Kontynuujemy temat szczególnej opieki geriatrycznej. W tej części przedstawimy zagadnienia dotyczące finansowania kosztów utworzenia centrum zdrowia 75+.
Zgodnie z art. 8 pkt 3 ustawy o szczególnej opiece geriatrycznej zadaniem własnym powiatu jest utworzenie centrum zdrowia 75+, gdy potrzeba taka będzie wynikała z wojewódzkiego planu działania szczególnej opieki geriatrycznej. Jednocześnie w ustawie z dnia 7 października 2020 r. o Funduszu Medycznym w art. 7dodano przepis, zgodnie z którym Fundusz Medyczny gromadzi środki z przeznaczeniem na dofinansowanie zadania polegającego na budowie, modernizacji, przebudowie lub doposażeniu centrum zdrowia 75+, o których mowa w ustawie o szczególnej opiece geriatrycznej, w ramach subfunduszu modernizacji podmiotów leczniczych. Dalej w artykule 19 ust. 3 wskazano, że program inwestycyjny przygotowywany przez ministra właściwego do spraw zdrowia będzie obejmował wsparcie tworzenia centrów zdrowia 75+.
W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że pozyskane z Funduszu Medycznego środki finansowe będą mogły być przeznaczone na budowę nowego obiektu, przebudowę, modernizację lub doposażenie istniejącego obiektu w wysokości do 100% całkowitych kosztów inwestycji, chociaż możliwość otrzymania środków w wysokości 100% kosztów inwestycji nie wynika wprost w treści ustawy. W uzasadnieniu do projektu ustawy pojawiła się również kalkulacja wysokości dofinansowania z Funduszu Medycznego:
- Dostosowanie – 500 tys. zł,
- Przebudowa – 2 000 tys. zł,
- Budowa od podstaw – 5 000 tys. zł,
- ze wskazaniem, że podane kwoty cyt. „są orientacyjne, a ich wysokość została wskazana tylko na użytek oceny skutków finansowych regulacji. Uwzględniają również zakup podstawowego wyposażenia Centrum. Szacunki powstały w oparciu o wywiady przeprowadzone z dyrektorami zarządzającymi placówkami zbliżonymi do Centrum Zdrowia 75+ w średniej wielkości i dużych miastach. Wszystkie kwoty zostały wyrażone w złotówkach i w cenach za 2023 rok.”.
Wsparcie z Funduszu będzie przekazywane w trybie i na zasadach określonych w art. 19-27 ustawy o Funduszu Medycznym, co oznacza, że po pierwsze o dofinansowanie będą mogły ubiegać się podmioty lecznicze udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowane ze środków publicznych (art. 19 ust. 5), a nie bezpośrednio powiaty, którym zostało przekazane ustawą zadanie publiczne do realizacji. Pojawia się jeszcze jeden praktyczny problem. Zgodnie z art. 17 ustawy o szczególnej opiece geriatrycznej centrum może powstać również jako nowy podmiot leczniczy utworzony przez powiat. Problem w tym, że na etapie tworzenia centrum od podstaw jako nowy podmiot, nie będzie on spełniał warunków umożliwiających staranie się o dofinansowanie. Wydaje się, że w tym zakresie konieczna będzie jednak nowelizacja ustawy.
Druga kwestia to tryb starania się o dofinansowanie. Zgodne z art. 20 ustawy o Funduszu Medycznym wybór wniosków o dofinansowanie ma następować w drodze konkursu. Ponownie wydaje się, że jeżeli ustawodawca zakłada powstanie sieci podmiotów udzielających nowego typu usług, to forma konkursowa jest niewłaściwa.
Co istotne do czasu ogłoszenia konkursu tak naprawdę samorządy nie będą wiedziały na jakie środki będą mogły liczyć. Informacja o maksymalnej dopuszczalnej kwocie dotacji pojawi się w regulaminie konkursu.
Skutkiem takiej a nie innej decyzji legislacyjnej, na powiaty nałożono nowe zadanie ale bez zagwarantowania środków na jego realizację. Biorąc pod uwagę powyższe, w mojej ocenie powiaty przesyłając do wojewody propozycję utworzenia i lokalizacji centrum będą musiały zabezpieczyć sobie środki na realizację inwestycji w swoich budżetach (jeżeli będą planowany przeprowadzenie inwestycji w roku 2024) i w WPF-ach jeżeli inwestycja będzie realizowana w kolejnych latach.
