13 października to Światowy Dzień Jaskry. O tym dlaczego choroba ta jest niebezpieczna i  do czego prowadzi Dziennikowi Warto Wiedzieć mówi profesor Iwona Grabska-Liberek, Prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.

Iwona Grabska-Liberek: Jaskra w 90% przypadków przebiega bezobjawowo. Osoby nieświadome swojego schorzenia dowiadują się o nim przypadkowo podczas rutynowej wizyty u lekarza lub w momencie pojawienia się widocznych ubytków nerwu wzrokowego. W przeciwieństwie do zaćmy, w przypadku jaskry uszkodzenia w nerwie wzrokowym są nieodwracalne, dlatego mówimy, że ta choroba jest dużo groźniejsza niż wspomniana zaćma. Nie zdiagnozowana i nie leczona jaskra prowadzi do trwałej utraty wzroku. Trwała utrata wzroku oznacza zaś wyłączenie z życia publicznego, zawodowego czy rodzinnego. Degradacja wzroku związana z jaskrą uniemożliwiając pacjentowi normalne funkcjonowanie, może prowadzić do depresji i poczucia odosobnienia. Chorzy są zmuszeni do korzystania ze wsparcia państwa, co powoduje ekonomiczne obciążenie dla gospodarki kraju.

Dziennik Warto Wiedzieć: Kogo dotyka – czy chorują tylko osoby starsze?

IGL: Wbrew powszechnie panującej opinii jaskra nie jest jedynie chorobą osób starszych. Bardzo często chorują osoby już po 35 roku życia. Zatem na jaskrę może zachorować każdy, bez względu na wiek. Należy jednak pamiętać, że są osoby szczególnie narażone. Do czynników ryzyka zachorowania na jaskrę należą m.in. podwyższony poziom ciśnienia wewnątrzgałkowego w oku, krótkowzroczność, zaburzenia gospodarki tłuszczowej, czy rodzinne występowanie jaskry (I stopień pokrewieństwa – rodzice, rodzeństwo), ale także niskie ciśnienie tętnicze, migreny, cukrzyca.

DWW: Kto w szczególności powinien się badać i jak często?

IGL: Badania w kierunku jaskry powinien wykonywać każdy przynajmniej raz na 2 lata. W przypadku osób z grupy podwyższonego ryzyka, szczególnie krewnych osób chorych na jaskrę diagnostykę powinno się przeprowadzać co 6 -12 miesięcy.

DWW: Co daje profilaktyka?

IGL: Odpowiednio wczesne wykrycie choroby i wdrożenie specjalistycznego leczenia pozwala na zatrzymanie choroby zanim dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń nerwu wzrokowego i zachowanie wzroku do końca życia.

DWW: Jakie wykonać badania – czy każdy okulista może je przeprowadzić, czy trzeba się do nich przygotować?

IGL: Badania diagnostyczne w kierunku jaskry tj. pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, analiza budowy dna oka, nerwu wzrokowego oraz pola widzenia należą do koszyka świadczeń gwarantowanych. Każdy okulista może wykonać takie badania jednak, aby umówić się na wizytę do okulisty, należy wcześniej uzyskać skierowanie od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Niestety wydłuża to znacznie czas oczekiwania na konsultację ze specjalistą i opóźnia postawienie diagnozy, co w przypadku jaskry ma kluczowe znaczenie. Szansą na zmianę tej sytuacji mogłoby być zaangażowanie we wczesną diagnostykę jaskry lokalnych samorządów, do czego gorąco zachęcam.

DWW: Dziękuję za rozmowę.