Tytuł niniejszego artykułu nie oddaje w pełni problematyki, nad którą pochylił się niedawno WSA w Gliwicach, a która to w istocie dotyczyła możliwości przejęcia przez związek międzygminny zadania publicznego dotyczącego szpitala powiatowego.
O co chodziło?
Związek międzygminny podjął uchwałę w sprawie przejęcia od powiatu zadania publicznego polegającego na przystosowaniu jednego z pięter szpitala do udzielania świadczeń zdrowotnych.
Uchwałę zakwestionował wojewoda, który stwierdził, że warunkiem koniecznym przejęcia przez związek całości lub części zadań w określonym zakresie jest umieszczenie w statucie związku szczegółowego zakresu przejmowanych zadań, przy czym w statucie tego konkretnego związku nie znajdują się zadania z zakresu ochrony zdrowia.
W konsekwencji sporem na linii wojewoda – związek międzygminny zajął się WSA.
Statut a przejmowanie zadań publicznych
Sąd wskazał, że związek gmin jest dobrowolną organizacją gmin, tworzoną w celu wspólnego wykonywania ich zadań publicznych. Realizuje on zadania publiczne gmin – członków związku, przekazane mu we właściwej formie przez rady poszczególnych gmin.
W kontekście omawianego problemu istotny jest przepis art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym (usg), zgodnie z którym gmina (w tym przypadku związek) może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu, czy innych jednostek samorządu terytorialnego na podstawie porozumień z tymi jednostkami.
Warunkiem przejmowania takich zadań jest zgodność przejmowanego zadania z zadaniami związku. Przy czym podstawowym aktem regulującym funkcjonowanie związku międzygminnego jest statut związku, zawierający enumeratywnie wskazane elementy wyszczególnione w art. 67 ust. 2 ust. Jednym z nich jest określenie zadań związku – argumentował WSA.
Koniecznym warunkiem przejęcia przez związek całości lub części zadań i obowiązków gmin w określonym zakresie jest umieszczenie w statusie związku szczegółowego zakresu przejmowanych zadań. Oznacza to, że organy związku mogą wykonywać prawa i obowiązki gmin w tej dziedzinie i w takim samym zakresie oraz na tych samych zasadach co gminy, gdyby samodzielnie wykonywały te zadania (nie dotyczy to stanowienia aktów prawa miejscowego, bowiem do przeniesienia tych kompetencji uprawniony jest wyłącznie ustawodawca).
Związek nie wyremontuje szpitala, jeżeli…
…wśród sformułowanych w statucie zadań, jak też celów i założeń związku nie znajdują się zadania z zakresu ochrony zdrowia. Zdaniem sądu, takim zadaniem nie jest również przystosowanie piętra szpitala do udzielania świadczeń zdrowotnych.
Zadanie remontowe wiąże się w praktyce z inwestycją, a dokładnie z realizacją jednego z etapów prac budowlanych związanych z inwestycją, której celem jest wykonanie prac adaptacyjnych w powiatowym szpitalu. Oznacza to, że nie jest zadaniem publicznym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie powiatowym, określającym że powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie promocji i ochrony zdrowia.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 19.03.2024 r., sygn. akt III SA/Gl 123/24, orzeczenie nieprawomocne
Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl
