Jak wynika z badań - aż 1/3 Polaków po 65 roku życia przyjmuje co najmniej 5 leków dziennie. Zażywanie wielu medykamentów jednocześnie, zwane polipragmazją, zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych powikłań i wzajemnych interakcji.
Polipragmazja, nazywana też wielolekowością, to przyjmowanie co najmniej pięciu leków jednocześnie. Jest groźna dla każdego, szczególnie dla osób starszych, które są obciążone chorobami przewlekłymi, np. cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością krążenia. Eksperci podkreślają – starzenie się społeczeństwa i równoczesne wydłużanie życia sprawiają, że polipragmazja pozostająca poza nadzorem jest zjawiskiem aktualnym i niebezpiecznym.
Narodowy Fundusz Zdrowia stworzył raport „NFZ o zdrowiu - Polipragmazja”, który szczegółowo opisuje zjawisko wielolekowości z polskiej perspektywy. Eksperci przywołują dane z 2018 roku mówiące o liczbie wykupionych substancji czynnych. Im jest ona większa w krótkim czasie, tym wyższe jest ryzyko istnienia nieprawidłowej polipragmazji.
Jak wskazuje literatura polipragmazja występuje, gdy przyjmujesz:
- 5 lub więcej różnych rodzajów leków, w tym leki bez recepty;
- leki przez dłuższy czas;
- leki o wykluczającym się działaniu;
- niewłaściwe leki.
Ryzyko polipragmazji zwiększa się wraz z liczbą przyjmowanych leków. Szacuje się, że w Europie dotyczy ona nawet 32,1% osób w wieku 65 lat lub powyżej. W Polsce wskaźnik ten może być wyższy i wynosić około 33,8%.
Jak czytamy w raporcie - niewłaściwa polipragmazja może prowadzić do zjawiska non-adherence, czyli nie stosowania się do zaleceń lekarskich, które jest warunkiem powodzenia każdej terapii. W badaniach wykazano, że wzrost liczby leków powoduje wzrost szansy na nonadherence nawet o 16% na każdy dodatkowy lek.
Analiza danych Narodowego Funduszu Zdrowia pod kątem polipragmazji polegającej na przyjmowaniu wielu substancji czynnych jednocześnie wykazała, że 4,5 mln osób w okresie pół roku od daty wykupienia pierwszej recepty w 2018 roku wykupiło 5 lub więcej substancji czynnych (z wyłączeniem kodów ATC wymienionych w części 3.1.1), co stanowiło 19,6% realizujących recepty w 2018 roku oraz 11,7% ludności Polski. Spośród nich, 2,9 mln osób, tj. 64% osób stanowiły osoby w wieku 65 lat lub więcej. Osoby te przyjmowały średnio 4,02 substancje czynne i stanowiły 47,5 % wszystkich osób w wieku 65+ w Polsce. Ponadto, 1,6 mln tych pacjentów w co najmniej jednym miesiącu analizowanego 2018 roku przyjmowało co najmniej 5 substancji czynnych przez 80% dni w jednym miesiącu, natomiast 554,1 tys. osób przyjmowało co najmniej 5 substancji czynnych przez 80% dni w co najmniej jednym półroczu.
Z danych wynika, że w przeliczeniu na populację Polski w 2018 roku wśród osób 65+ z przewlekłą polipragmazją znalazło się najwięcej mężczyzn w wieku 84 lat - 165 na tysiąc mężczyzn w tej grupie wiekowej oraz kobiet w wieku 80 lat - 92 na tysiąc kobiet w tym wieku. Najwięcej osób 65+ z polipragmazją przewlekłą na liczbę mieszkańców zamieszkiwało województwo łódzkie (1,7 tys. osób na 100 tys. mieszkańców).
Pełen raport dostępny tutaj
Źródło: NFZ
