieniądze z subwencji nie są przeznaczone na określony cel, a organy JST samodzielnie podejmują decyzje o sposobie ich wykorzystania. A nazewnictwo poszczególnych części subwencji ogólnej wskazuje na metodę ich naliczania, a nie na przeznaczenia.
Źródło: stanowiska zarządu Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej z 11 października 2018 r.
