Jak podaje PIE - w krajach wysoko rozwiniętych od kilku dekad spada dzietność. Choć proces ten przebiegał w różny sposób w poszczególnych krajach, to początkowo opisywały go te same prawidłowości. Niższa dzietność była powiązana z rosnącymi dochodami, a także ze zwiększającą się aktywnością zawodową kobiet – zarówno w porównaniach między krajami, jak i wewnątrz nich.

Początek XXI w. w większości państw europejskich niesie kontynuację niskiego poziomu dzietności. Współczynnik dzietności oznacza liczbę dzieci, które średnio rodzi kobieta (przy założeniu prawidłowości urodzeń z danego roku). W Polsce przez ostatnie 20 lat wahał się on w przedziale 1,2-1,4 i wynosił o 0,1-0,2 mniej niż średnio w Unii Europejskiej.

Badacze zwracają również uwagę na zmieniające się przyczyny niskiej dzietności. W wyniku przemian społecznych, które dokonały się w ostatnich dekadach, aktywność kobiet na rynku pracy stała się normą. Aspiracje większości kobiet dotyczą obecnie obu podstawowych obszarów życia: kobiety chcą zarówno pracować przez większą część życia i rozwijać się zawodowo, jak też mieć rodzinę i dzieci. Dlatego ważną determinantą chęci posiadania dzieci stały się warunki do łączenia rozwoju zawodowego i życia rodzinnego przez kobiety.

W opracowaniu PIE czytamy, że dla wyższej dzietności kluczowe stały się cztery czynniki: dostępność publicznej opieki nad dziećmi i inne wspierające polityki rodzinne; większy wkład ojców w zapewnienie opieki nad dziećmi; niedyskryminujące normy społeczne dotyczące ról płciowych, sprzyjające pracującym matkom; sprzyjające rynki pracy, m.in. łatwość znalezienia pracy, stabilność zatrudnienia, dostępność pracy na część etatu i elastyczny czas pracy.

Źródło: PIE