Ks. Tischner niezwykle trafnie wyróżnił rodzaje prawdy. Prezentujemy autorski wybór wypowiedzi medialnych kierownictwa resortu zdrowia dotyczących sytuacji w ochronie zdrowia, z nieco ironicznym komentarzem własnym.

Kto utrudniał i dlaczego?

Epidemia pokazała właśnie, że niektóre podmioty lecznicze zdecydowanie nie radziły sobie z tym stanem epidemicznym, utrudniając niejednokrotnie dostęp pacjentów do świadczeń medycznych – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia  Waldemar Kraska (wypowiedź z 21 stycznia 2021 r. w programie "Oddaję Państwu głos" Telewizja Republika).

Komentarz DWW

Ta wypowiedź wymaga podwójnego komentarza. Po pierwsze to Narodowy Fundusz Zdrowia 14 października 2020 r. wydał zalecenie, aby ograniczyć do niezbędnego minimum lub zawiesić ograniczenie udzielanie świadczeń wykonywanych planowo. Celem było zapewnienie dodatkowych łóżek szpitalnych dla pacjentów wymagających pilnego przyjęcia do szpitala. NFZ odwołał to zalecenie dopiero 5 stycznia br.
Sekretarz Stanu w resorcie zdrowia m.in. za Departament Bezpieczeństwa powinien takie rzeczy wiedzieć.

Po drugie warto przesłuchać cały wywiad. Ta konkretna wypowiedź wiceministra Kraski była odpowiedzią na pytanie widza, który skarżył się na warunki w jednym ze szpitali na Dolnym Śląsku. Nie nam oceniać czy uzasadnione. Rzecz w tym, że nie był to szpital samorządowy. Smaczku sprawie doda fakt, że ten sam szpital jest chwalony przez wiceministra Gadomskiego jako przykład udanej restrukturyzacji w ochronie zdrowia.

Kto rzeczywiście zawiódł

Myślę, że pandemia bardzo dużo nas nauczyła, a szczególnie dała dużo doświadczeń i widać, że to rozproszone zarządzanie, rozproszenie zasobów, właścicieli, powoduje bałagan organizacyjny… (wypowiedź z 8 stycznia 2021 r. Minister Zdrowia Adam Niedzielski w programie „Sprawdzam” TVN24).

Komentarz DWW

Szkoda, że Minister Zdrowia z oceną tego, kto zawiódł i dlaczego nie poczeka na ocenę Najwyższej Izby Kontroli. Przypomnijmy, że w planie pracy NIK na 2021 rok aż 10 tematów kontroli dotyczy wprost problematyki pandemii COVID-19.

Odnosząc się jednak do stanu prawnego. Przepisy jasno określały, kto odpowiada za organizację działań w zakresie zwalczania chorób zakaźnych. Zgodnie z art. 44 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w celu zapewnienia skuteczności działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi wojewoda sporządza wojewódzki plan działania na wypadek wystąpienia epidemii. Dodatkowo tzw. specustawa covidowa z 2 marca 2020 r. dała wojewodom bardzo szerokie uprawnienia w zakresie organizacji systemu ochrony zdrowia w terenie, obejmujące wydawane poleceń szpitalom z rygorem natychmiastowej wykonalności. Warto dodać, że sanepidy (zarówno te, które mają w nazwie słowo powiatowe) były i są podmiotami leczniczymi wojewodów. NFZ, który miał zapewnić finansowanie świadczeń również jest jednostką podległą Ministrowi Zdrowia.

Pytanie jakich jeszcze narzędzi potrzebuje Minister Zdrowia, żeby chociaż raz nie zrzucać odpowiedzialności na innych?

Może sytuacja wyglądałaby inaczej gdyby Główny Inspektor Sanitarny (bezpośrednio podległy Ministrowi Zdrowia) pod koniec stycznia 2020 r. nie bagatelizował zagrożenia wskazując, że „Wirus jest w tej chwili w Chinach, a my mamy całkiem daleko do Chin”.

Jak to było z wdrażaniem standardu rachunku kosztów?

Dla mnie niezrozumiałe jest, że takich danych szpitale nie zbierają. Sam zadaję pytanie: może to jest właśnie przyczyna długów szpitali? – Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Sławomir Gadomski w wypowiedzi dla Polityki Zdrowotnej (artykuł ukazał się 30 grudnia 2020 r. https://www.politykazdrowotna.com/68604,niektore-szpitale-nie-chca-liczyc-kosztow-i-zadluzaja-sie).

Komentarz DWW

Szpitale samorządowe liczą koszty. Natomiast trudno żeby robiły to w oparciu o rozporządzenie Ministra Zdrowia, którego nie było. W środku szalejącej epidemii szpitalom i firmom dostarczającym oprogramowanie dano 29 dni roboczych na wdrożenie rozporządzenia.

Poniżej krótki harmonogram prac nad projektem.

• 16 września 2019 r. skierowanie I wersji projektu do konsultacji publicznych.
• 2 marca 2020 r. uchylenie rozporządzenie w sprawie zaleceń dotyczących standardu rachunku kosztów u świadczeniodawców z 2015 r.
• Nowa poprawiona wersja projektu rozporządzenia miała trafić do konsultacji publicznych na początku II kwartału 2020 r.  Ostatecznie stało się to dopiero na początku III kwartału 2020 r.
• 30 września 2020 r. Minister Zdrowia na spotkaniu z przedstawicielami MZ przekazał informację, że rozporządzenie zostało już podpisane.
• 23 października 2020 r. ze strony RCL zniknął tekst rozporządzenia w wersji z września a zakładka o skierowaniu do publikacji była nieaktywna.
• 25 października 2020 r. ZPP skierowało zapytanie o publikacje rozporządzenia i wnioskiem o udzielnie odpowiedzi na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
• Już po wysłaniu tego pisma 27 października br. na stronie RCL opublikowano rozporządzenie z adnotacją „skierowano do ogłoszenia” ale z nową datą podpisania - 26 października. Rozporządzenie nadal nie jest opublikowane.
• Wyjaśnienia przedstawicieli MZ z 10 listopada 2020 r. - Minister podpisał to rozporządzenie ale znaleziono błędy w planie kont, które spowodowałoby trudności z dostosowaniem systemów informatycznych. Wycofano więc rozporządzenie, by je poprawić.
• Rozporządzenie po poprawkach ogłoszono dopiero 19 listopada 2020 r.