Stan nagły pacjenta nie skutkuje możliwością odstąpienia przez organ od oceny, czy świadczeniobiorca spełniał przewidziane ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych warunki, które powinny być spełnione, aby mógł uzyskać prawo do świadczeń finansowanych ze środków publicznych - tak przyjął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie z dnia 18 lutego 2021 r., II SA/Sz 549/20.
W stanie faktycznym rozpatrywanej przez WSA sprawy Szpital Powiatowy zwrócił się do Prezydenta Miasta o wydanie decyzji w trybie art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Prezydent odmówił potwierdzenia prawa pacjenta do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych od dnia 1 stycznia 2020 r. na okres 90 dni. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Prezydenta.
Skargę do WSA skierował szpital domagając się potwierdzenia prawa pacjenta do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych od dnia 1 stycznia 2020 r. na okres 90 dni argumentując, iż w chwili przyjęcia do szpitala znajdował się w stanie bezpośrednio zagrażającym życiu i zdrowiu. W ocenie skarżącego okoliczności, w jakich pacjent doznał obrażeń - ciężkie pobicie na terenie RP oraz jego stan, uzasadniały przyznanie - w drodze wyjątku, prawa do świadczeń. Skarżący powoływał się przy tym na przepisy ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ustawy o zawodzie lekarza i dentysty i ustawy o działalności leczniczej wywodząc, że w realiach tej sprawy nie mógł odmówić udzielenia pomocy, bowiem byłoby to sprzeczne z prawem. Nieobjęcie pacjenta prawem do świadczeń finansowanych z budżetu państwa, w praktyce spowoduje przerzucenie ciężaru pokrycia kosztów jego leczenia na Szpital, podczas gdy w omawianej sprawie istnieją podstawy do przyjęcia, że mamy do czynienia ze stanem nagłym w rozumieniu art. 19 u.ś.o.z., co z kolei powinno skutkować przyznaniem wynagrodzenia za udzielenie świadczenia do wysokości poniesionych kosztów.
Jak wskazał WSA w badanej sprawie poza sporem pozostawało, że pacjent - świadczeniobiorca, został przyjęty do szpitala w stanie nagłym, w rozumieniu art. 5 pkt 33 u.ś.o.z. i art. 3 pkt 8 ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, to jest w stanie polegającym na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia. Niekwestionowane było również i to, że skarżący Szpital nie miał możliwości odmowy udzielenia świadczenia świadczeniobiorcy znajdującemu się w stanie nagłym.
Okoliczność ta w niniejszej sprawie miała znaczenie o tyle, że - stosownie do art. 54 ust. 4 u.ś.o.z., umożliwiła świadczeniodawcy (skarżącemu Szpitalowi) wystąpienie z wnioskiem o przyznanie pacjentowi prawa do świadczeń opieki zdrowotnej ubezpieczeniem przez 90 dni, począwszy od dnia udzielenia świadczenia. Jednak jak podkreślił Sąd stan nagły pacjenta nie skutkuje jednak możliwością odstąpienia przez organ od oceny, czy świadczeniobiorca spełniał przewidziane ustawą warunki, które powinny być spełnione, aby mógł uzyskać prawo do świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Określa je art. 54 ust. 3 u.ś.o.z.
Zdaniem WSA z akt sprawy wynikało natomiast jednoznacznie, że pacjent nie spełniał warunków, o których mowa w powołanym przepisie, co uniemożliwiło wydanie rozstrzygnięcia zgodnego z wnioskiem. Decyzja odmawiająca potwierdzenia pacjentowi prawa do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych została zatem wydana zgodnie z obowiązującymi przepisami. Sąd podkreślił, że przepisy ustawy nie przewidują żadnych odstępstw od stosowania kryteriów objęcia ubezpieczeniem i tym samym pokrycia kosztów udzielonych świadczeń ze środków publicznych, jak chciałby tego skarżący szpital. Decyzja w tym zakresie nie jest rozstrzygnięciem uznaniowym. Pozytywne rozstrzygnięcie wniosku uzależnione jest bowiem od spełnienia przewidzianych ustawą warunków, a rzeczą organu jest zbadanie, czy osoba ubiegająca się o potwierdzenie prawa do świadczeń je spełnia.
Tym samym Prezydent nie mógł przy wydaniu decyzji uwzględnić podnoszonych przez Szpital argumentów odnoszących się do jego - wynikających z ustawy o działalności leczniczej, ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, czy też ustawy o zawodzie lekarza i dentysty, obowiązków udzielenia pomocy pacjentowi znajdującemu się w stanie nagłym. Brak prawnej możliwości odstąpienia od podjęcia działań ratujących życie i zdrowie pacjenta nie przekłada się - w świetle przytoczonych przepisów prawa na obowiązek pokrycia kosztów tych działań przez państwo.
Orzeczenie nie jest prawomocne.
Źródło: CBOSA
