Specustawa covidowa przewiduje możliwość zawieszenia przez Ministra Zdrowia kierownika podmiot leczniczego i wyznaczyć do pełnienia jego obowiązków pełnomocnika. Dotyczy to również szpitali powiatowych.
Regulacja została zawarta w art. 10b specustawy i obowiązuje od 1 kwietnia br. Zawieszenia będzie można dokonać - jak to ujęto w ustawie - „w szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z koniecznością zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi”. Jednocześnie wskazano dwie przykładowe sytuacje o jakie może chodzić:
- niewykonanie polecenia wykonania określonego zadania, nakładanego w trybie art. 10 ust. 1 specustawy (zadanie może dotyczyć w szczególności zmian w strukturze organizacyjnej podmiotu leczniczego lub przekazania produktów leczniczych, wyrobów medycznych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz aparatury i sprzętu medycznego, w celu zapewnienia kontynuacji udzielenia świadczeń zdrowotnych w innym podmiocie leczniczym);
- niewykonanie poleceń wojewody wydawanych w trybie art. 11 specustawy (tutaj przepis jest tak ogólnie sformułowany, że wojewoda ma bardzo szerokie pole działania).
Zawieszenie następuje w drodze decyzji podlegającej natychmiastowemu wykonaniu. W decyzji minister określa:
- dane podmiotu leczniczego, w którym wyznacza pełnomocnika;
- imię i nazwisko oraz numer PESEL kierownika podmiotu leczniczego zawieszanego w wykonywaniu praw i obowiązków;
- okres zawieszenia;
- imię i nazwisko oraz numer PESEL pełnomocnika.
Decyzja wygasa najpóźniej po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Od decyzji odpowiednio podmiotowi tworzącemu , radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej, albo wspólnikowi mającemu prawo prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Termin wynosi tylko 7 dni od daty doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje jej wykonania.
Ustawa określa jakie wymagania ma spełniać pełnomocnik, jednak wśród nich nie ma wymogu, który wprost wskazywałby na posiadanie doświadczenia w zakresie zarządzania podmiotem leczniczym. Pełnomocnik ma prawo prowadzenia spraw podmiotu leczniczego i jego reprezentowania oraz ponosi odpowiedzialność za zarządzanie podmiotem leczniczym. Co istotne na okres ustanowienia pełnomocnika kompetencje innych organów podmiotu leczniczego ulegają zawieszeniu.
Wynagrodzenie pełnomocnika ustala minister właściwy do spraw zdrowia. Koszty wynagrodzenia pełnomocnika są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia. Zwieszony kierownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Wynagrodzenie to jest wypłacane przez podmiot leczniczy, w którym jest zatrudniony kierownik.
Zgodnie z ustawę pełnomocnik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu zadań. Skarb Państwa jest odpowiedzialny za szkodę solidarne z pełnomocnikiem. Skarb Państwa w przypadku naprawienia szkody ma zwrotne roszczenie do pełnomocnika, chyba że szkoda powstała wyłącznie na skutek stosowania się przez pełnomocnika do poleceń ministra właściwego do spraw zdrowia. Pełnomocnik w przypadku naprawienia szkody ma zwrotne roszczenie do Skarbu Państwa, jeżeli szkoda powstała wyłącznie na skutek stosowania się przez pełnomocnika do poleceń ministra właściwego do spraw zdrowia.
Należy zauważyć, że w przypadku samorządowych podmiotów leczniczych powołany przepis nie chroni interesów finansowych samorządów oraz tych podmiotów. Można działać zgodnie z prawem a jednocześnie doprowadzić do pogorszenia sytuacji finansowej zarządzanego podmiotu. Za to ani pełnomocnik ani Skarb Państwa odpowiedzialności z przywołanego przepisu ponosić nie będą.
